Iris Hermans Nieuws 26 aug 2019, 09:15

Leestijd: 6 minuten

Boot vol mooie gebaren

Metro’s Iris stapte aan boord van de Gebarenboot en in een heel nieuwe wereld. Die van de doven en leerde allerlei handige gebaren. Van bier en Ikea bijvoorbeeld, en van vrijgezel. Altijd handig.

Welkom!

Het is vrijdagmiddag en de Gebarenboot ligt er klaar voor in de gracht. Groene en blauwe kussentjes op de banken, alles spic en span en Rudy Plijter heeft z’n kapiteinspet al op. ,,Welkom aan boord.” Hij reikt zijn hand aan. Goede vriend Wim Nouwen vaart regelmatig mee en ze wilden eerst een tolk meenemen, maar al na een half woord blijkt dat dit helemaal niet nodig is. Rudy en Wim horen dan wel geen klap, maar dat betekent niet dat je geen goed gesprek met ze kunt voeren. Beter zelfs dan met menig horende en met gebaren, duidelijk articuleren en iets langzamer praten dan normaal, komen we heel ver, want liplezen en zich inleven kunnen deze mannen als geen ander.

WhatsApp

Begin deze maand heeft Rudy de Gebarenboot ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, na twee jaar van proefvaren. ,,Ik wilde eerst aftasten of er voldoende belangstelling voor was, er zijn natuurlijk al zoveel boten in Amsterdam.” Maar aan belangstelling geen gebrek en via zijn website en Facebook kunnen mensen (ook horenden) zich aanmelden. Of via WhatsApp, wat voor beiden de ‘The safe way to communicate’ is. ,,Wat dat betreft leven we in een goede tijd om doof te zijn met alle communicatiemiddelen, ook Facetime is ideaal voor ons.”

‘Die twee doven aan de bar’

Een uur bij ze in de boot en het staat als een paal boven water: de mannen hebben humor en lachen graag. Ze houden ook van een drankje en gezelligheid. ,,We staan met beide benen in de maatschappij en zielig in een hoekje zitten is niets voor ons. ‘Daar heb je die twee doven weer aan de bar’, zo kennen ze ons al in verschillende cafés!” Rudy, die ’s ochtends wordt gewekt door flitslampen -,,je hebt ook van die trilwekkers voor onder je kussen, maar die werken niet voor mij”- werkt als meubelmaker en ‘handyman’ bij Ikea, waarvan het gebaar een gewei van een eland is, ’s avonds en in de weekenden hoopt hij vanaf nu zo veel mogelijk met zijn Gebarenboot doven en slechthorenden uit alle windstreken rond te varen. Want gebarentaal is universeel en Fries of Chinees, iedereen begrijpt elkaar. Communicatie in grote groepen is altijd lastig voor dove mensen en dan trekken ze zich liever terug, vertellen ze (,,een op een gaat beter”), maar aan boord van deze boot hoeft dat niet. ,,We zitten hier allemaal in hetzelfde schuitje!”

Klik

Ze leerden elkaar kennen in het Dovencafé en de klik was er meteen. Hier vertelde Rudy Wim over zijn idee van een rondvaartboot waar doven en slechthorenden alles kunnen horen via gebaren over Amsterdam, waarvan het gebaar drie kruisjes met de vingers is. ,,Ik was meteen enthousiast, zoiets is er nog niet en is uniek, misschien wel in heel de wereld.” Want ja, als je doof bent, is het reguliere toerisme wel een dingetje, beamen ze. ,,Je krijgt altijd veel minder mee dan anderen en dat wil ik met de Gebarenboot veranderen.”

Ogen in de rug

Rudy blijkt een behendig kapitein en manoeuvreert de boot, waarop acht mensen passen, door de grachten. Onderweg vertelt hij in geuren en kleuren in gebaren allerlei weetjes, maar wanneer zijn dove en slechthorende passagiers aan boord zitten, wordt ook veel door hen gepraat. Ze delen ervaringen uit en ‘kletsen gewoon gezellig’, ,,het is een veilige plek waar iedereen zichzelf kan zijn.” Of het als dove gevaarlijk is in een stad als Amsterdam vol scootertoeters en trambellen die ze dus niet horen? Nee, schudden ze gedecideerd het hoofd. Ze hebben ogen in hun rug, ,,wij hebben die tram al láng voordat jij hem hoort, zien aankomen.” Wim, die bij een bank werkt, ziet ook voordelen van het niet kunnen horen. ,,Je kunt je veel beter focussen op iets, doven zijn vaak heel harde werkers.”

Avonturier Rudy

Een echte avonturier, omschrijft hij zijn vriend. ,,Ik vind het zo leuk om hem te helpen met het hele bootgebeuren, ik zie hem tegenwoordig vaker dan mijn eigen vrouw!” Bij allebei zit het varen in het bloed. Wim is een schipperskind, ,,de boot waar ik tot mijn zesde op heb gewoond ligt nu als woonboot aan de Brouwersgracht, dat brengt mooie herinneringen naar boven als ik er voorbij vaar”, Rudy heeft al van jongs af aan gevaren met zijn familie. ,,Ik voel me zo vrij op het water, een heerlijk gevoel.” Hij aait even over zijn kapiteinspet.

View this post on Instagram

A post shared by Rudy (@gebarenboot)

Flirten en dansen

Woordgrapjes bestaan ook gewoon in gebarentaal en improvisatie is belangrijk. Met namen bijvoorbeeld, waarna Wim naar de bovenkant van zijn T-shirt en daarna naar zijn gulp wijst (mouw plus rits). Maurits dus, ,,en we maken ook genoeg erotisch getinte grappen, we zijn echt niet zo braaf, hoor.” Weet je trouwens wat dit betekent? Rudy houdt zijn hand in de lucht met duim, wijsvinger en pink omhoog. Het lijkt op een heavy metal gebaar, ,,maar het is I Love You!” En het aftekenen van de contouren van een vlinderdasje om je nek, betekent ‘vrijgezel’. Altijd handig om te weten.

Of het als dove moeilijk is iemand te versieren? Een ondeugende grijns siert zijn gezicht. Nee hoor, ,,ik hoor dan wel niet, maar ik kan echt wel flirten.” En dansen kan hij ook. ,,Dan loop ik op een feestje naar de box toe en leg ik mijn hand erop.” Feeling the music in optima forma: ,,ik voel de trilling van de bassen en ga in dat ritme door.” Betekent vaak wel dat ze als laatste nog aan het dansen zijn, grijnst Wim, ,,ook als de muziek al lang is gestopt.”

Máxima

Wie hij nog weleens aan boord hoopt te ontvangen? Misschien die ene knappe dove Amerikaanse actrice?, oppert Wim, maar de kapitein weet het wel. Máxima. ,,Dat zou echt te gek zijn, ze is heel erg welkom.” Hij steekt zijn duimen omhoog. Een uur later meren we weer aan. Nog even een krabbel in het gastenboek, waar al ’wat een TOPboot’ en ‘lovely city, even more lovely captain’ in staat, met hartjes erbij. Ze wijzen ten slotte naar de twee witte en een rood kruisje die het logo van de boot sieren. Het wapen van Amsterdam, en met een knipoog tot besluit: ,,én een kusje van de kapitein, voor alle leuke gasten die aan boord komen.”

https://www.instagram.com/p/B1hBopCornW/