Bij boeren overheerst gevoel van verbondenheid, ‘en nu afwachten’
‘No farmers, no food’. Met dat standpunt wilden boeren Den Haag en het land wakker schudden. En dat is gelukt, vinden ze.
‘Op de weg staat 1000 kilometer file, maar op het spoor is het rustig. En dus komen wij gewoon op tijd aan op Amsterdam Centraal’, klonk het dinsdagochtend door de speakers van de trein. Het was de drukste ochtendspits ooit en dat had – naast het druiligere weer – alles te maken met de met de boeren die vanuit het hele land in colonnes op weg waren naar Den Haag.
Vanuit allerlei hoeken waren ze van tevoren bang dat het uit de hand zou lopen, maar op drie aanhoudingen na is de ‘Agractie’ rustig verlopen. Eén voor één reden de boeren dinsdagochtend met tractors het Malieveld op, allemaal met dezelfde reden: ze zijn het zat om te worden afgeschilderd als milieuvervuilers en fraudeurs.
Schapenhouder en coördinator van de boerenactie Bart Kemp uit Ede kijkt tevreden terug op de boerenactie. „Ik dacht, als we nou eens met een paar honderd mensen naar Den Haag komen om een statement te maken… Maar het zijn er iets meer geworden.”
Akkerbouwer Willem Dinkla (26) vertrok maandagmiddag al met collega’s uit het Groningse Bellingwolde. Ze hadden vrachtwagens volgeladen met tractors en overnachtten in de buurt van Den Haag. Dinsdagochtend reden ze in colonnes naar het Malieveld. Onderweg staken automobilisten de duim naar hen op. „Dat doet je als ondernemer goed.” Inmiddels is hij weer onderweg naar zijn suikerbieten en overheerst het gevoel van verbondenheid. „Onder de agrarische sector zijn we ook weleens verdeeld. Het is heel mooi om nu te kunnen laten zien dat we als één geheel allemaal afhankelijk zijn van elkaar.”
Dat was hem, weer op naar het mooie noorden👋 pic.twitter.com/fUCoIxjmBp
— Willem Dinkla (@willemdinkla) October 1, 2019
‘Geen halvering’
Op social media konden de demonstranten rekenen op veel steun. Ook minister Carola Schouten (ChristenUnie, Landbouw) viel de demonstranten bij in een toespraak. „Ik ben hier om naar jullie te luisteren, maar ook om jullie een hart onder de riem te steken”, zei Schouten. Ze vindt dat er meer waardering moet komen voor Nederlandse boeren. „Van de samenleving, van de overheid en van de politiek. Daar wil ik me als minister van de boeren en vóór de boeren, hard voor maken.” Ze zei verder dat boeren niet hoeven te vrezen voor een halvering van de veestapel, zoals D66 onlangs voorstelde. Zo lang Schouten minister is, komt daar volgens haar niets van in. Haar woorden konden rekenen op het nodige gejuich.
Tjeerd de Groot (D66) had op het Malieveld minder fans. De Groot had zich vorige maand onpopulair gemaakt door het plan te opperen om de veestapel te halveren. Nu gaf hij aan dat hij het gesprek met boeren wil aangaan. Terwijl hij dat zei, keerden de boeren hun rug naar het podium of staken ze hun middelvinger naar hem op. Jesse Klaver wachtte een vergelijkbaar verhaal. „Jullie voelen je genaaid, en terecht”, zei de GroenLinks-voorman, die vanwege het gejoel moeite moest doen om er bovenuit te komen. „Ik vecht voor een aanpak die u zo min mogelijk raakt, maar het gaat u raken. Dat is de waarheid.”
Dinkla noemt het ‘bizar’ dat Klaver dat durfde te zeggen voor die boerenmenigte ‘die door zijn uitspraken en die van De Groot naar Den Haag zijn gekomen’. „De veestapel verminderen is een bizarre ideologie, want dan stort de hele kringloop in.”
Vier weken
Farmers Defence Force, een van de organisaties die het boerenprotest organiseerde, geeft de politiek vier weken de tijd om met plannen voor de agrarische sector te komen. Als het kabinet of de Kamer voor die tijd niet met iets concreets komt, zullen boeren opnieuw demonstreren.
„Het is nu afwachten wat er gaat komen”, zegt Dinkla. „We zijn als boeren vaak rustig en stil, druk met ons eigen bedrijf. Nu hebben we met een positieve actie wat van ons laten horen, omdat de maat vol is. Mocht dit statement niets opleveren, dan wordt er wel weer wat op touw gezet.”