‘Het is een aangeboren instinct van katten om te jagen’
Katten ongecontroleerd naar buiten laten gaan, is illegaal. Dat stellen juristen Arie Trouwborst en Han Somsen van Tilburg Universiteit. Zij baseren zich daarbij op Europese regels voor natuurbescherming.
De huiskat (Felix catus) is een van de grootste uitroeiers van diersoorten ter wereld, schrijven de onderzoekers in het Journal of Environmental Law. Alleen al in Nederland worden elk jaar naar schatting 140 miljoen dieren door katten gedood. Meer dan de helft van deze slachtoffers is toe te schrijven aan katten met een eigenaar. Dat zijn er in Nederland tussen de 2 en 3 miljoen, naast tienduizenden zwerfkatten.
Dat is volgens de wetenschappers niet alleen schadelijk, maar ook illegaal. Onder de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn is Nederland verplicht om bepaalde soorten en hun leefgebieden te beschermen, en mogelijke bedreigingen te beperken.
Instinct
Volgens Yvon Sweere, gedragstherapeut voor katten, hoort het inderdaad bij het aangeboren instinct van katten om te jagen. „Dat kun je niet afleren en het staat los van hongergevoelens. We geven onze kat tenslotte te eten en desondanks neemt de behoefte om te jagen niet af.”
Het binnenhouden van katten al veel langer een discussie, zegt Sweere. „Op Fora en Facebook-pagina’s lopen de gemoederen vaak hoog op. Het roept emoties op bij zowel kattenliefhebbers als vogelliefhebbers.”
Een manier, bedacht om vogels te waarschuwen voor een jagende kat, is het belletje om de nek. Alleen zou dat volgens de gedragstherapeut niet werken. „Katten leren dan juist beter jagen.” Wat wel zou kunnen helpen is het zogenoemde Birdbesafe-concept. „Een kraag met felle kleuren door vogels snel op te merken, zodat ze er snel vandoor kunnen bij naderend kattengevaar.”
Kans op succes
Een kat toezichtloos laten rondlopen is feitelijk al verboden, zeggen de juristen. „Wie een rechtszaak aanspant tegen de Nederlandse overheid, die de Europese regels moet handhaven, maakt dus een goede kans op succes." Desondanks zal het concreet verbieden van het los laten lopen van katten politiek gezien onaantrekkelijk zijn. Het gaat hier namelijk om een ‘diepgewortelde gewoonte’, zeggen de juristen.
Een kat niet naar buiten laten gaan, druist volgens Sweere in tegen het natuurlijke gedragspatroon van een kat. „Een kat die vrij naar buiten mag, gaat jagen, verkennen en klimmen.” Je kat binnenhouden is een optie, maar dan moet het huis daar wel op aangepast worden, zegt Sweere. „Zorg voor een spel waarbij je kat kan jagen, voor een klimboom en andere bezigheden.”
Tot slot geeft Sweere aan dat het fokken van bepaalde katten een eventuele oplossing zou kunnen zijn. „Nu fokken we vooral vanwege uiterlijke kenmerken, maar stel dat we dit zouden doen om ervoor te zorgen dat het jaaginstinct afneemt? Wie weet zijn we dan in de toekomst wel van dit probleem af.”