‘Nederlandse’ planeet gaat Nachtwacht heten
Aan de verre planeet die voorheen nog door het leven ging als HAT-P-6b is door Nederland eindelijk een naam gegeven. Het hemellichaam gaat Nachtwacht heten.
Hij draait om de ster HAT-P-6, die voortaan Sterrennacht heet. De Nederlandse namen gaan over de hele wereld gelden, dus ook in andere talen.
Goedgekeurd
De namen Nachtwacht en Sterrennacht zijn goedgekeurd door de Internationale Astronomische Unie, die over alle namen in het heelal gaat. De organisatie bestaat honderd jaar en daarom mochten ruim honderd landen een naam geven aan een ster en een planeet.
De Nachtwacht van Rembrandt (1642) en de Sterrennacht van Vincent van Gogh (1889) zijn twee van de beroemdste Nederlandse schilderijen.
Namenwedstrijd
De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie had een wedstrijd voor de Nederlandse namen georganiseerd. Ongeveer 13.500 Nederlanders brachten daarin hun stem uit. De combinatie Moederpluis (ster) en Nijntje (planeet) kreeg de meeste stemmen, maar die viel af ‘omdat er sprake is van een actief intellectueel eigendomsrecht’. De reserves waren de combinaties Sterrennacht/Nachtwacht en Vuurduin/Brandaris.
De andere keuzemogelijkheden in Nederland waren Leeghwater/Cruquius (maakten polders droog) en Hurstrga/Exomna (godinnen). De vijf combinaties waren geselecteerd uit ongeveer 6100 voorstellen.
Geelwitte dwergster
HAT-P-6 is een geelwitte dwergster. Hij staat op 905 lichtjaren afstand van de aarde, in het sterrenbeeld Andromeda. Zijn planeet is iets zwaarder dan Jupiter, de grootste planeet in ons zonnestelsel.
Het is niet de eerste keer dat zo’n naamwedstrijd wordt gehouden. In 2015 werd de naam van de ster 55 Cancri in het sterrenbeeld Kreeft veranderd in Copernicus, op voorstel van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde (KNVWS). Voor de planeten eromheen werden onder meer de namen Janssen en Lippershey gekozen, twee Zeeuwen die begin zeventiende eeuw gelijktijdig de telescoop uitvonden.
Franz en Sissi
Ook andere landen mochten dit jaar namen geven aan een ster en een planeet. Oostenrijk noemde zijn hemellichamen Franz en Sissi. Keizer Frans Jozef I en zijn vrouw keizerin Elisabeth, bijgenaamd Sissi, werden vereeuwigd in de film Sissi uit 1955, met Romy Schneider als keizerin. Jordanië koos voor Wadirum en Petra, naar twee toeristische trekpleisters. België vereerde twee oude stammen, Nervia en Eburonia. Aruba koos voor twee van zijn stranden, Malmok en Bocaprins. Zambia noemde zijn ster Natasha, wat ‘bedankt’ in zijn taal betekent.