Anne Kersten Nieuws 29 jan 2020, 12:16

Leestijd: 4 minuten

Vijf vragen over het coronavirus

Het coronavirus houdt de wereld nog steeds in zijn greep. Dagelijks komen er meer patiënten en sterfgevallen bij, en duikt het virus ook vaker in Europa op. Vijf vragen over het virus. 

Metro zet de feiten op een rijtje.

Waar komt het virus nu vandaan?

Waar men het er eerst over eens was dat het virus van een vismarkt in Chinese miljoenenstad Wuhan kwam, staat die bewering nu op losse schroeven. Uit onderzoek van The Lancet blijkt namelijk dat de eerste patiënt niet in aanraking met de bewuste vismarkt is geweest. Van de eerste vier patiënten, is slechts één op de vismarkt in Wuhan geweest. Die laatste is uiteindelijk ook overleden aan het virus.

Los van waar het virus ontstaan is, is er ook wat onduidelijkheid over waar het nu precies vandaan komt. Eerder zeiden twee virologen van de Universiteit Utrecht dat het virus „vrijwel zeker” afkomstig is van vleermuizen. Dat het virus zijn oorsprong vindt bij slangen zou een fabeltje zijn. Die theorie is volgens hen „ongefundeerd en blijkt niet uit de analyse van erfelijk materiaal”. Volgens The Lancet zouden zowel SARS als MERS ook hun oorsprong in vleermuizen hebben.

Heeft China gelogen?

Uit hetzelfde onderzoek van The Lancet is gebleken dat de eerste patiënt op 1 december symptomen van het coronavirus vertoonde. Op 2 december waren er nog drie anderen met symptomen. Tot en met 23 december komen daar nog eens 25 personen bij. Maar pas op 24 december wordt het eerste besmettingsgeval gemeld in Wuhan.

Of het land gelogen heeft is een wat te sterke stelling, maar feit is wel dat er een lange periode zit tussen het eerste officiële besmettingsgeval en de eerste patiënten. Daarentegen heeft China in de dagen en weken erna wel alle zeilen bijgezet om het virus in toom te houden en verdere verspreiding te voorkomen. Ook werd de stad Wuhan – en omgelegen steden – op slot gedaan, werden er miljarden euro’s vrijgemaakt voor de bestrijding en is China er een stuk sneller bij van met de SARS-epidemie in 2003.

Hoe zit het met een vaccin?

Er wordt op diverse fronten gewerkt aan een vaccin tegen het virus. Peking heeft genetisch materiaal van het virus gedeeld met Russische wetenschappers. „Russische en Chinese experts zijn begonnen aan de ontwikkeling van een vaccin", aldus het Russische consulaat in het Chinese Guangzhou.

Australische wetenschappers zouden mogelijk een doorbraak hebben in de zoektocht naar een middel tegen het virus. Ze maakten bekend het nieuwe coronavirus in een laboratorium te hebben nagemaakt. Dat zou een game changer zijn, want dan is het lab het eerste dat buiten China het virus heeft weten te kopiëren. „We hebben het!”, liet een van de directeurs van het onderzoeksinstituut weten aan ABC. 

Het virus zal worden gedeeld met de Wereldgezondheidsorganisatie, die het op haar beurt weer met laboratoria over de hele wereld zal delen. Door de ontdekking zouden onderzoekers een test kunnen ontwikkelen die mogelijke patiënten kan identificeren, zelfs voordat ze symptomen vertonen. Ook kan het virus nabootsen helpen om de begrijpen hoe het virus zich gedraagt.

Hoe zit het met de verspreiding?

Verschillende landen hebben de grenzen met China gesloten, om een verdere verspreiding van het virus te voorkomen. Luchtvaartmaatschappij British Airways meldde woensdag met onmiddellijke ingang alle vluchten van en naar China te schrappen. Directe verbindingen met Peking en Shanghai zijn tot maart stilgelegd. Vanaf Schiphol wordt nog wel naar China gevlogen.

Groot-Brittannië heeft sowieso het advies verspreid om niet naar China te reizen, tenzij het noodzakelijk is. Nederland hanteert zo’n reisadvies vooralsnog alleen voor de regio Hubei, waarin ook de stad Wuhan ligt. Voor andere steden gelden veiligheidsrisico’s.

We weten dat het virus van mens op mens en van dier op mens kan worden overgedragen en het een incubatietijd van zo’n twee weken kent. Mensen die pas uit Wuhan komen, worden dan ook in quarantaine geplaatst.

In Australië gaan ze nog een stapje verder met de quarantaine. Teruggekeerde inwoners die in China zijn blootgesteld aan het coronavirus, worden twee weken lang in quarantaine geplaatst op een eiland dat 2000 kilometer verwijderd is van het vasteland. De ruim 1400 bewoners van het eiland zijn daar minder over te spreken.

Moeten we al bang zijn in Nederland?

Met inmiddels 132 Chinese doden, 6000 bekende patiënten en bijna 10.000 mensen die het virus bij zich dragen, zijn de cijfers niet mals. Het RIVM blijft erbij dat de kans dat de ziekte zich in Nederland verspreidt klein is. „Dat komt omdat het erop lijkt dat het virus niet heel besmettelijk is", schrijft het instituut op haar website.

Eerder zei Harald Wychgel, woordvoerder van het RIVM, al tegen Metro dat de kans op ziekte in Nederland heel klein is. „Al is het maar omdat er bijvoorbeeld geen directe vluchten van Wuhan naar Nederland gaan.” Toch is het niet onmogelijk dat er in ons land ook mensen ziek worden: „Dat is dan ook de reden dat we er goed op zijn voorbereid.”