Iris Hermans Nieuws 13 jan 2020, 07:45

Leestijd: 6 minuten

Naakttherapie tot woekerpolis: 25 jaar strijd voor consument in Radar

Radar stelt al een kwart eeuw consumentenzaken aan de kaak, met Antoinette Hertsenberg als strijdlustig boegbeeld. 

Ze had nooit verwacht dat het zó lang succesvol zou zijn, en ook niet dat zij het nog steeds zou presenteren. Antoinette Hertsenberg presenteerde precies 25 jaar geleden die allereerste aflevering van Radar (AVROTROS), waar het de kijkers al meteen duidelijk werd: hier wordt in zaken gedoken die er toe doen en waar écht wat mee gedaan wordt, voor ons.

„Toen ging het om problemen met de eerste gammele internetverbindingen, nu over problemen met de eerste zonnepanelen.” Maar het gaat ook over woekerpolissen, dubieuze naakttherapieën, onplezierige hotdogverkleedpakjes voor je hond, irritante tv-reclames (elk jaar reiken ze de Loden Leeuw uit), en van alles ertussenin. „Die variatie blijft het boeiend houden.”

Kritischer

Consumenten zijn in de loop der jaren mondiger geworden. „Ze hebben steeds meer door dat je niet alle grote merken, banken en verzekeraars zomaar op hun woord kunt vertrouwen. We zijn met z’n allen kritischer geworden.” En we pikken het vervolgens niet meer wanneer iets dus heel anders blijkt te zijn dan de reclame-uiting doet geloven. De redactie van Radar wordt dan ook dagelijks bedolven onder de e-mails, telefoontjes en ook nog gewoon de handgeschreven brieven, en ook wanneer ze over straat loopt, wordt Hertsenberg aan haar mouw getrokken. „Ik luister naar alle verhalen, soms zit er zeker wel iets interessants bij.” Overkomt haar overigens niet in de buurtsuper in Vierhouten, het dorp in de Veluwe waar ze met haar man en drie kinderen woont, „ons kent ons, daar laten ze je gewoon met rust.”

‘Oh gut…’

Het grote verschil tussen Antoinette toen en nu? Misschien dat ze er nu bij de kleinere onderwerpen iets minder met een gestrekt been in gaat, mijmert ze hardop, „en ik heb natuurlijk meer ervaring opgedaan”, maar de strijdlust en het sterke rechtvaardigheidsgevoel zijn in elk geval onveranderd. „Ik denk soms wél als ik die eerste afleveringen terugkijk: oh gut, wat had ik áán?!”

Een kwart eeuw consumentenproblemen heeft haar gelukkig niet cynisch gemaakt. „Dat past niet bij me. Ik ben nog altijd nieuwsgierig, ik heb er nog altijd lol in. Het is elke keer weer anders, omdat het over mensen gaat.” Vervelen doet het nooit en ze vergelijkt het met First Dates, waarbij het concept ook telkens hetzelfde is. „Maar geen aflevering hetzelfde , omdat het om andere mensen gaat die weer hun eigen verhaal hebben.”

Schadeclaims

Of ze zelf wel eens misleid is? „Ja tuurlijk! Ik heb ook weleens een leuk groen haverkoekje gekocht dat zogenaamd gezond voor je zou zijn, maar dat eigenlijk uit heel veel suiker bestaat, zoals ik later in de ingrediënten las.” De grote dingen als foute financiële hypotheken zijn aan haar voorbijgegaan. Niet alleen is ze erg voorzichtig, maar ook kijken mensen wel even extra uit bij haar. „Ik was ooit in zo’n witgoedwinkel op zoek naar een nieuwe koelkast, toen de verkoper tegen mij zei: nou, ik hoef jou zeker niet zo’n verlengingsverzekering aan te smeren!”

Waar gehakt wordt, vallen spaanders en Radar heeft de afgelopen 25 jaar vele schadeclaims aan de broek gehad van bedrijven en organisaties die op z’n zachtst gezegd niet zo blij waren met de uitzending. „We weten dat hun juridische afdelingen meeschrijven, dus we moeten heel voorzichtig zijn. We hebben wel een reputatie hoog te houden.” Ze is gestopt met turven hoe vaak ze voor de rechter hebben gestaan en slechts één keer heeft de rechter hen niet in het gelijk gesteld. Ging om een meldpunt in samenwerking met de Dierenbescherming voor malafide hondenhandel, door bedrijfjes die zieke hondjes zouden verkopen, blikt ze terug. „We hebben hier toen wellicht iets te kort door de bocht geformuleerd.”

Geen hopper

In tegenstelling tot vele collega’s die van programma naar andere zenders hoppen, blijft zij Radar en de publieke omroep al tweeënhalf decennium trouw. Ze hoort vaak dat jonge mensen na drie jaar al weer toe zijn aan iets anders, „maar je hebt toch juist tijd nodig om een vak echt te leren? Een goede timmerman leert het ook niet in een paar jaar, vakmanschap ontstaat pas als je iets langer doet.” Of ze Radar over 25 jaar nog steeds presenteert? „Dan ben ik 80! Dus nee, maar voorlopig ga ik nog gewoon door, hoor, daarvoor heb ik het nog veel te veel naar mijn zin.”

Ze is overtuigend vegetariër, strijdt tegen het onrecht, woont op de Veluwe en is nog altijd getrouwd met dezelfde man, en nog gelukkig ook. Heeft Antoinette Hertsenberg ook nog een randje, een extreme hobby of een guilty pleasure? Ze denkt lang na. „Eigenlijk heb ik niets héél spannends… Of nou ja…” Ze moet nu lachen. „Ik doe aan realistisch schilderen, ik heb laatst nog een paar appels op zilverpapier geschilderd. Heerlijk om na een drukke werkdag te pielen met zo’n stilleven, telt dat ook?”

Trotse en grappige momenten

Antoinette Hertsenberg is trots op The Implant Files: Radar nam in november 2018, samen met dagblad Trouw, het initiatief voor een wereldwijd onderzoek naar medische implantaten. Uit dat onderzoek bleek dat je als patiënt geen informatie krijgt over de veiligheid en kwaliteit van je implantaat, met verstrekkende gevolgen. „Het heeft zoveel leed veroorzaakt, we zijn er nog steeds mee bezig.”

Naast al het consumentenleed, wordt er ook gelachen tijdens de opnames. In 2004 toog Radar naar het oosten van het land, voor een aflevering over ASR-therapie die qua service was goedgekeurd door de Consumentenbond, maar toch ietwat dubieus (b)leek. „Een héle maffe therapie, waarbij mannen door naakte vrouwelijke therapeuten werden gemasseerd. Onder andere…” Maar geen happy ending voor de therapie, want na de uitzending met de verborgen camera, werd het als kwakzalverij bestempeld en verboden. „Ik weet nog dat ik in de auto terug zat en niet kon ophouden met lachen. Dit was zo hilarisch en surrealistisch, de beste Koot en de Bie in jaren, dacht ik nog.”

Maandagavond is de jubileumuitzending van Radar te zien op NPO 1, om 20:35 uur, vol met terugblikken, bijzondere momenten en mensen van toen en nu.