Zo zou Anne Frank er uit hebben gezien als ze 90 was
Als Anne Frank de Tweede Wereldoorlog had overleefd dan had zij vandaag misschien wel haar 90e verjaardag gevierd. Op 12 juni is het 90 jaar geleden dat de uit Duitsland afkomstig Joodse Annelies Marie Frank werd geboren. Ze werd wereldwijd bekend door het dagboek dat ze schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen ze ondergedoken zat in Amsterdam. Waarom is Anne Frank nog altijd zo populair en hoe zou Anne er uit hebben gezien als ze nog leefde?
De populariteit van Anne Frank blijkt wel uit de stijgende bezoekersaantallen van het Anne Frank Huis. In 2018 bezochten zo’n ruim 1,2 miljoen mensen (90 procent toeristen, 10 procent Nederlanders) het grachtenpand waar Anne Frank tijdens de Tweede Wereldoorlog meer dan twee jaar onderdook.
Meest gelezen dagboek
Hoe kan het dat een meisjesdagboek een van de meest gelezen boeken over de Jodenvervolging is geworden? Er zijn meerdere dagboeken gepubliceerd die geschreven zijn ten tijde van de Eerste of Tweede Wereldoorlog, maar dat van Anne Frank blijft wereldwijd toch een van de best verkochte dagboeken. Anne Frank-deskundige en historicus drs. David Barnouw noemt meerdere redenen waarom Anne Frank’s boek zo bekend is geworden. „Anne schreef heeft haar boek toen ze nog een tiener was. Ze had geen vaste ideeën over de wereld, politiek, of godsdienst. Haar onschuldige en open blik op de wereld zorgde ervoor dat ze een groot publiek aansprak”. De tweede reden die hij noemt is dat haar boek over de Holocaust ging. „Een zwaar onderwerp, maar het bloed spat niet van de pagina’s. Daardoor is het heel toegankelijk. ”
Is het beeld van Anne Frank de afgelopen jaren veranderd? „In de jaren zeventig en tachtig was ze slachtoffer van de slechtheid in de wereld. Dat beeld is de laatste decennia wel iets anders geworden. Anne Frank is nu meer een gezicht van de holocaust.” De historicus legt uit dat Anne’s populariteit is gestegen nadat er in 1955 in Amerika een toneelstuk over haar leven is gemaakt. Dat stuk was een groot succes en vanaf toen zijn er in Europa ook verschillende theaterproducties gemaakt over het leven van Anne Frank.
Mogelijk een talentvolle schrijver
Misschien vraag je je wel af hoe het leven van Anne Frank er uit zien als ze nog zou leven? Volgens David Barnouw is dat een beetje koffiedikkijken. Maar als hij dan een schets zou moeten geven dan zou het er zo uit zien: „Anne wilde graag journalist worden. Haar manier van schrijven was zeker noemenswaardig, ze beschreef de situaties in het Achterhuis zeer nauwkeurig en levendig. Ze had talent en waarschijnlijk was ze schrijfster geworden.”
Tekening van 90-jarige Anne
De Britse Fiona Graham-Mackay werd door de Anne Frank Trust Foundation gevraagd om een tekening te maken van hoe Anne Frank er uit zou zien als ze nog had geleefd. De kunstenares staat bekend om haar portretten van de Britse koninklijke familie.
Op de tekening zie je de jonge 15-jarige Anne Frank, in de spiegel zie je een portret van hoe Anne Frank er mogelijk op 90-jarige leeftijd uit had gezien. Fiona is al met al zo’n negen maanden bezig geweest om een realistisch beeld van Anne te schetsen. Maar hoe maak je een waarheidsgetrouwe tekening van iemand die al meer dan zeventig jaar niet meer leeft?
Voor het project bezocht ze het Anne Frank huis om te zien waar Anne Frank haar laatste jaren heeft doorgebracht, ze wilde zo goed mogelijk de sfeer proeven. Ook had de tekenares gesprekken met mensen die Anne Frank hebben gekend of veel over haar wisten. Zo sprak ze onder andere met Eva Schloss, de stiefdochter van Otto Frank. Zij overleefde de Holocaust en is in mei 2019 negentig jaar geworden. Om het postuur van Anne Frank zo goed mogelijk weer te geven heeft ze gekeken naar het lichaam van Eva Schloss. Daarnaast heeft Fiona goed gekeken naar oude foto’s en gebruik gemaakt van speciale verouderingssoftware om het gezicht van Anne Frank vorm te kunnen geven. Het kunstwerk wordt op de verjaardag van Anne Frank geveild in Londen en de opbrengt gaat naar de Anne Frank Trust Fonds.
‘Anne Frank is altijd een inspiratie geweest’
De Britse kunstenares heeft het dagboek van Anne Frank meerdere malen gelezen en het boegbeeld is voor haar altijd een inspiratiebron geweest. Fiona is nu rond de vijftig maar woonde als jong meisje in verschillende landen in Centraal Amerika (Nicaragua en Honduras). „In die tijd dat ik daar woonde was het er zeer gevaarlijk. Er heerste oorlog en we leefden in angst. Ik had destijds maar vier boeken, het boek van Anne frank was er één van.” Anne’s dagboek gaf Fiona hoop en inspiratie. „Ik herkende mij in haar angsten en emoties.”
Anne Frank is belangrijk voor de toekomst
Volgens Fiona is het ontzettend belangrijk dat we Anne Frank in leven houden. „We moeten leren van het verleden. Het boek en het verhaal van Anne Frank laat zien hoe slim jonge mensen kunnen zijn. De hoop die zij uitsprak was bewonderingswaardig.” Anne Frank staat volgens Fiona symbool voor vrijheid en hoop. „Haar manier van overleven kan veel mensen hoop geven. Niet alleen in oorlogssituaties, maar ook als je kijkt naar alle andere politieke, religieuze conflicten. Jonge mensen hebben hoop, ze hebben energie en de wil om dingen te leren. Ik hoop dat we Anne Frank nooit zullen vergeten.”