Elselotte Smink Nieuws 7 okt 2019, 12:00

Leestijd: 2 minuten

Online gekocht en opgelicht? Nog geen kwart doet aangifte

Al vanaf het moment dat je op bestellen klikte en betaalde, wacht je vol verwachting op de levering van je nieuwe sneakers, telefoonhoesje of boek. Maar soms komt het pakketje nooit. Balen…

Veel gevallen van deze aankoopfraude (90 procent) kunnen fluiten naar hun geld. Slechts 1 op de 10 mensen die in 2018 is opgelicht bij een online aankoop, kreeg de schade vergoed, bijvoorbeeld omdat er met een creditcard was betaald. Dat blijkt uit cijfers van het CBS.

Vertrouwen is weg

Het is de week van de veiligheid en de maand van de cybersecurity: reden genoeg om de cijfers te delen. Want een derde van de ruim 38 duizend mensen die werden ondervraagd voor het onderzoek, vertrouwde de veiligheid van het internet minder na het incident. Vier op de tien slachtoffers hadden ook emotioneel last van de fraude. Ze waren bang voor herhaling of sliepen er een nachtje niet van.

In 2018 liet 2,9 procent van de Nederlanders van 12 jaar of ouder weten weleens opgelicht te zijn bij het online (ver)kopen. Maar wat houdt die fraude precies in? Een klein gedeelte (0,2 procent) had te maken met verkoopfraude: ze verkochten iets en werden daarvoor nooit betaald. Aankoopfraude komt met 2,7 procent vaker voor. In dat geval is er iets betaald, maar wordt het product niet ontvangen en wordt het geld ook niet teruggestort.

Opletten bij tweedehandswinkels en nepwebshops

Bijna de helft van de slachtoffers had iets gekocht op een site voor tweedehandsspullen, zoals Marktplaats of Speurders. Een klein kwart had een bestelling bij een webwinkel gedaan die uiteindelijk in veel gevallen nep bleek te zijn. Een nepwebshop kan je soms herkennen aan veel taalfouten, een standaardlogo, geen contactgegevens, een gekke url die niet overeenkomt met de webshop en bizarre kortingen. Soms kun je er alleen maar met je creditcard betalen.

Ook bij Amazon, Alibaba of via social media werden kleding, schoenen of accessoires nooit geleverd. Hoe het zit met apps, zoals het populaire United Wardrobe of Vindet waar recentelijk veel reclame voor wordt gemaakt, wordt niet duidelijk uit het onderzoek.

Geen aangifte

Opvallend is dat er ondanks de vele fraudegevallen, nauwelijks aangifte wordt gedaan. Gelukkig voor andere consumenten deden vier op de tien opgelichte aankopers wél melding van de fraude, bijvoorbeeld bij Marktplaats of via het Landelijk Meldpunt Internetoplichting (LMIO). Slechts 23 procent stapte wel naar de politie.

Consumenten denken dat aangifte toch niet helpt, of vinden de aankoop er niet belangrijk genoeg voor omdat het om een klein bedrag gaat. Begrijpelijk, maar uiteindelijk zorgt een aangifte wel voor meer duidelijkheid bij instanties. Wie twijfelt, kan gebruikmaken van de ‘slimme keuzehulp’ van het LMIO. Door middel van kunstmatige intelligentie krijg je een persoonlijk advies.