Anne Kersten Nieuws 6 nov 2019, 10:24

Leestijd: 6 minuten

‘Vroeger wist je niet hoe die mensen van de radio eruitzagen’

Het is vandaag honderd jaar geleden dat er voor het eerst geluid uit de radio kwam. Deze drie dj’s zijn ook al behoorlijk wat jaren op de radio te horen en weten dat er in al die tijd flink wat veranderd is.

Frank van der Lende (31) – 3FM

„Ik vind het heel gaaf dat ik onderdeel uit mag maken van het honderdste jaar radio.” Vroeger, toen Frank nog een klein Frankje van een jaar of zes was, lag hij al in bed naar de radio te luisteren. „Ik was toen al een groot radio-liefhebber en dat ben ik nog steeds.”

Al zo’n twaalf jaar maakt hij deel uit van de radiowereld en in die tijd is er behoorlijk wat veranderd. „Begrijp me niet verkeerd, de essentie is zeker hetzelfde gebleven. Het draait nog steeds om het luisteren. Er is alleen in de afgelopen jaren heel wat bijgekomen.”

De belangrijkste verandering is in zijn ogen social media. „Ik weet nog dat Coen van Coen en Sander begon met Twitteren en wij allemaal dachten ‘Huh, wat doet hij nou?’ Achteraf was hij er gewoon heel vroeg bij. Nu ben je niet alleen maar radio-dj; je bent 360 graden mediamaker.”

Zo maakt Van der Lende niet alleen maar radio: hij heeft ook met collega-dj Eva Koreman een YouTubeserie en een podcast over hun deelname aan het tv-programma Expeditie Robinson. „Je bent niet meer drie uurtjes op de radio, je moet overal zijn. Dat vraagt het publiek van je”, meent Van der Lende. Niet dat hij dat vervelend vindt. In tegendeel, hij vindt het juist heel erg leuk. „Maar ik probeer wel af en toe minder ‘altijd radiomaker’ te zijn. Dan zet ik ’s nachts mijn telefoon op vliegtuigmodus ofzo.”

Als dj geen sociale media hebben kan volgens Frank wel, maar maakt de boel lastiger. „Op social media bereik je ook gewoon een ander publiek.” Het enige wat hij in die twaalf jaar radio is gaan missen, is het mysterie. „Vroeger wist je niet hoe die mensen van de radio eruitzagen. Er waren geen webcams of social media waar je je favoriete dj op kon volgen. Dat is weggevallen, hoewel dat onontkoombaar was.”

Op 6 november 2069 bestaat de radio 150 jaar en dat wil Van der Lende nog wel meemaken. „Ik hoop dat er dan op een oudelullenzender nog plek is voor mij. En dat ik dan nog steeds van dit prachtige medium kan genieten.”

Wouter van der Goes (46) – Radio 2

Voor Wouter van der Goes is het radio maken een droom die hij al heel lang heeft en die iedere dag opnieuw uitkomt. „Het klinkt afgezaagd, maar het is waar. Dit is wat ik wil en wat ik altijd wil blijven doen.”

Met het jubileum van de radio is hij echter niet echt bezig. „Ik richt me meer op de toekomst.” En dat mag ook wel, want Van der Goes denkt dat de radio nog lang zal blijven bestaan. „De 150-jarig verjaardag halen we wel, daar ben ik van overtuigd. Ik lig dan zelf in een kist onder de grond, maar misschien mag ik het nog meemaken met een héél goed gehoorapparaat”, lacht Van der Goes.

„Al blijft de radio wel veranderen, zoals ze de afgelopen honderd jaar ook steeds gedaan heeft.” Zo heeft Van der Goes de overgang van vinyl naar cd, naar computer doorgemaakt. „En de communicatie is tweerichting verkeer geworden. Dertig jaar geleden had je de radiomaker in een hokje zitten, die een programma maakte. Als je wilde reageren, stuurde je een brief. Of een faxje. Nu is dat compleet anders, heel bijzonder!” Met één uitzending kun je heel veel mensen bereiken én „die mensen kunnen ook iets terugzeggen”. „Radio is veel meer nu, maar dat hoort erbij. Je bent de hele dag bezig, en zo hoort het ook.”

Van der Goes heeft het idee dat de radiomaker vroeger echt boven zijn luisteraar stond, terwijl het nu veel meer tussen de mensen is. „Het Top-2000 café bijvoorbeeld. Zoiets had je vroeger niet kunnen bedenken.”

Dat radio achterhaald is of zelfs zou gaan verdwijnen, daar gelooft de radio-dj niet in. „Radio verandert juist heel goed met de tijd mee en dat is het belangrijkste: als je niet met de verandering meegaat houdt het op, maar radio ontwikkelt en als radiomaker ontwikkel je mee.” Ondanks alle ontwikkelingen blijft het principe van de radio hetzelfde als honderd jaar geleden: „Als je radio luistert weet je gelijk wat er speelt. Radio is snel. Het is het medium dat het mogelijk maakt dat dingen gebeuren en zelfs na honderd jaar borrelt het nog aan alle kanten. Ongelofelijk.”

Barry Paf (40) – 100%NL

„Radio is en blijft altijd”, zegt Barry Paf stellig. „Toen de TV de intrede deed zeiden mensen dat radio zou gaan verdwijnen, maar dit onwijs leuke medium is er nog steeds. En ik ben super trots dat ik onderdeel uit mag maken van deze verjaardag.”

In al die jaren is de essentie van het medium hetzelfde gebleven. „Het begint met goede muziek en een aansprekende on air personality is ook nodig. Maar de inhoud is veranderd. Vroeger had ik veel minder contact met mijn luisteraar. Toen kreeg ik telefoontjes, brieven of faxen binnen. Mensen maakten tekeningen”, lacht hij. „Nu heb je appjes en daarmee heb je toch een directere band met je luisteraar.” Als Paf iets zegt, krijgt hij bijna altijd reactie. „Alles is sneller geworden. De reacties, de radio zelf, de hele maatschappij eigenlijk wel. We zijn meer to the point geworden.”

De essentie van het medium mag dan hetzelfde zijn, Paf is door de jaren heen veel meer een contentmaker geworden. „Ik ben altijd al bezig geweest met Hyves, maar ben tegenwoordig de hele tijd aan het Instagrammen. Dat draagt allemaal bij aan je bereik. Radio is nog altijd de basis, maar je maakt op veel meer kanalen content. Dat moet je omarmen.”

Of het niet vervelend is dat hij altijd voor zijn programma op Insta zit? „Ik heb het zelf niet eens meer door”, lacht Paf. „Maar mijn vriend roept soms weleens om een Instaloze dag.”

Een 150-jarige verjaardag van de radio gaat er zeker komen, denkt de radio-dj. „Radio heeft toekomst. Je weet niet wat er gaat gebeuren, het blijft verrassen. En sowieso, zolang er files zijn, blijft de radio bestaan”, lacht hij. „Waar ik ben met die verjaardag?  In een bejaardentehuis. Of ik maak een programma vanaf Ibiza.”