Ista van Galen Nieuws 5 nov 2019, 16:09

Leestijd: 3 minuten

De lekkerste bal gehakt van 2019 is bekend

De gehaktbal van de Brabantse keurslager Jongmans uit het Brabantse Klundert is dinsdag bekroond tot Lekkerste Bal Gehakt van 2019. 

„Ik had tranen in mijn ogen, echt waar. Ik ben zo blij”, zei Jean-Pierre Jongmans (48) van Keurslager Jongmans na de winst. Hij mocht dinsdagmiddag de prijs voor de Lekkerste Bal Gehakt van 2019 in ontvangst nemen in de Beursfabriek in Nieuwegein. „Ik denk dat we dit jaar wel echt perfectie hebben ingestuurd.”

De jaarlijkse vakwedstrijd wordt georganiseerd door de Koninklijke Nederlandse Slagers. „Een gehaktbal is echt oer-Hollands, dus daar moeten we heel zuinig op zijn”, vertelt Dennis van Dun, juryvoorzitter en branche erkende meesterslager, over de wedstrijd. De andere juryleden waren Marco van Strien, wedstrijdwinnaar van 2018, en Pepijn Putman, keurmeester Stichting Expertisecentrum Slagersambacht.

De winnende bal was volgens de juryvoorzitter op alle beoordeelde onderdelen perfect. „En terecht”, lacht Jongmans. „Wij vinden het belangrijk om onze klanten echt een perfect product te geven en als je dan nummer één wordt, is dat toch wel erkenning van je vak dat je goed bezig bent.”

Vier belangrijke factoren

Hoe wordt zo’n gehaktbal beoordeeld? „Dat is bijna wetenschap”, lacht Van Dun. De beoordeling gaat volgens een vast protocol waarin de vier belangrijkste factoren onder de loep worden genomen: het aanzien van de buitenkant en de binnenkant, consistentie, smaak en geur. „We pluizen die bal echt helemaal uit.”

Ze worden zowel koud als warm gekeurd. Ze liggen namelijk ook koud in de winkel en zo worden ze door de deelnemers ingezonden. „De echte fanatieke deelnemers komen hem persoonlijk brengen. Dat proef je ook wel hoor, het zijn net die puntjes op de i”, vertelt Van Dun. Ook keurslagerij Jongmans leverde de lekkernij persoonlijk aan, in plaats van hem op te sturen. „Dan weten we zeker dat hij binnen is”, zegt Jongmans.

Over de vraag of de keuze van de winnaar moeilijk was, twijfelt de juryvoorzitter even. „Ja bij het allerlaatste puntje wel. We hebben toen alle drie afzonderlijk nog een keer het eindoordeel gegeven en unaniem de winnaar aangewezen.”

Het geheim van de lekkerste gehaktbal

Het geheim van de Lekkerste Bal Gehakt van 2019 zit hem in meerdere dingen. Zo is het basisrecept door de jaren heen bijna niet veranderd, zegt Jongmans. „Dat doen we nog precies zoals mijn opa dat vroeger deed”. Maar hij is wel gemoderniseerd, vertelt de winnaar. „Er zit minder zout in, meer vleessmaak en een lekkerdere kruidsmaak”. Ook de keuze voor goed vlees is belangrijk „want een Brabants balletje moet sappig zijn”.

Onveranderde populariteit

De gehaktbal is een oer-Hollandse lekkernij waar men al jaren van geniet. Vooral vrachtwagenchauffeurs worden vaak gezien als de échte gehaktbal-eters. Ruud van Mourik, eigenaar van wegrestaurant De Goudreinet Barneveld – dat onder truckers bekend staat om de lekkere gehaktballen – herkent dit ook. Maar, het zijn niet alleen de chauffeurs: „van bouwvakkers tot chauffeurs tot dagjesmensen, ze hebben allemaal liever een balletje gehakt dan een kopje soep als tussendoortje.”

De populariteit van de ballen gehakt lijkt ook niet af te nemen: wekelijks gaan er bij het restaurant zo’n zeshonderd doorheen. „Mensen komen speciaal naar ons voor de gehaktbal”, lacht Mourik. „Hij staat al zo’n veertig jaar op de kaart en het recept is onveranderd gebleven.” En hoe eet je dan zo’n ouderwetse bal? „Dat doe je gewoon op een schoteltje met mayonaise erbij en een vorkje.”

Tachtig soorten gehaktballen

Het was dit jaar een heftige opgave voor de jury om al die ballen gehakt te proeven: maar liefst tachtig soorten waren er ingestuurd. Die moesten ook allemaal op dezelfde dag worden geproefd. Maar misselijk, dat werden de juryleden gelukkig niet. „Als je professioneel keurt, zoals wij dat doen, eet je ze ook niet op. Net zoals bij wijnproeven. Maar we moesten het wel een beetje spreiden, als wordt het op een gegeven moment te veel.”