Iris Hermans Nieuws 11 sep 2019, 06:20

Leestijd: 3 minuten

‘Wonen in Randstad net zo slecht als wonen bij een roker in huis’

Mensen die op ‘de vieste plekken’ wonen, leven achttien maanden korter, staat onder meer in de petitie die is overhandigd om snellere maatregelen betreffende luchtgezondheid te bewerkstelligen.

Dikke longpech als je in de Randstad woont, want dat is net zo slecht voor je als wonen met een huisgenoot die tien sigaretten per dag thuis rookt. Dat zegt Michael Rutgers, directeur van het Longfonds. Samen met de Hartstichting en beroepsverenigingen van longartsen, cardiologen, kinderartsen, huisartsen en longverpleegkundigen maakt hij zich grote zorgen over de luchtgezondheid. Fijnstof, de boosdoener met de lieflijke naam, leidt tot veel gezondheidsproblemen, evenals ozon en stikstofdioxide. Hij is zich rot geschrokken van de resultaten uit recent internationaal onderzoek. ,,Bij veel stedenkinderen met astma komt dit door rommel in de lucht, we doen daar nu onderzoek naar en buiten de steden is dit een op de vijf, ook nog veel te veel. Onacceptabel vinden wij!” Onze lucht kan en moet simpelweg schoner, stelt hij. ,,De rijksoverheid moet daarin de regie nemen.’’

Dinsdag hebben ze daarom hun petitie aan de Kamerleden overhandigd en donderdag debatteert de Tweede Kamer over SLA, het Schone Lucht Akkoord. ,,Het moet sneller, het kán sneller”, roept Rutgers het bijna uit, doelend op de maatregelen van staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat) waarmee ze vijftig procent gezondheidswinst wil realiseren in 2030. ,,Wij willen dat de maatregelen al in 2025 worden ingevoerd. Er moet meer ambitie zijn om sneller meer gezondheidswinst te behalen. We weten dat het kan, maar het zijn vaak economische belangen die dat tegenhouden.”

Vieste locaties

Pak de grootse vervuilers aan, luidt een van de punten in de petitie. Het sluiten van kolencentrales en diesels uit de stad weren bijvoorbeeld. En ‘stimuleer schone en gezonde alternatieven’. ,,Op de e-bike naar je werk”, tipt Rutgers die in Amersfoort woont. Ook niet de allergezondste plek, schudt hij z’n hoofd. ,,Ik werk bij het stationsplein vol met dieselbussen en waar het verkeer van twee snelwegen samenkomt. Heel veel fijnstof dus.” Net zoals de lucht langs drukke wegen en in de omgeving van veehouderijen en in de eerdergenoemde Randstad ook niet heel gezond is. Sterker nog: De mensen die op ‘de vieste locaties’ wonen, leven zelfs achttien maanden korter, zo staat in de petitie. Toch zijn er ook plekken in Nederland waar het wel lekker ademen is. ,,Hoe noordelijker je gaat, hoe gezonder de lucht. In Groningen, Friesland en op de Waddeneilanden is het veel minder erg dan in de Randstad. Nóg wel…”

Mondkapje?

Of we in de toekomst dan maar allemaal massaal aan de mondkap moeten? Nee, antwoordt Rutgers gedecideerd, ,,Die dingen werken helemaal niet. Veel fijnstof is bij ons zo fijn dat het er dwars doorheen gaat.” In China werkt het wel, ,,maar daar is de luchtvervuiling nog veel erger, het is daar alsof je een pakje per dag rookt.”

Donderdag is SLA-day, waarop de Tweede Kamer zich ook buigt over de petitie. Een spannende dag, beaamt de directeur van het Longfonds, ,,ik ga het debat live volgen, het is heel bizar om dan je eigen argumenten terug te horen.”

Hij hoopt dat moties van Kamerleden de staatssecretaris ertoe bewegen ambitieuzer te zijn, al zal het er ook van afhangen ‘hoe de onderhandelingen in de achterkamertjes gaan’. Als die 2030 maar vervroegd wordt, besluit hij. Liefst natuurlijk met vijf jaar, ,,maar 2026 is ook al winst.”