Vervuiling drinkwaterbronnen raakt ons vooral in portemonnee
Onze drinkwaterbronnen raken vervuild. Steeds meer ongezonde stoffen komen er zowel in het grond- als het oppervlaktewater voor. Vooral het grondwater is cruciaal, want daar wordt meer dan de helft van ons drinkwater van gewonnen. Aan die vervuiling moet wat aan gedaan worden, zo vindt Vewin, de brancheorganisatie van drinkwaterbedrijven, dat Kiwa Water Research (KWR) een onderzoek liet uitvoeren.
Tal van chemische, giftige en ongezonde stoffen komen steeds vaker voor in de bronnen. Van nitraat, bestrijdingsmiddelen en oude bodemverontreinigingen tot industriële stoffen en diergeneesmiddelen. Toch kan Nederland vooralsnog blijven pronken met het feit dat uit de kraan het beste drinkwater van de wereld komt.
Stap toevoegen
„Want alle stoffen die erin zitten kunnen er uitgehaald worden”, zegt het KWR. „Maar dat betekent wel dat er elke keer een nieuwe stap toegevoegd moet worden aan het zuiveringssysteem en elke stap kost een hele hoop geld. Het systeem is al uitgebreid ten opzichte van vroeger. We komen steeds dichter bij de grens dat het te veel gaat kosten. De brancheorganisatie van drinkwaterbedrijven wil daarom oproepen om een keer in te grijpen bij de vervuilers in plaats van de kosten van het zuiveringssysteem steeds op te drijven. We kunnen extra blijven zuiveren of de bronnen van de vervuiling een keer aanpakken.”
In het water werden ook steeds vaker stoffen aangetroffen waar nog geen normen voor zijn vastgesteld en waarvan de risico’s evenmin duidelijk zijn. „Drinkwaterbedrijven maken zich zorgen over de toename van bestaande en nieuwe bedreigingen”, zegt Vewin-voorzitter Peter van der Velden. „Wij zijn dan ook blij met de in 2018 door de minister van Infrastructuur en Waterstaat (Cora van Nieuwenhuizen, red.) opgerichte ‘versnellingstafels’ met als doel de verbetering van de waterkwaliteit te versnellen. Dit rapport toont de noodzaak van deze versnellingstafels aan en het is essentieel dat ze snel tot afspraken gaan leiden over maatregelen die zorgen voor daadwerkelijke verbetering van de kwaliteit van onze bronnen.”
In het opgestelde rapport zijn er een aantal stappen opgesteld, die op een andere manier naar het probleem kijken dan steeds extra zuiveren. Deze zijn onder andere gericht op het verminderen van emissies, maar ook op het creëren van bewustwording. „De maatregelen moeten worden opgenomen in de nieuwe plannen die volgend jaar worden opgesteld om de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water te halen”, zegt Van der Ven. „Helaas zijn de doelen voor 2027 nog lang niet binnen bereik en het blijkt uit deze studie dat de druk op de bronnen voor drinkwater steeds verder toeneemt. Daarom moet in de komende KRW-planperiode de verbetering van de kwaliteit van drinkwaterbronnen prioriteit krijgen.”
Schoon en veilig
Hoewel de noodklok wordt geluid, benadrukt het KWR dat de gezondheid van Nederlanders vooralsnog niet in het geding is. „Het is dus vooral de portemonnee die getroffen wordt door het uitbreiden van het zuiverssysteem. Ons water is net zo schoon en veilig als altijd. Het vraagt alleen steeds meer aandacht.” Het onderzoek dat het KWR presenteerde, bevatte overigens geen nieuwe data. „Het waren allemaal fragmentjes vanuit bestaand onderzoek naar bijvoorbeeld de aanwezigheid van medicijnresten en bestrijdingsmiddelen. Dat is hiervoor allemaal samengevoegd.”