Erik Jonk Nieuws 16 okt 2019, 05:30

Leestijd: 7 minuten

‘Bizar dat vluchten iets voor rijken is geworden’

In een vierdelige reeks worden nieuwe en onlangs begonnen Nederlandse leden en gezichten van het Europees Parlement voorgesteld. Wie zijn zij en wat drijft hen? Deel 2: Malik Azmani van de VVD.

In een aandoenlijk oranje busje trok hij tijdens de Europese verkiezingscampagne dit voorjaar door Nederland. Malik Maakt Meters, stond erop. Letterlijk was dat uiteraard zo, maar meters maken wil Malik Azmani nu als VVD’er in het Europees Parlement. Zijn verhaal werd in het land gehoord en hij ‘pakte’ een van de vier zetels van zijn partij. In de nieuwe liberale Europese fractie Renew Europe heeft hij zijn eerste meters direct binnen: Azmani is eerste vice-president.

Friese Marokkaan

Hoe aandoenlijk dat busje ook, deze ‘Friese Marokkaan’ (Friese moeder, Marokkaanse vader) is een streber, een aanpakker, een man die roept dat je vanuit Nederland geen deuk in een pakkie boter kunt slaan als het om migratie gaat. Azmani is ook de man pleitte voor ‘het sluiten van alle grenzen’ (2015). Die kwalificatie die nooit meer van internet verdwijnt is wat al te lomp, want de politicus vindt dat vluchten nu iets voor mensen met veel geld is, omdat mensensmokkelaars veel geld vragen voor de reis naar Europa en daarmee een cynisch businessmodel opgetogen hebben. En dat de situatie in vluchtelingenkampen allesbehalve humaan is. Daaraan wil hij iets doen, met de nadruk op opvang in de regio en de aanpak van situaties in vluchtelingenkampen wereldwijd. „Die grenzensluiter? Ach, het was maar net wat voor labeltje er door anderen op werd geplakt.”

Hoge functie, mini-kamertje

Metro ontmoet de VVD’er na negen jaar Kamerlidmaatschap in zijn kleine werkkamer in Straatsburg, zo’n mini-kamertje hebben alle 751 Parlementsleden. Zijn zwarte toetsenbord heeft van die knoppen die je nog heel diep moet indrukken, daar kan Azmani zelf ook wel om lachen. Minder om het feit dat veel mensen niet weten wat ‘ze daar in Europa allemaal doen’. „Ja, helaas. In Nederland worden regering en Tweede Kamer al door elkaar gehaald, laat staan dat goed duidelijk is hoe de Europese Commissie en het Europees Parlement werken.” Hij hoopt dat het beter wordt. „Maar vooral dat ik kan werken aan grote vraagstukken, waarover ik in Den Haag wel kon debatteren maar ze in verband met de EU niet verder kon brengen. Over migratie, veiligheid en daarmee de kansen op aanslagen in Europa kun je in Nederland alleen meedenken.” Hij komt nog even terug naar de vluchtelingen, een onderwerp dat Azmani duidelijk aan het hart gaat. „Bizar dat vluchten door die mensensmokkelaars iets voor de rijke mensen is geworden.”

Nationaal gerichte debatten

Hij was wat dat betreft wel toe aan een overstap naar Brussel en Straatsburg. „Als ik de Tweede Kamerfilm terugdraai, dan merkte ik dat ik erg in die grote vraagstukken als arbeidsmigratie, veiligheid en migratie in het algemeen geïnteresseerd was. Ik verbaasde me dat onze debatten zo nationaal gericht waren en kwam erachter dat veel regelgeving door Europa wordt gemaakt. Hoe bewaak je veiligheid voor vluchtelingen? Hoe zorg je ervoor dat mensen die niet in een land horen worden teruggestuurd? Dat soort dingen kun je niet in je eentje regelen, dat doe je in Straatsburg. In 2014 kreeg ik de eer het voorzitterschap van de commissie Europese Zaken van de Tweede Kamer over te nemen, onder meer ter voorbereiding van het Nederlandse voorzitterschap in Europa. In die zin was het uiteindelijk wel vanzelfsprekend dat ik deze kant op ging.”

Nieuwe partij, ambitieuze mensen

Het bevalt op zijn Europese zetel prima. „Natuurlijk ben ik achter de schermen al een jaar bezig met netwerken, maar ik zit hier goed.” Azmani was VVD-lijsttrekker, dus de reis naar België en Frankrijk leek een zekerheidje. „Toen ik lijsttrekker werd, ben ik meteen aan de slag gegaan om bijvoorbeeld te weten wie mijn medespelers zouden zijn en dat het genoemde netwerk op orde was.” Tijd om aan de slag te gaan dus en dat in een fonkelnieuwe partij, Renew Europe. „Ja, tijd om ook te vernieuwen en dat willen we met een groep zeer ambitieuze mensen. Dat spreekt me aan, maar het gaat natuurlijk om de resultaten die we boeken voor de mensen waarvoor we dit doen. En belangrijk daarbij: hoe vertalen we voor die man en vrouw thuis aan de keukentafel wat we aan het doen zijn? Hoe zien zij dat hun stem op mij of op de VVD van meerwaarde is geweest? Ik geef toe dat dat een hele opgave is.”

Nederland kan het niet alleen

Hoe legt Azmani aan die man en vrouw thuis dan uit waarom politiek Europa belangrijk is? „Ik vertel hen dat Nederland sommige zaken niet zelf kan oplossen. Ik kan uitleg geven over hun irritatie dat we elke maand verhuizen van Brussel naar Straatsburg, want dat irriteert mij namelijk ook. Maar onder de streep gaat het erom – en dat zal ik overal vertellen – dat als we ons thuis veilig willen voelen, dat als onze kinderen in de toekomst brood op de plank willen houden, als het gaat om gevaar van Rusland, om het asielzoekerscentrum bij jou om de hoek… dat Nederland daar niet alleen over gaat. Volgens mij, en gelukkig maar, heeft de verkiezingsuitslag laten zien dat veel mensen grote Europese onderwerpen toch wel belangrijk vinden. Dáár moeten ik en mijn partij ook mee bezig zijn, niet met kleine dingetjes.”

Veiligheid, migratie en handel

De drie belangrijkste pijlers voor de komende tijd schudt Azmani, desgevraagd, zo uit zijn mouw. „Veiligheid vind ik heel belangrijk en zet ik op nummer één. Daarna volgen migratie en handel. Dat laatste moet ook goed zijn, want we zijn met steeds meer mensen en worden steeds ouder. Daar moet voor gezorgd worden en er moet sociale zekerheid zijn. Zonder goede handel redden we dat niet.”

Wie Azmani zeer welbespraakt en smetteloos gekleed op zijn politieke praatstoel ziet zitten, kan zich in de verste verte niet voorstellen dat hij als kind een te zwaar jongetje met een taalachterstand was. En dat als Marokkaan in Friesland. Maar juist die gegevens hebben hem, met de nodige bloed, zweet en tranen, gemaakt tot wie hij nu is. Een strijder. „Klopt, dat is wie ik was: opgegroeid in een arbeiderswijk. Ik heb een goede jeugd gehad hoor, maar breed hadden we het niet. Mijn moeder sprak Fries en mijn vader sprak onze taal zeer gebrekkig. Daar werd mijn Nederlands niet beter van, kan ik je zeggen. Op de basisschool zagen ze dat niet in, vonden ze me een bijzonder kind. Na de CITO-toets kreeg ik de LTS als advies. Gelukkig had ik op mijn twaalfde al iets van ‘dát gaat niet gebeuren’. Niets ten nadele van de LTS, nu vmbo, maar ik zag mezelf daar niet. Het werd eerst havo/vwo en uiteindelijk gymnasium. Daarnaast heb ik veel bijlessen taal genomen en, vanwege mijn gewicht, veel bijlessen gym. Dat heeft me enorm geholpen. Dat deed ik voor mezelf, nu ben ik met veel ambitie actief voor andere mensen.”

Paspoort

Malik Azmani (43).

• Geboren: Heerenveen.

• Woont in: Dalfsen.

• Burgerlijke staat: Getrouwd, geen kinderen.

• Partij: VVD (4 zetels in het Europees Parlement, na eventuele Brexit 5).

• In Europa: Renew Europe (eerste vice-president).

• Studies: Officiersopleiding bij de Marinen, Nederlands Recht in Groningen.

• Gemeenteraadslid: 2010 – 2014, Ommen.

• Tweede Kamerlid: 2010 – 2019 (onder meer VVD-woordvoerder Immigratie & Asiel).

• Loopbaan: Pleiter IND en directielid IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst).