‘Pensioen belangrijk, maar ver-van-je-bed-show’
Het pensioen: de één is er vanaf zijn eerste werkdag mee bezig, een ander maakt zich er voor zijn 50ste niet druk om. Toch is het belangrijk om je er mee bezig te houden, vooral omdat het kabinet, vakbonden en werkgevers net een principeakkoord hebben gesloten over pensioenen.
Pensioen voor jongeren
„Jongeren hoeven niet de winnaar te zijn, maar mogen ook niet de verliezers worden van dit nieuwe pensioenakkoord”, zegt Semih Eski, voorzitter van vakbond CNV Jongeren. „Pensioen is een belangrijk onderwerp voor jongeren, maar ook een ver-van-je-bed-show. Dat is niet zo vreemd. Aan het begin van hun loopbaan staan jongeren voor andere uitdagingen, bijvoorbeeld een baan met zekerheid en een huis vinden. Pensioen wordt dan vaak op een laag pitje gezet.”
CNV Jongeren maakt zich er hard voor dat jongeren ook in de toekomst op tijd een goed pensioen kunnen krijgen. “En we proberen pensioen ook leuker voor jongeren te maken”, zegt Eski. Dit doen ze onder andere met het Pensioenlab, een samenwerking met bonden FNV Jong en VCP Young Professionals, waar allerlei zaken rondom pensioen uitgelegd worden. Ook is de campagne ‘Hoe zit jij er later bij?’ erop gericht om jongeren beter te laten nadenken over hoe ze erbij zitten op hun oude dag. Op de website staat een quiz met vragen over je levensstijl, wat je belangrijk vindt en hoe je je pensioen voor je ziet. Je krijgt dan een type als uitslag, bijvoorbeeld ‘creatieve eigenwijs’, waarbij verschillende tips gegeven worden. Zo zijn de tips beter toepasbaar op jouw specifieke situatie.
Je hoeft je gelukkig nog geen (grote) zorgen te maken, want doorwerken tot je 80ste zit er waarschijnlijk niet in. Eski: „Als we allemaal ouder worden, betekent dat dat we ook langer moeten doorwerken. Maar doorwerken tot ons 80ste levensjaar kan ik me niet voorstellen. Ik maak mij in het bijzonder zorgen om jongeren in zware beroepen. Die kunnen dat moeilijk volhouden. Het is belangrijk dat we allemaal gezond kunnen genieten van een goed pensioen.”
Langer leven, langer werken
„FNV vindt het niet terecht dat mensen langer moeten doorwerken, omdat de levensverwachting omhoog gaat. De AOW-leeftijd stijgt veel te snel”, aldus Guus Staats, woordvoerder FNV. Hij laat weten dat er tijdens het overleg afgelopen maandag een goed gesprek is geweest, maar er nog weinig vaststaat. Natuurlijk zijn er wel bepaalde dingen waarop ingezet wordt. „Wij willen dat de AOW-leeftijd zoals het nu is even bevroren wordt. Op dit moment stijgt die te snel.”
„Ook vinden we het belangrijk dat jongeren deelnemen aan het pensioenstelsel, vooral omdat het cruciaal is om op tijd te beginnen met de voorbereiding op je eigen pensioen. Dit nieuwe pensioenstelsel moet voor alle generaties aantrekkelijk zijn. Voor jongeren is het sowieso een goed idee om zo snel mogelijk te beginnen met sparen, maar het bedrag dat je moet inleggen verschilt per persoon. Dat kan liggen aan je leeftijd, maar ook aan hoeveel je wil overhouden per maand.”
Opbouw van je pensioen
Het pensioenstelsel kan erg ingewikkeld en saai lijken, maar bestaat eigenlijk uit drie redelijk eenvoudige delen. Ten eerste de Algemene Oudersdomswet (AOW), waar elke Nederlander onder valt, zolang hij/zij verzekerd is. Je bent dus altijd zeker van een bepaald bedrag per maand zodra je de AOW-leeftijd (nu 66 jaar en 4 maanden) bereikt. Maar hoeveel je krijgt hangt af van het aantal jaar dat je verzekerd bent en of je samenwoont met je partner. Samenwoners krijgen namelijk ieder 50 procent van het minimumloon, alleenstaanden 70 procent.
Ten tweede krijg je een aanvullend pensioen, omdat over het algemeen wordt aangenomen dat alleen je AOW niet genoeg is om later van te leven. Je aanvullende pensioen bouw je op bij een werkgever. Maar als je bijvoorbeeld langdurig ziek of werkloos bent geweest, is dit bedrag veel lager. Hetzelfde geldt voor zzp’ers en mensen die eigen baas zijn. Dan moet je er zelf op letten dat je genoeg opzij zet voor je oude dag.
Ten slotte is het voor vrijwel iedereen een goed idee om zelf alvast te sparen voor later. Of je nou 16 of 60, zzp’er of in loondienst bent. Je kan elke week, maand, of elk jaar een bepaald bedrag opzij zetten zodat dit later een goede aanvulling is. Maar des te jonger je begint, des te beter, want dan is het bedrag dat je per maand moet inleggen iets lager. Dat komt omdat je dan meer tijd hebt om het op te bouwen.
Er is een handige tool om uit te rekenen hoeveel je opzij zou moeten zetten. Die vind je op de website van Wijzer in geldzaken. Stel: je bent 21, vrouw, en wil later 1000 euro extra per maand overhouden. Dan moet je nu per maand 82 euro inleggen. Prima te doen toch? Voor mannen is het bedrag lager: dan moet je 62 euro per maand opzij zetten. Het bedrag verschilt omdat vrouwen gemiddeld langer blijven leven en dus een potje op moeten bouwen voor extra jaren. Er wordt alleen geen rekening gehouden met inflatie, dus de kans bestaat dat je geld minder waard is als je achter de geraniums zit.
Principeakkoord
Dinsdagmiddag werd bekend dat het kabinet samen met werkgevers en vakbonden is gekomen tot een principeakkoord over het pensioen. Hierin staat dat de AOW-leeftijd de komen twee jaar wordt bevroren, daarna stijgt de leeftijd geleidelijk naar 67 jaar in 2024. Na dat jaar stijgt de leeftijd verder, maar minder hard dan nu. Een jaar langer leven betekent niet meer een jaar langer werken, maar acht maanden werken. Op die manier hoeven jongere generaties niet meer tot na hun 70ste door te werken.
Mensen met een zwaar beroep mogen eerder stoppen met werken: voor hen wordt het mogelijk om drie jaar eerder met pensioen te gaan. Daarnaast wordt het voor zelfstandigen makkelijker om deel te nemen aan een pensioenfonds, maar wordt een arbeidsongeschiktheidsverzekering verplicht.