Tim van der Steen Nieuws 19 nov 2019, 10:00

Leestijd: 3 minuten

Eet de Max Havelaar pop-up store op Utrecht Centraal op

Aan de vooravond van de grootste chocolade-maand van het jaar wordt een vuist gemaakt tegen oneerlijke cacao. Max Havelaar opende op dinsdagochtend een chocolade pop-up winkel op Utrecht Centraal en jij mag deze opeten voor het goede doel.

Van dinsdag 19 tot en met 22 november staat op Utrecht Centraal een eetbare chocolademuur. Er wordt aandacht gevraagd voor uitbuiting, extreme armoede en kinderarbeid die met de cacaohandel gepaard gaan. Nog steeds krijgen cacaoboeren in onder meer Ghana en Ivoorkust veel te weinig betaald voor hun bonen en dat moet stoppen vindt Max Havelaar.

Oneerlijk handelssysteem

Is die foute chocolademarkt dan nog steeds niet op orde? Helaas nog niet. „In Nederland wordt veel cacao gecertificeerd, maar dat zegt niet dat overal ook een eerlijke prijs voor wordt betaald”, legt Fairtrade-directeur Peter d’Angremond uit. Veel producten krijgen plakkertjes opgestickerd zonder dat er iets aan de prijs is gedaan.

Het probleem is het oneerlijke handelssysteem. Een groot deel van de markt is in handen van slechts een handvol chocoladebedrijven waardoor de boeren een erg slechte handelspositie hebben. Daarom krijgen zij enorm lage prijzen voor hun product, soms zelfs minder dan de productiekosten.

Structureel te laag

„Er wordt verschrikkelijk veel geld verdiend in deze industrie”, vervolgt d’Angremond. Van geld verdienen is hij geen tegenstander, maar het moet niet ten koste van de boeren gaan. Die worden nu structureel te laag beloond voor hun bonen. Voor een leefbaar inkomen moet de kiloprijs zo’n $2,20 zijn, nu vangen boeren vaak niet meer dan een dollar.

Die boeren leven hierdoor in erbarmelijke omstandigheden, ruim de helft zelfs onder de extreme armoedegrens van 1,90 per dag. Dat betekent maaltijden overslaan, geen schoon drinkwater en niet naar de dokter kunnen. Kinderen moeten meehelpen met het werk om te overleven.

Bekende Nederlanders

Bekende Nederlanders als presentatrice Tess Milne, Britt Scholte en Veronica van Hoogdalem hebben zich aan het project verbonden. Milne: „Ik sta hier echt volledig achter. Ik was al fan van chocola, dat is alleen maar erger sinds ik zwanger ben. Laten we vooral proberen de verdeling in de wereld wat eerlijker te maken. Als we dat dan kunnen doen door zoiets simpels als chocola kopen met een fairtrade stempel is dat een no-brainer. Het feit dat dit er moet zijn is eigenlijk zorgwekkend. Het zou al lang de standaard moeten zijn.”

Feestchocolade

De pop-up store moet consumenten ertoe bewegen om voor Fairtrade chocolade te kiezen, ook tijdens de feestdagen. „Op die manier weet je dat boeren in ieder geval een minimumprijs en ontwikkelingspremie hebben ontvangen”, zegt d’Angremond. In Nederland heeft Fairtrade nu een marktaandeel van zo’n 35 procent, dat is wereldwijd een procent of 6. Dat zijn niet alleen merken als Max Havelaar en Tony’s, maar ook huismerken die het goed doen.

Muur doorbreken

Ook het bedrijfsleven wordt opgeroepen voor eerlijke cacao te kiezen: „Maak feestchocolade echt feestelijk door een eerlijke prijs te betalen. Van daaruit werken we samen naar een leefbaar inkomen voor cacaoboeren. Een leefbaar inkomen is geen gunst maar een mensenrechten.”

Daarom wordt op Utrecht Centraal de komende dagen symbolisch deze muur doorbroken. In de pop-up is deze opgebouwd uit chocoladestenen, beschreven met het onrecht dat de onderbetaling veroorzaakt: honger, armoede, kinderarbeid, enzovoort. Die tegels mogen aan diggelen worden gemept en uiteraard worden opgegeten.

De pop-upstore is nog tot en met vrijdag geopend.