Taalvondstenaar Iris: Mens durf te raven!
Metro’s vrolijke taalkunstenaar Iris heeft het voor elkaar: een eigen boek, Festival.
Iris Hermans staat als verslaggeefster vaak op deze pagina’s. Niet zelden met een vrolijke foto van de journaliste met haar ‘interviewslachtoffer’, nog vaker met mooie taalvondsten. Zij is Metro’s koningin van de echte mensen-verhalen, al zou ze die uitdrukking met haar schrijfstijl waarschijnlijk deleten. Met ondeugende blik en glimlach zou Iris er zelf meesteres van de echte mensen-verhalen van maken.
Festival in een kerstpakket
Naast haar Metro-leven zit de Amsterdamse met Twentse roots niet stil. Om het hoofd leeg te maken is Iris regelmatig op dancefestivals te vinden en vergeet zij al dansend even de realiteit van de (Metro)dag. Schrijven en haar grote hobby zijn nu prachtig samengekomen in haar eerste boek, Festival. Als ze aanschuift voor een gesprek daarover met haar collega (‘wat gek dit!’), heeft ze net gehoord dat iemand 52 van haar bloed-zweet-en-tranen-kindjes bij Bol.com heeft besteld en dat Festival onderdeel wordt van net zoveel kerstpakketten. „Ik kan er niet zo goed tegen als het over mij gaat, zo vier ik mijn verjaardag daarom nooit. Maar tijdens mijn speech bij de boekpresentatie durfde ik wat trotsheid toe te laten. En dat ben ik ook nu jij zo met dat boek zit, leuk.”
„Ik zat een keer in de trein toen ik een berichtje kreeg van ene Eefje van uitgeverij Leopold”, vertelt Iris over de eerste stap naar het schrijversbestaan. „Je tone of voice in Metro spreekt ons aan, meldde Eefje. En of ik langs wilde komen in verband met een idee. Dat idee bleek Gap Year, wat een serie moet worden over tussenjaren van de middelbare richting bijvoorbeeld de universiteit. Een serie voor young adults van een jaar of 16, 17, 18. Een eigen boek was mijn meisjesdroom en ik kreeg carte blanche. En aan Eefje, die me heel erg geholpen heeft, heb ik nog een vriendin voor het leven overgehouden ook.”
Flinterdunne scheidslijn
Iris kwam snel op de verhaallijn voor Festival. „Het moest een meisje worden dat na de middelbare school naar Barcelona gaat, zoals ik zelf in mijn gap year ook heb gedaan. Dat werd Anna, die terugblikt op de achterliggende festivalzomer waarbij zij verschillende dingen voor de eerste keer heeft gedaan. Denk aan een festival bezoeken, seks en drugs gebruiken.” Iris kwam zo tot een boek over intense vriendschap en hoe om te gaan met een enorm schuldgevoel. Maar ook over de flinterdunne scheidslijn tussen ‘lekker gaan’ en ‘te ver gaan’. Of iets er tussenin, wat de schrijfster met inkt omtoverde tot ‘festivallen, opstaan en weer doorgaan’. Anna’s hartsvriendin Eliaan speelt daarbij een cruciale rol. Die staat Eliáán of Elioff.
Sneeuw in Spanje
Tijdens het schrijfproces keerde Iris in 2018 naar Barcelona terug. Het boek moest en zou af, maar dat werd in Spanje geen succes. „Daar moest het gebeuren, maar ik heb alleen maar regen gehad. Sneeuw zelfs, het viel er voor het eerst in de geschiedenis. Bovendien werd ik beroofd van mijn telefoon door twee jongetjes waarvan ik dacht dat ze me wilden versieren. Ik riep nog dat ze te jong waren…”
Voor haar eerste boek vond ze het fijn om dingen uit haar eigen leven ‘te pakken’, hoewel Festival fictie is. Dingen, die passen bij de young adults (tip: ook hun ouders zouden Festival moeten lezen, red.). „Ik ga naar festivals en heb ook zeker weleens een pil geslikt. Ik ben deels Eliaan, die ervan houdt om de realiteit even te ontvluchten, benieuwd is naar het onbekende en vaak de nacht wil verlengen. Anderzijds zit Anna in mij, een gevoelig meisje vol met weetjes.” Haar boek verraadt dat Iris over een ruime dosis mensenkennis beschikt. Anna heeft zij het vermogen gegeven om in ogen drie karaktertrekken van iemand te kunnen aflezen. Zelf haalde Iris (vrolijke wervelwind / heel soms kortstondige stemmingswisseling / superlief) mensenkennis in het boek uit festivalgangers die zij echt ontmoette. „Zoals de Serviër die in het weekend 72 uur doorhaalt, mét een beetje hulp van xtc, ghb, lsd, 2cb en nog meer afkortingen, maar doordeweeks een flexitariër is. Of het stelletje dat elk festival seks op een spannende plek probeert te hebben. Ik heb vol bewondering naar hen geluisterd, al deden ze het vaak in zo’n vieze dixie.”
Alles ontdekken
De twee gelijktijdige rollen van journalist en schrijfster vond Iris’ best even lastig. „Voor Festival schreef ik in het begin wat te beschouwend.” Maar ze heeft het voor elkaar, het boek voor en over jongeren die alles aan het ontdekken zijn. „Ze staan aan de vooravond van het echte leven. Daar horen festivals bij. Ik wil niet met een vingertje wijzen en zeggen dat drugs slecht zijn. En ook niet zeggen dat het goed is trouwens. Festival is natuurlijk ter vermaak, waarbij de vrijheid en het saamhorigheidsgevoel op de dancefeesten aan bod komt. Dat je samen niet naar huis wil en je afvraagt waar de after is. Maar ik wil met Festival vooral het mens durf te raven – Iris Hermans vrij naar Ramses Shaffy – benadrukken. Durf te leven, durf te genieten van je tijd als jongere, maar blijf ondertussen een beetje nadenken. Het is een groot cliché, maar er zit zoveel meer in je dan je misschien dacht. Kijk naar mij, heb ik toch zomaar een boek geschreven.”
Festival ligt nu in de winkel vol met taalkundige pareltjes. Metro’s lievelings: het synoniem voor iemand die veel lachgas inhaleert. Maar die verklappen we hier niet.