Amarins de Boer Nieuws 4 nov 2019, 05:00

Leestijd: 3 minuten

Kinderen de dupe van telefoongebruik ouders

Een kwart van de kinderen in ons land heeft een taalachterstand. Eén van de oorzaken: ouders zijn te druk met hun telefoon.

Taalontwikkeling begint al voordat een kind het levenslicht ziet. Zwangere vrouwen doen er namelijk goed aan te praten tegen hun buik. Zodra het kind geboren is, is het belangrijk om direct veel te praten tegen een kind, om zo taalontwikkeling te stimuleren.

Toch gebeurt dat niet altijd. Een kwart van de Nederlandse kinderen heeft een taalachterstand, en ruim een op de tien kinderen verlaat de basisschool met een taalachterstand. Hema Foundation onderzocht in samenwerking met Tilburg University hoe dat kan.

Allereerst heeft de manier waarop ouders met hun kind communiceren invloed, zegt Margriet Sitskoorn, hoogleraar klinische neuropsychologie aan Tilburg University. De cijfers verbazen de hoogleraar niet. „Je ziet dat er in de huidige samenleving minder tegen kleine kinderen wordt gesproken.” Uit het onderzoek blijkt dat meer dan een derde van de ouders niet in volledige zinnen tegen hun kind praat en bijna de helft van de ouders communiceert in brabbeltaal.

Zorgwekkend, vindt Sitskoorn. „Met name in de leeftijd van 0-4 is het zo belangrijk om taal te ontwikkelen. De hersenen veranderen onder invloed van input van buitenaf. En daar is taal een hele belangrijke speler in.”

Smartphone

Ook de smartphone heeft invloed op de taalontwikkeling van kinderen. Vier op de vijf ouders zegt tijd aan de smartphone te besteden die eigenlijk aan zijn of haar kind zou moeten worden besteed. En meer dan de helft van de ouders geeft aan dat ze meer oprechte aandacht willen geven aan hun kind.

Als ouders weten dat veel taal noodzakelijk is voor de ontwikkeling van de hersenen van hun kind en voor succes later in het leven, dan zouden zij veel gemotiveerder zijn om hun telefoon weg te leggen, denkt Sitskoorn. „Nu denken zij nog te vaak dat kinderen slim geboren worden. Ze weten niet dat ze zelf heel makkelijk actief kunnen bijdragen, bijvoorbeeld door in de supermarkt te vertellen over de groene peren en de gele bananen, of op weg naar huis de verschillende bomen en huizen aan te wijzen.”

Als je dat doet, zegt Sitskoorn, is het belangrijk om gebruik te maken van volledige zinnen en verschillende woorden en begrippen. „Als je kind nog klein is, moet je de woorden wel afstemmen, maar je hoeft geen woorden te vermijden en kunt praten zoals je altijd praat.”

Het is voor ouders belangrijk om te blijven praten, vat ze haar woorden samen. „Het vormt de hersenen en zorgt ervoor dat er verbindingen bij komen.”

Studenten

Als Sitskoorn voor de collegezaal staat, merkt ze steeds vaker dat studenten sommige woorden niet begrijpen. „Ik weet niet meer hoe we erbij kwamen, maar laatst gebruikte ik het woord ‘slijterij’. Toen kreeg ik de vraag wat dat betekende.” Datzelfde gold onlangs voor ‘mededogen’, zegt Sitskoorn. „Het is moeilijk om dat woord op een andere manier uit te leggen. Je kan zeggen dat het gaat om het vermogen om je in te leven en in te voelen, maar dat is een hele mond vol. Hoe eerder je zulk soort woorden tegen je kind gebruikt, hoe sneller hij dat oppakt.”

Campagne

Ook Hema Foundation wil ouders aanmoedigen om direct vanaf de geboorte te praten tegen hun kind. Er wordt daarom vanaf vandaag een brede bewustwordingscampagne gestart met onder andere het lanceren van het prentenboek Kijk en lees mee met Nijntje en een interactieve app die gratis te downloaden is.