Nederlands pensioengeld gaat naar foute wapenbedrijven
Het pensioengeld van de meeste Nederlanders wordt voor een groot deel geïnvesteerd in foute wapenbedrijven. Dat blijkt uit een onderzoek van vredesorganisatie PAX waar NRC donderdag over schrijft.
Het onderzoek werd uitgevoerd namens de Eerlijke Pensioenwijzer. Dat zijn maatschappelijke organisaties die het beleggen van pensioengelden toetsen op onder meer mensenrechten en milieu. Veel fondsen blijken nu dus niet goed te scoren op dat eerste puntje.
Wapenbedrijven
Negen van de tien grootste Nederlandse pensioenfondsen beleggen in wapenfabrikanten die systemen leveren aan landen die mensenrechten schenden. Het bedrag dat wordt belegd komt in totaal neer op meer dan een miljard euro, verdeeld over veertien van dit soort ‘foute wapenbedrijven’.
Volgens Cor Oudes, onderzoeker van PAX, wordt het pensioengeld van de meeste Nederlanders voor een deel geïnvesteerd in wapenbedrijven „die de gevechtsvliegtuigen van bijvoorbeeld Saoedi-Arabië in de lucht houden". Bij de bombardementen die deze vliegtuigen in Jemen uitvoeren, vallen veel burgerslachtoffers.
Ondanks dat de Nederlandse overheid de wapenexport naar Saoedi-Arabië vanwege de oorlog in Jemen sinds 2016 sterk beperkt heeft, komt pensioengeld toch terecht bij wapenbedrijven die wel leveren aan dat land, zegt Oudes.
Grootste investering
Pensieonfonds ABP voor overheidspersoneel, dat geld voor onder andere militairen, beleidsambtenaren en leraren belegt, blijkt volgens PAX het meeste geld te investeren in dergelijke bedrijven. Het fonds liet donderdag weten bedrijven waarin het belegt erop aan te spreken als ze zich niet aan VN-regels voor verantwoord ondernemen houden. Als dat op niets uitdraait, zal het fonds daar niet meer in beleggen. Maar, ABP doet bedrijven die wapens produceren niet volledig in de ban, volgens een woordvoerder mede omdat het fonds politie- en defensiepersoneel als deelnemer heeft.
Een ander pensioenfonds, PME, liet aan Eerlijke Pensioenwijzer weten aandelenbeleggingen in een aantal controversiële bedrijven te hebben geloosd sinds het onderzoek werd uitgevoerd. Andere beleggingen in wapenbedrijven worden mogelijkerwijs ook uit de portefeuille gehaald, aldus het fonds.
Buiten de boot
Het fonds voor de metaalsector, PMT, is het enige grote Nederlandse pensioenfonds dat niet investeert in deze wapenfabrikanten. Dat deed het eerder wel, maar heeft volgens Oudes in 2018 besloten te stoppen met beleggen in bedrijven die betrokken zijn bij kernwapens. De veertien foute bedrijven waar de andere grote fondsen wel in investeren, vallen hierdoor buiten de boot. Het bedrijf heeft verder, „Net als de andere Nederlandse fondsen", geen beleid tegen foute wapenhandel, stelt Oudes.