Ista van Galen Nieuws 29 okt 2019, 16:59

Leestijd: 4 minuten

‘Paprikansloos’: biologische paprika wint #Mispaksel-verkiezing

De biologische paprika van de Jumbo is uitgeroepen tot #Mispaksel van 2019. Greenpeace reikte de trofee uit en hoopt zo op meer aandacht voor de onnodige hoeveelheid overbodige plastic verpakkingen. Maar heeft dat ook echt effect?

Doosjes Smint die driedubbel in plastic zijn verpakt, paprika’s die per stuk in plastic zitten of een couscoussalade met de losse ingrediënten ook in aparte zakjes: het lijkt maar niet op te houden met dat overbodige wegwerpplastic. Daarom zijn bovenstaande producten genomineerd door Greenpeace voor de #Mispaksel-verkiezing. Ook de bananen van PLUS, die in plastic verpakt zijn, en de plastic flesjes water van Nestlé met plastic dop, behoren tot de vijf genomineerden. Van de 17.000 stemmen ging een derde naar de biologische paprika, nu dus bestempeld als meest onzinnige in plastic verpakte product van 2019.

Dat de paprika’s per stuk verpakt zijn, zorgt al voor irritatie bij consumenten, maar dat de paprika biologisch is, maakt het nog veel erger. Dat constateert Meike Rijksen, campagneleider van Greenpeace. „Dan maak je al een bewuste keuze door biologische producten te kopen, maar dan zit het in plastic. Terwijl een gewone paprika niet in plastic zit. Je moet dus kiezen tussen twee kwaden en dat zorgt voor heel veel ergernis”, vertelt ze.

Al dat plastic is in bijna alle gevallen echt overbodig, oordeelt Rijksen. „Soms is een plasticje misschien wel écht nodig, maar het wordt voornamelijk ingezet om een product er mooier uit te laten zien. In dat soort gevallen kan zo’n jasje gewoon uit.”

Bioplastic

Dat de paprika in bioplastic zit, is volgens Greenpeace geen goed alternatief. Het feit dat het biologisch afbreekbaar is, is namelijk misleidend: het breekt alleen af onder hele speciale omstandigheden. Die omstandigheden heb je niet zomaar in de natuur en zelfs afvalbedrijven hebben er problemen mee. Bij het gewone plastic kan bioplastic ook niet worden gegooid: vanwege de andere samenstelling wordt de recycling dan vervuild. Het resultaat: bioplastic verdwijnt volgens Greenpeace vaak gewoon in de verbrandingsoven.

Heeft het effect?

Dit is de tweede keer dat de verkiezing wordt georganiseerd, maar heeft het ook echt effect? De winnaar van vorig jaar was Red Band met per stuk verpakte winegums. Aan deze verpakking is vooralsnog niks veranderd. „Er is ons toen beloofd dat ze de verpakking aan zouden passen, maar daar zijn ze nog steeds mee bezig. We zijn teleurgesteld dat ze het nog niet hebben aangepast. Maar we hopen dat ze dat alsnog gaan doen”, laat Rijksen weten.

Dit jaar lijkt de verkiezing wat meer effect te hebben: PLUS heeft Greenpeace laten weten in het eerste kwartaal van 2020 de fairtrade bananen niet meer in een plastic zak te verpakken. Met deze verpakking eindigde de supermarkt op de tweede plek bij de verkiezing. Ook de ontvanger van de trofee, Jumbo, beloofde hard op zoek te gaan naar alternatieven.

Rijksen: „We hebben regelmatig gesprekken met voedselfabrikanten en bedrijven waar we te horen krijgen dat ze naar aanleiding van deze verkiezing intern bespreken wat er beter kan.” Het helpt volgens haar ook heel erg dat er dankzij de verkiezing een publieke druk op verandering bij zit.

Bewustzijn

Het bewustzijn rondom plasticgebruik groeit de laatste tijd hard, maar toch heeft vermindering niet overal de prioriteit. Zo doet de Vereniging voor de Bakkerij- en Zoetwarenindustrie (VBZ) een oproep om de verpakkingen van koek, snoep, chocolade, zoutjes en noten van huismerken aan te passen om consumenten bewuster te maken van wat ze eten. De porties of de verpakkingen moeten worden verkleind, maar dat zorgt uiteindelijk waarschijnlijk voor een stuk meer verpakkingen. De directeur van VBZ, Theo Heere, liet weten ook hard te werken aan verpakkingen die beter zijn voor het milieu, maar de nadruk in de eerste instantie op gezondheid te leggen.

Dus… zijn we goed op weg? Een einde aan al die onnodige plastic verpakkingen is nog lang niet in zicht en zal ook een hele grote uitdaging worden volgens Rijksen. „We zien dat tegen 2050 de plastic productie gaat verviervoudigen, dus we moeten echt radicaal omslaan en die wegwerpcultuur die we hebben gecreëerd aanpassen. Bedrijven houden die cultuur ook in stand. Dat moet gewoon heel erg anders en daar kunnen supermarkten en bedrijven een hele grote rol in bieden.”

Eindstand verkiezing

Van de honderden inzendingen koos Greenpeace vijf genomineerden voor de #Mispaksel-verkiezing 2019. De eindstand:

1. Biologische paprika van de Jumbo, die per stuk in bioplastic zijn verpakt.
2. Bananen van de PLUS, die per trots in plastic zitten.
3. Snoepjes van Smint, die verpakt zijn in een plastic doosje met daaromheen folie en vervolgens nog per twee in een plastic zakje zitten.
4. Couscous maaltijdsalade van de Albert Heijn, waarin meerdere ingrediënten apart in het plastic zitten.
5. Plastic flesje Pure Life water van Nestlé met plastic dop.