Tim van der Steen Nieuws 4 dec 2019, 19:48

Leestijd: 4 minuten

Drone-week in de RAI: revolutie hangt in de lucht

Nadat de regels jarenlang potdicht zaten heeft de EU eindelijk een krabbel gezet: vanaf juni 2020 mag er een stuk meer binnen de onbemande luchtvaart, de revolutie kan van start. De industrie staat alvast te popelen. Wat kunnen we verwachten en moeten we ons zorgen maken?

Deze woensdag landde voor de tweede keer de Amsterdam Drone Week in de RAI, tot en met vrijdag 6 december presenteren verschillende fabrikanten hier de nieuwste ontwikkelingen: een waar walhalla voor liefhebbers van onbemande vliegtechniek en er staan spannende dingen te gebeuren.

Levens redden

Bij binnenkomst lopen we direct tegen een vliegtuigje op van Wings for Aid. Onder de vleugels twee laadbakken met kartonnen dozen. Die kunnen boven rampgebied worden gedropt. De dozen vouwen automatisch uit en vormen een soort miniparachute die met zijn lading op een bijzonder compacte dropzone kan worden gemikt. Dat moet binnenkort ook onbemand kunnen, een machtig wapen bij noodsituaties.

Even verderop treffen we Avy met hun medische drone. Een soort klein vliegtuigje waarmee bijvoorbeeld AED’s, bloed en organen in rap tempo kunnen worden vervoerd. Naast het vliegtuigje staat een stevige koffer die rechtstreeks uit een James Bond-film lijkt te komen. Twee schermpjes erin, een toetsenbord, joystick en een batterij knoppen en schakelaars. De koffer geeft controle over de drone. Het is de bedoeling dat deze binnenkort niet meer nodig is want het apparaat kan juist autonoom vliegen. Dit gebeurt al over de grens maar in Nederland mag dat nog niet volgens de wet.

Wildgroei

Commerciële drones maakten enkele jaren geleden een enorme opmars. Veel bedrijfjes gingen ze maken, Jan en alleman kocht zo’n ding en regulering was er nauwelijks. Er ontstond enorme wildgroei, daar stak de Nederlandse overheid een stokje voor.

Sinds 2015 zijn er professioneel gezien grote beperkingen en mag de hobbygebruiker weinig: Niet hoger dan 120 meter bijvoorbeeld en boven bewoond gebied vliegen is uit den boze. Je moet het apparaat kunnen zien en besturen, dus niet achter gebouwen langs of verder dan 500 meter. Dat limiteerde de opties nogal, voor particulieren en vooral bedrijven. Daar komt nu verandering in.

Nieuwe regels

„Over het algemeen volgen regels de technische ontwikkeling, ditmaal is het andersom”, legt Jan-Floris Boer van NLR – Koninklijk Nederlands Lucht en Ruimtevaartcentrum de ontwikkeling uit. Om problemen voor te zijn werden de regels in 2015 dichtgetimmerd om deze nu gecontroleerd weer een beetje los te kunnen laten. Die nieuwe wetten gelden bovendien voor de hele Europese Unie, dat maakt bijvoorbeeld ook drone-verkeer tussen landen mogelijk. Dit gaat wel strikt gereguleerd: vliegen mag straks, maar alleen als het bewezen veilig is en met de juiste licenties. We hoeven er dus niet bang voor te zijn dat straks het luchtruim zwart ziet.

De reputatie van drones kreeg het afgelopen decennium wel flink op zijn donder. Vaak denken we aan de irritante speelgoedvarianten die de wijk terroriseren of de bommenwerpers van Obama. Naast de tientallen afkortingen van bedrijven, toestellen en regels horen we in de RAI dan ook vooral een specifieke term terugkeren: publieke acceptatie. Dat lijkt de as waarop de wieken moeten draaien.

Vliegende taxi

Waarschijnlijk ken je ze wel; tekeningen uit begin negentiende eeuw waarin mensen de toekomst voorspelden; vliegende auto’s waren daarop een dominant beeld. We zijn inmiddels honderd jaar verder en is op dit moment nog ongehoorde toekomstmuziek.

Aan enkele statafels bij de stand van het NLR worden dienbladen bubbels uitgeserveerd. Er is zojuist een belangrijke intentieverklaring ondertekend met LIG NEX1, hun Zuid-Koreaanse evenknie en PAL-V, een Nederlandse onderneming die een vliegende auto ontwikkeld. Samen willen zij elektrische luchttaxi’s mogelijk gaan maken. Een drone die automatisch personen of vracht oppikt en vervoert. Volgens de huidige regels geen optie, maar straks kan het. We zijn er nog lang niet, maar de toekomst uit die oude tekeningen lijkt toch te naderen.

Angst

Veel mensen zijn bang voor de gevolgen van drones. Privacy zou in het geding zijn, het gezoem is irritant en al die apparaten in de lucht zijn lelijk. Moeten we dat willen?

Als het om privacy gaat is de drone van je buurjongetje een groter gevaar dan een industriële. Boer: „Bij het zien van een drone voelen we ons snel bekeken, dat valt doorgaans wel mee. Een professionele drone heeft een bepaalde functie, die vliegt met dat doel en houdt zich er niet mee bezig om foto’s van jou te maken.” Wat privacy betreft is de smartphone in je broekzak een veel groter risico, en die is maatschappelijk totaal geaccepteerd. Als het om gevaren gaat weten we bijvoorbeeld ook dat mensen doodgaan in het verkeer, toch vinden we collectief de voordelen van auto’s belangrijker dan de risico’s.

„Het zijn terechte punten, het is ook goed om na te denken over de gevolgen van drones”, zegt Patrique Zaman, directeur van Avy „Tegelijkertijd hoef je daar niet zo bang voor te zijn. Irritatie en risico’s komen nu niet door professioneel vliegende drones maar van ‘misbruikers’. Denk aan drones bij luchthavens, die mogen daar nu ook niet vliegen.”