Claartje Vogel Nieuws 27 dec 2019, 10:59

Leestijd: 3 minuten

Wat te doen met je oude kerstboom?

Na de feestdagen belanden veel echte kerstbomen bij het afval of op de brandstapel. Hoe milieuvriendelijk is dat? En welke alternatieven zijn er om je boom te verwerken?

Weet jij al wat je met je kerstboom doet na de feestdagen? Jaarlijkse kopen Nederlanders zo’n 2,5 miljoen bomen, blijkt uit cijfers van de Vereniging Nederlandse Kerstbomenkwekers. Een groot deel daarvan belandt bij het afval, en dat is niet bepaald klimaat en milieuvriendelijk, vindt Frederik Kampman. Hij liep in januari 2018 door het park bij hem in de buurt en zag daar talloze afgedankte kerstbomen. Zonde, vond hij. Bovendien wist hij dat je van sparrennaalden allerlei lekkere dingen kunt maken.

Naalden als waardevol ingrediënt

Kampman is bierbrouwer en oprichter van Lowlander Beer. Hij experimenteert graag met allerlei kruiden en planten en wist dat je van kerstboomnaalden smaakvol bier kunt maken. Hij proefde dat voor het eerst in Scandinavië en inmiddels brouwen ook zijn Nederlandse concurrenten Brouwerij Noordt en Jopenbier met bomen.

„Wat voor een ander afval is, zou voor mij een waardevol ingrediënt kunnen zijn", vertelt Kampman. „Ik besloot een kerstboominzamelingsactie te houden. Eigenlijk in de eerste plaats om aandacht te vragen voor het milieu. En als het zou lukken, zou ik het jaar erop winterbier kunnen verkopen."

De recycleactie was een succes. De brouwer kreeg honderden aanmeldingen, maar kon slechts 150 kerstbomen ophalen en plukken. „Dat deden we met een groep vrijwilligers", vertelt hij. „Naaldje voor naaldje, een boom per persoon per dag. Er bestaat namelijk geen kerstboomplukmachine."

Zijn Winter IPA ligt inmiddels in de winkel en valt in de smaak. Hij krijgt meer bestellingen binnen dan verwacht en moet zelfs extra bier brouwen. „Maar onze donatieoplossing was een druppel op een gloeiende plaat", zegt de brouwer. „Daarom willen we dit jaar kerstboomafval helpen voorkomen in plaats van recyclen. Voor ieder verkocht flesje doneren we 0,05 cent aan Adopteer een Kerstboom voor het planten van adoptiebomen. Te weinig consumenten maken nu namelijk een duurzame keuze voor de feestdagen en dat moet anders."

25 kilometer autorijden

Is dat echt zo? Hoe milieubelastend is een echte kerstboom? Dat valt mee. Volgens voorlichtingsorganisatie Milieucentraal staat de klimaat-impact van een echte of kunstkerstboom (productie, transport en wegdoen) ongeveer gelijk aan 25 kilometer autorijden. Koop je kerstboom dus vooral dichtbij huis. Dat is volgens de milieuorganisatie zelfs beter dan 10 kilometer op en neer rijden voor een huur- of adoptiekerstboom.

Kun je een adoptieboom in de buurt vinden, dan is dat inderdaad de milieuvriendelijkste keuze. Zo’n huur- of adoptieboom gaat drie tot vijf jaar mee, want hij wordt na de kerst weer teruggeplant. Bij Adopteer Een Kerstboom worden de bomen zelfs biologisch en zonder bestrijdingsmiddelen geteeld. De bomen worden geteeld in potten, waardoor zo’n 90 procent van de bomen de feestdagen overleeft. Er zijn nog meer huur-, pleeg- en adoptie-initiatieven, zoals Stichting Kerstbomenverhuur in Utrecht of Tuinindestad Groningen.

Inzamelen of verbranden?

Heb je toch een boom gekocht dit jaar? Laat hem dan inzamelen door de gemeente. Het slechtste wat je kunt doen voor het milieu, is je boom verbranden in de buitenlucht. Volgens Milieucentraal ontstaat daarbij namelijk veel meer luchtvervuiling dan bij inzameling door de gemeente.

Wie een tuin heeft, kan zijn boom ook zelf planten en hergebruiken. Voorwaarde is wel dat je boom een kluit heeft en er nog gezond uitziet. De meeste bomen zijn flink uitgedroogd na de feestdagen. De kans dat je boom kerst overleeft is groter als je hem in een ruime pot zet en genoeg water geeft. Laat de boom voor je ‘m in de tuin plant ook weer even wennen aan de kou. Zet de boom bijvoorbeeld in een koude kamer om te acclimatiseren.