Nina Juffermans Nieuws 16 jan 2020, 16:44

Leestijd: 5 minuten

Hond kopen? Wees op je hoede voor puppyfabrieken en nep-fokkers

Achter de aanschaf van een hond gaat een moeilijk te doorgronden, schimmige wereld vol risico’s schuil. Dierenorganisaties komen daarom met handelsplatform FairDog.

In Nederland lopen er zo’n 1,5 miljoen honden rond. De viervoeters zijn, na katten, de meest geliefde huisdieren. Het is dan ook niet gek dat er per jaar zo’n 150.000 nieuwe honden verhandeld worden. Iets minder dan de helft komt via een rasvereniging, asiel, handelaar of stichting voor zwerfhonden uit het buitenland. Waar de overige 80.000 honden vandaan komen, is een mysterie.

Foute puppyhandel

„Een klein deel zal uit gewone nestjes komen. De rest is niet traceerbaar, maar komt vermoedelijk uit puppyfabrieken in binnen- en buitenland”, vertelt Dik Nagtegaal van de Dierenbescherming. In deze ‘foute puppyhandel’ moeten fokteven aan de lopende band nestjes voortbrengen. Dat gebeurt in vieze, krappe hokken vol uitwerpselen en met hormonale injecties waardoor de honden tot drie keer per jaar een nestje kunnen krijgen.

Op deze manier kunnen er tegen een lage prijs grote hoeveelheden puppy’s ‘geproduceerd’ worden. De hondjes worden vervolgens binnen of naar Nederland getransporteerd en via onder andere Marktplaats verhandeld. De verkopers doen zich vervolgens voor als fokker, maar zijn in feite een tussenhandelaar. Vaak lijkt er in eerste instantie geen vuiltje aan de lucht lijk. „We waren meteen verliefd op de puppy”, vertelt gedupeerde Walter van Grieken.

Van Grieken en zijn vrouw besloten vorig jaar dat het tijd werd voor een nieuw hondje in het gezin. Via via kwamen ze terecht bij een fokker in België. Zo tegen de kerst liepen ze over het terrein. „Het zag er allemaal netjes uit en de mensen waren aardig”, blikt Van Grieken terug. Eenmaal binnen in de boerderij krijgt hij één van de pups, een kruising tussen een golden retriever en een spaniël, op schoot.

„Zodra je zo’n hondje ziet, ben je verliefd en voelt het al als jouw hondje. Je krijgt oogkleppen op en daar spelen ze slim op in”, legt Van Grieken uit. Voor het stel het doorheeft is de deal rond. Ze krijgen een hondenpaspoort in de handen gedrukt en zijn zo weer met hun Bodhy onderweg naar huis. Eenmaal thuis zien ze pas dat Bodhy volgens zijn paspoort uit Slowakije komt. De puppy lijkt echter in orde en het gezin is dolgelukkig.

Alarmbellen

Drie dagen later wordt Bodhy ziek en zijn situatie verslechtert met het uur. Van Grieken belt de fokker, die stelt dat ze naar ‘zijn’ dierenarts moeten komen om de kosten vergoed te kunnen krijgen. Het stel besluit toch met de doodzieke puppy naar hun eigen dierenarts te gaan. Bodhy blijkt de ernstige en zeer besmettelijke ziekte Parvo te hebben. Het hondje blijkt niet meer te redden en wordt ingeslapen.

Een aangeslagen Van Grieken merkt al snel dat de fokker er niet wakker van ligt. Op vragen komt geen duidelijk antwoord. Sterker nog, Van Grieken krijgt een contract onder de neus geschoven waarin hij moet beloven geen verdere stappen te ondernemen tegen de fokker. Langzaam wordt hem duidelijk wat er aan de hand is.

„Ik was zo ontzettend kwaad en wilde duidelijkheid over wat er nou precies gebeurd was”, vertelt Van Grieken. Om het drama te kunnen verwerken, stort hij zich op een intensieve zoektocht naar de schimmige wereld achter nep-fokkers. Via internetfora hoort hij de verhalen van meer gedupeerden. Op Marktplaats komt hij tientallen advertenties van vergelijkbare fokkers tegen waarvan alle alarmbellen afgaan. De nep-fokkers zitten overal en werken samen met omgekochte dierenartsen.

Fokkers en stichtingen

Het verhaal van Van Grieken is voor Nagtegaal helaas niks nieuws. „Deze fokkers zullen er alles aan doen om je een rad voor de ogen te draaien”, vertelt hij. Helaas zijn puppyfabrieken niet het enige kwaad in de hondenhandel. Ook bij de rasfokker ben je niet verzekerd van een gezonde hond. Niet elke fokker houdt zich aan de regels en inteelt en overdrijving van uiterlijke kenmerken zijn geen uitzondering. Veel rimpels, platte snuitjes en te kleine kopjes kunnen bijvoorbeeld ernstige gezondheidsproblemen tot gevolg hebben.

En dan zijn er nog de stichtingen die zwerfhonden uit bijvoorbeeld Griekenland of Roemenië een nieuw thuis geven in Nederland. Hoewel de nieuwe baasjes de buitenlandse hond met goede bedoelingen in hun gezin opnemen, kleven er ook risico’s aan. Zo brengen de honden buitenlandse ziektes het land in en kampen ze vaak met gedragsproblemen. Bovendien is de import van zwerfhonden een lucratieve business waar malafide fokkerijen weer gebruik van maken.

Hondenmarktplaats

Maar waar haal je dan nog wel een gezonde hond? „Wij kunnen die vraag vaak ook niet beantwoorden”, vertelt Nagtegaal. „Maar we willen wel dat consumenten verstandige keuzes maken. FairDog moet dit makkelijker gaan maken.” Het platform is een samenwerking tussen dierenartsen, fokkers, wetenschappers, dierenbeschermers, importeurs en dierenspeciaalzaken en zal medio 2021 gelanceerd zal worden. FairDog moet, als een soort Marktplaats, de consument een overzicht geven van betrouwbaar aanbod van honden. Ook zal er op de website voldoende voorlichting en informatie beschikbaar zijn.

Maar tot FairDog in de lucht is, zullen toekomstige hondenbezitters zelf het kaf van het koren moeten scheiden. Voor hen heeft Nagtegaal een aantal tips. „Zoek de naam en het adres van de fokker op voor je ernaartoe gaat. Zo zie je vaak al snel of het een zuivere partij is. Neem ook de tijd en neem de pup niet meteen na het eerste bezoek mee. Vertrouw je het niet? Loop dan weg. Denk ook niet dat je de puppy kan ‘redden’ door hem alsnog mee te nemen. Zo houd je deze handel in stand.”