Jelmer Visser Nieuws 7 jan 2020, 19:56

Leestijd: 4 minuten

Fanatieke puzzelaars achterhalen weggestreepte tekst van dreigbrief

Een aantal boeren ontving vlak voor kerst een onheilspellende brief op de deurmat. Het dreigschrijfsel werd door de boeren zelf online gezet, maar de volledige inhoud bleef in het midden omdat grote delen met een zwarte viltstift ‘onleesbaar’ zijn gemaakt. 

Zorgvuldig is dit echter niet gedaan aangezien delen van woorden en letters ondanks de zwarte streep zichtbaar bleven. Dit motiveerde een groep fanatieke en nieuwsgierige puzzelaars op Twitter om de boel tot op de bodem uit te zoeken. En wat bleek? De inhoud van de brief kon met een flinke portie samenwerking, speurwerk en geduld bijna volledig ontrafeld worden.

Speurneuzen op Twitter

Hoe dan? De schrijfstijl van de auteur gaven behoorlijk wat geheimen prijs in combinatie boven- en onderkanten van tekst die nog wel zichtbaar was. De brief bleek opgetikt te zijn in het lettertype ‘Calibri’. Deze keuze is niet bijster origineel omdat dit het standaardfont van Word is. Toch heeft het ‘gewone’ Calibri wel een vrij kenmerkende ‘g’ met een lus die hiermee het begin van de dreigbriefpuzzel inluidde.

Als eerste kon het woord ‘verantwoordelijkheid’ in de zevende zwarte regel worden vastgesteld. Deze eerste bevinding leidde tot een kettingreactie die in een paar dagen tijd bijna de volledige inhoud ontrafelde. De woorden werden in Adobe Illustrator opgetikt in het juiste lettertype en op de juiste manier geschaald waardoor ze over de gearceerde regels konden worden geplakt. Zo werden stukje bij beetje steeds meer geheimen blootgelegd.

Ook de schrijfstijl in de delen die wel zichtbaar waren, waren enkele aanwijzingen terug te vinden. Hierin viel bijvoorbeeld overmatige gebruik van het woord ‘jullie’ nogal op. Gezien de voorliefde voor het gebruik van ‘jullie’ en de karakteristieke bovenkant van dit woord, was het aannemelijk dat dit woord ook in de weggestreepte delen terugkwam. En dit was ook zo; ‘jullie’ bleek nog vijfmaal terug te komen. Daarna was het hek van de dam en meldden zich spontaan meer puzzelaars die hun brein ook braken over de weggestreepte inhoud van de dreigbrief.

De gekraakte boodschap

Een paar dagen later mag het eindresultaat er wezen: twee zinnen zijn volledig ontrafeld en bij de andere zinnen missen alleen enkele woorden of delen. Toch is de strekking van de boodschap in combinatie met de context behoorlijk duidelijk geworden na de inzet van tientallen amateurspeurders. De zekerheden zijn met geel aangegeven, de blauwe tekst duidt op een sterk vermoeden en de roze tekst beschrijft de vermeende inhoud op basis van de context zonder dat hierbij specifieke woorden pasten.

Terug naar de inhoud: wie gevoelige informatie, grof taalgebruik, vergelijkingen met de Tweede Wereldoorlog of sappige details verwachtte, komt bedrogen uit. In de eerste zin worden boeren ‘belangrijke veroorzakers van de problemen’ genoemd. Wat deze ‘problemen’ zijn? Dierenwelzijn en de uitstoot van stikstof valt verderop te lezen. In de zinnen die volgen worden deze twee verwijten verder uitgelegd en tot slot wordt er een beroep gedaan op het verantwoordelijkheidsgevoel.

Tot slot meent de auteur dat ‘de boeren 70 jaar lang gepamperd zijn door de overheid’ en merkt hij op dat de ontvangers van de brief ‘schier nagenoeg blind’ zijn. De weggestreepte delen zijn inderdaad vrij opmerkelijk, maar dit komt vooral door het feit dat juist deze zinnen zwart waren. Want laten we wel wezen: eigenlijk is het helemaal niet zo spannend allemaal. Dus waarom ‘mochten’ we deze passages niet lezen?

LTO, Agractie en het recent (door o.a. een ex-FDF bestuurslid opgerichte) Agrarysk Belangen Fryslân hebben een dreigbrief gekregen. De inhoud daarvan en de ondertekenaars roepen nogal wat vragen op. Een draadje. 1/x pic.twitter.com/RaVFAStroY

— Karin van Steensel (@karin_steensel) January 3, 2020

Zwart op wit?

Waarom de tekst precies is doorgestreept met een zwarte markeerstift, is nog steeds niet helemaal duidelijk. In de afgelopen weken zijn er door de ontvangers verschillende verklaringen gegeven. Een van de ontvangers, schapenhouder Bart Kemp uit Ede, vertelde aan De Gelderlander dat de informatie ‘verder niet relevant’ is om te delen maar wel in het onderzoek wordt meegenomen.

Bij Omrop Fryslân wordt ‘schokkend taalgebruik‘ als motivatie gegeven door ontvangster Sieta van Keimpema. Een andere geadresseerde, Jitty van der Werf van Belangen Agrarysk Fryslân, maakte het er allemaal nog onduidelijker op: in de Leeuwarder Courant vertelt ze de informatie op advies van de politie is gearceerd, terwijl ze tegen vakblad Boerderij zegt dat dit is gedaan „om te voorkomen dat de media daar een verkeerde draai aan geven” en dat mensen „geen sympathie krijgen voor deze bedreigingen”.

Wie de raadselachtige dreigschrijver precies is, en wat zijn motief is, blijft gissen. Maar de speculaties houden de gemoederen behoorlijk bezig. Toch valt hier maar weinig chocolade van te maken. Was het een eenling op zoek naar aandacht? Een dierenactivist? Een rancuneuze boer die zijn collega’s een lesje wilde leren? Een grappenmaker met een gedateerde Van Dale? Ironisch genoeg roept het ontrafelen van het geheim in combinatie met de reacties van de geadresseerden alleen maar meer vragen op.

Wat alleen wel zeker is, is dat de dreigschrijver erg dol is op het woord ‘jullie’ en er een vrij opmerkelijke woordkeuze op nahoudt met archaïsche termen als ‘niet te nagekomen’ en ‘schier’. Was de media-aandacht die de weggelakte teksten van de Belastingdienst tijdens de toeslagaffaire veroorzaakte zijn inspiratiebron? Wie weet. Maar bij de fiscus zorgden ze er in elk geval wel voor dat er geen broodkruimels voor nieuwsgierige puzzelaars achterbleven.

*De inhoud van de brief werd achterhaald door een groep fanatieke Twitteraars.