Tim van der Steen Nieuws 18 sep 2019, 03:57

Leestijd: 3 minuten

Market Garden landt opnieuw in Groesbeek

Deze week werd precies 75 jaar geleden Operatie Market Garden uitgevoerd. Groesbeek herdenkt de grootste luchtlandingsoperatie uit de Tweede Wereldoorlog op spectaculaire wijze.

Neem op woensdagochtend vooral een klapstoel mee naar Groesbeek. Zitplaatsen zijn er niet, spectaculair wordt het wel; ruim 1200 parachutisten storten zich op 18 september vanaf 10.00 uur uit een vliegtuig boven Landgoed den Heuvel. Hiermee wordt herdacht dat precies 75 jaar geleden de 82e Airborne divisie voet aan de grond zette tijdens Operatie Market Garden.

Het is de grootste militaire luchtlandingsoperatie van de Tweede Wereldoorlog: Operatie Market Garden, op 17 september 1944 gaat hij van start. Onder leiding van de Britse generaal Montgomery landen ruim 30.000 geallieerde parachutisten bij Eindhoven, Nijmegen en Arnhem. 18 september gaat de boeken in als de dag waarop Eindhoven wordt bevrijd, Arnhem en Nijmegen blijken moeilijker los te wrikken uit handen van de Duitse bezetter.

Tegengas

5500 parachutisten landen er die eerste dag bij Groesbeek. Zij hebben als opdracht het veroveren van de bruggen bij Grave en Nijmegen en het verdedigen van de Groesbekerhoogtes. Het vasthouden van die grond is essentieel, daar moeten de volgende dag 440 Geallieerde zweefvliegtuigen kunnen landen met zwaarder materieel, jeeps, artillerie en aanhangwagens.

Het blijkt een zware opgave want de Duitse troepen geven enorm tegengas. Op de ochtend van de 18e trekken Amerikaanse soldaten vanuit Nijmegen terug naar Groesbeek. Na enkele uren weten zij het landingsgebied vrij te vechten en om 15.00 uur ’s middags komen de vliegtuigen naar beneden.

Onvergetelijk

„Mijn vader komt uit Groesbeek en heeft die parachutisten zien landen, hij was toen negen”, vertelt Marco Cillessen van Stichting Groesbeek Airborne Vrienden. „Een onvergetelijke gebeurtenis is dat geweest. Zo sprak ik een man die destijds voor het eerst een zweefvliegtuig zag. Daar ging na de landing de neus van omhoog en er kwam een Willy-jeep uit, niet te geloven natuurlijk.”

Arnhem blijkt tijdens Operatie Market Garden een brug te ver en na acht dagen zware strijd worden de Britse troepen geëvacueerd. „In Groesbeek ligt vreugde en verdriet hiermee heel dicht bij elkaar bij de herdenkingen”, vervolgt Cillessen. Op foto’s van na de landing is vaak pure blijdschap te zien, maar dit geeft enkel de emotie van de eerste uren weer. De oorlog is op dat moment nog lang niet voorbij.

Evacuatie

De mensen wonen plotseling in het frontgebied waar al snel weer hevig werd gevochten. „Op 1 oktober moest de hele bevolking hier worden geëvacueerd. Op die dag, precies 75 jaar later opent hierover ook een tentoonstelling.”

De geleverde strijd wordt jaarlijks herdacht in Groesbeek, maar nooit eerder zo uitgebreid als nu. Cillessen: „Dit jaar is één grote herdenking georganiseerd, heel gedragen en grensoverschrijdend. Het meest bijzonder is wel dat er tien veteranen bij aanwezig waren, zelfs in Normandië waren het er niet zo veel. Die mannen zijn achter in de negentig.”

Commemoration jump

De collectieve parachutesprong is wel het meest opvallend. 1200 internationale parachutisten springen precies boven de voormalige drop-zone van 75 jaar geleden, daar waar de jongens van de 82e Airborne divisie landden. De eerste sprong is zelfs uit een C-47, het militaire transportvliegtuig dat ook tijdens Market Garden vloog. Aan deze commemoration jump doen ook twee jongens uit Groesbeek mee.