‘Druk maar op die knop, het ontploft niet’
Een sms’je van oma? De kans is groter dat ze je een appje stuurt. Senioren zitten meer dan ooit op WhatsApp en sociale netwerken. „Gaat je kleinkind backpacken in Australië, dan krijg je de foto’s niet meer per mail toegestuurd.”
Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) laten zien dat sociale media-gebruik in alle leeftijdscategorieën – gemeten vanaf 12 jaar – nog steeds toeneemt. De opvallendste groei is te zien in de groepen 65 – 75 jaar en 75 plus; respectievelijk gebruikt 70 procent en 34 procent WhatsApp.
„Whatsapp is makkelijk te bedienen; je mag zo langzaam typen als je wilt, foto’s versturen is relatief simpel”, zegt Annet van Betuw (67). Ze is auteur van het boek Social Media voor Senioren en ziet veel leeftijdgenoten op WhatsApp. „Ik denk dat ouderen en jongeren die app ongeveer hetzelfde gebruiken. Zo maakte ik zelf laatst via mijn kleinzoon kennis met het audiobericht en dacht ik: hé, dit is ook handig. En senioren zitten veel op buurt-groepsapps.“
Vakantiefoto’s
Over het algemeen is dat de manier waarop ouderen social media gebruiken; ze zitten op WhatsApp omdat ze zo gemakkelijk contact houden met hun kinderen en kleinkinderen, en op Facebook zodat ze vakantiefoto’s van de familie kunnen bekijken. Van Betuw deed ook aan Instagram, maar zette haar account stop toen ze merkte dat er voor haar leeftijdsgroep weinig te doen was.
Sociale netwerken kregen in 2019 meer aanmeldingen van 65-plussers dan in de jaren ervoor; 39 procent van de mensen in de leeftijd van 65 – 75 en 17 procent van de 75-plussers zijn lid van een sociaal netwerk. Van Betuw, nu met pensioen, gaf jarenlang workshops social media- en computergebruik aan senioren. ‘Druk maar op die knop, de computer ontploft niet’, mensen die het scherm van hun smartphone niet durven aanraken; de clichés over ouderen en digitale media zag Van Betuw allemaal langskomen. „De senioren van nu hebben moeite met computers en sociale media, wat heel logisch is. Hun kinderen schieten dan te hulp, al dan niet ‘dat heb ik al veertig keer uitgelegd’ verzuchtend.”
Account
Genoeg ouderen schamen zich voor hun digitale onhandigheid. Daarvoor zijn workshops met ‘lotgenoten’ erg geschikt, waarin de basics worden uitgelegd. Dan gaat het bijvoorbeeld ook over privacy op sociale netwerken en het online vocabulaire. Van Betuw: „De betekenis van het woord ‘account’ in de social media-context is voor een 75-jarige echt niet vanzelfsprekend.”
Meer senioren staan positief tegenover het proberen van sociale media, maar Van Betuw ziet zeker ook nog weerstand. „Voor iedereen geldt natuurlijk: gebruik de sociale media die jou interesseren, maar je komt er ook als oudere bijna niet meer onderuit. Veel artiesten zitten op Instagram, op Twitter lees je veel over lokaal nieuws. Zelf hoef ik niet op TikTok, maar als ik mijn kleinkind er enthousiast mee in de weer zie, denk ik: fantastisch! Social media zijn de toekomst, die gaan niet meer weg.”