‘Dakloze jongere heeft vanaf moment 0 pech’
In net aan tien jaar tijd is het aantal daklozen in Nederland meer dan verdubbeld. Het aantal jonge daklozen – 18- tot 30-jarigen – is zelfs verdriedubbeld. Ongeveer 12,6 duizend jongeren zwerven rond op straat, zonder veilige thuisbasis om naartoe te gaan. Volgens Marleen van der Kolk van Stichting Zwerfjongeren Nederland is dat een zeer ernstige zaak, maar is er, door middel van een actieplan, ook sprake van een inhaalslag.
Het Leger des Heils is niet verbaasd over de groei van het aantal daklozen. Zij geven zelfs aan dat ze overvol zitten, en misschien binnenkort ‘nee’ moeten verkopen aan daklozen die bij hen aankloppen voor onderdak. „Als samenleving hebben we een plicht voor onze medemens te zorgen. Dit kan niet zo langer doorgaan", zegt een woordvoerder.
Actieplan
„We zijn jarenlang bezig geweest voor een actieplan, dat sinds januari in volle gang is. Alle aandacht voor het onderwerp is in ieder geval positief, nu moeten we ervoor zorgen dat het aantal daklozen afneemt", legt Van der Kolk uit. Voor het driejarig actieplan werkt Minister Blokhuis (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) samen met Stichting Zwerfjongeren Nederland en de ministeries van onder meer onderwijs, werk en inkomen en justitie.
„De overheid heeft steken laten vallen en deze jongeren laten zwemmen”, zei Blokhuis op een conferentie omtrent dak- en thuisloze jongeren. „Ga die jongeren helpen.” Dat is precies wat het doel is van het actieplan. Uiteindelijk worden zoveel mogelijk dak- en thuisloze jongeren geholpen om een zo zelfstandig mogelijk bestaan met een eigen thuis te bereiken.
Daarnaast moet het plan een nieuwe instroom van dak- en thuisloze jongeren voorkomen. Dat wordt gedaan door verschillende pijlers, zoals preventie, nazorg en regie, financiële bestaanszekerheid, persoonlijke ontwikkeling en scholing, opvang en wonen en helpende regels.
Vicieuze cirkel
„Een dakloze jongere heeft vanaf moment 0 pech. Vaak zijn er binnen het gezin problemen en zijn jongeren bezig met dingen waar ze helemaal niet mee bezig zouden moeten zijn", vertelt Van der Kolk. Ze legt uit dat er bij zwerfjongeren vaak sprake is van een vicieuze cirkel, die erg lastig te doorbreken is. Problemen stapelen zich op en ze raken verstrikt in hun eigen situatie.
Vaak bestaan er vooroordelen over daklozen, dat ze verslaafd zijn of uit probleemgezinnen komen. Dat is volgens Van der Kolk slechts deels waar. „Niet iedereen heeft kans om dakloos te worden, maar in deze ingewikkelde maatschappij is de kans wel groter. In veel gevallen krijgen deze jongeren geen (financiële) steun van hun ouders, die schieten niet even iets voor of geven wat zakgeld. Als het dan ook nog fout gaat op school en ze krijgen bijvoorbeeld geldproblemen en verkeerde vrienden, stapelt alles zich op."
„Deze jongeren staan vaak met hun rug naar de samenleving en zitten in een kluwen van problemen. Maar alle jongeren, een paar uitzonderingen daar gelaten, zijn enorm gemotiveerd om wat van hun leven te maken." Met het actieplan wordt geprobeerd de jongeren daarin bij te staan.