Nieuw: de minister van Gehandicaptenzaken
Het is een spannende dag voor Boaz, Rick, Sandra, Thijs, Sven en Frances. De zes staan vanavond centraal in een liveshow op NPO1, waarin een minister van Gehandicaptenzaken wordt gekozen.
Zo’n minister die zich alleen maar bezig houdt met zaken die gehandicapten in Nederland aangaan, is er op dit moment nog niet. „Ieder ministerie heeft een beetje gehandicaptenzaken onder z’n hoede”, zegt presentatrice Lucille Werner hierover. „En dat is nou juist het probleem. Met overal een beetje maak je het niet urgent genoeg.” Zij wil in Nederland een ministier van Gehandicaptenzaken, zoals die er in het Verenigd Koninkrijk, Canada en Australië al is.
Mensen met en zonder handicap hebben zich verkiesbaar gesteld en tijdens de liveshow wordt de minister gekozen. Van de 120 mensen die deze functie dolgraag wilden, zijn Boaz Spermon, Rick Brink, Sandra Ballij, Thijs de Lange, Sven Romkes en Frances Vereijken gekozen. We stellen ze graag even aan je voor:
Rick
Wie ben je?
„Ik ben Rick Brink, ik ben 33 jaar en woon in Hardenberg. In het dagelijks leven werk ik in de zakelijke dienstverlening en ben ik graag op de voetbalvereniging. Ik zie er iets anders uit, want ik heb osteogenesis imperfecta. Hierdoor heb ik broze botten en ben ik kleiner dan gemiddeld.”
Waarom moet jíj de minister van Gehandicaptenzaken worden?
„Omdat ik vind dat veel goed gaat in ons land, maar het kan gewoon beter. Om die dingen beter te maken, heb ik concrete doelen. Ik wil het verschil maken voor de ruim twee miljoen mensen in Nederland die een handicap hebben.”
Wat wil je veranderen?
„Ik wil dat kinderen met een handicap gewoon mee kunnen spelen met hun vriendjes. Dat ze zelfstandig zijn en weerbaar worden. Hiervoor is meer maatwerk en zijn meer voorzieningen nodig. In de politieke arena kan je het verschil maken.”
Sandra
Wie ben je?
„Ik ben Sandra Ballij en ik ben 37 jaar. De afgelopen twaalf jaar ben ik actief geweest als social entrepreneur, dat is eigenlijk een ondernemer die bezig is om maatschappelijke impact te realiseren. Zo heb ik een restaurant in het donker opgericht, waar alleen maar blinden werken, de experts van het donker.”
Waarom moet jíj de minister van Gehandicaptenzaken worden?
„Wat er nodig is, is daadkracht en dat heb ik. Er zijn al superveel goede ideeën en dat is altijd interessant, maar nu moeten we er ook echt wat mee doen. Ik heb al twaalf jaar ervaring op dit gebied, heb een breed netwerk opgebouwd en ken het hele speelveld. Ik ga niet alles alleen doen, maar heb een hele community om mij heen. Het is tijd om niet meer alleen maar te zeuren, we weten dat het shit geregeld is en het beter kan. Op dit moment is niemand eindverantwoordelijk en dan mis je focus. Ik ga dat veranderen.”
Wat wil je veranderen?
„Ik wil dat we met z’n allen anders kijken, anders denken en anders doen. Onder die drie pijlers vallen heel veel punten, die allemaal uit de praktijk komen. Veel hebben met arbeid te maken, maar als je werk wil regelen voor deze mensen moet je ook aan de slag met toegankelijkheid – zonder de juiste hulpmiddelen kan je niet werken – en met bijvoorbeeld onderwijs. Ik wil stoppen met kijken naar wat niet kan, concrete voorbeelden uit de praktijk aanpassen en het huidige systeem zo verbeteren.”
Sven
Wie ben je?
„Ik ben Sven Romkes, ik ben 36 jaar en woon in Assen. Ik ben met een beperking geboren, maar heb er op latere leeftijd ook één bij gekregen. Ik ben spastisch sinds m’n geboorte, heb een chronische longaandoening en niet-aangeboren hersenletsel.”
Waarom moet jíj de minister van Gehandicaptenzaken worden?
„Nou, drie van de zes meest voorkomende beperkingen heb ik al, dus ik hoef nog maar de helft te leren kennen! Grapje natuurlijk, maar ik heb zelf zowel zichtbare als onzichtbare beperkingen, dus kan me in beide werelden heel goed inleven. Dat lijkt me een hele goede eigenschap voor de minister van Gehandicaptenzaken.”
Wat wil je veranderen?
„Op dit moment stroomt meer dan 60 procent van de mensen met een beperking uit uit een opleiding, naarmate de opleiding hoger wordt is dit zelfs meer dan 90 procent. Dat past niet bij Nederland vind ik en daar moeten we wat aan doen. De gemiddelde minister kent deze cijfers niet. Als ik ze noem, schrikken ze zich het apenzuur, doen ze onderzoek en komen ze geschrokken terug. De krapte op de arbeidsmarkt is nog nooit zo groot geweest, maar de mensen met een beperking worden niet meegerekend in de groep mensen ‘waar we uit kunnen kiezen’ voor een baan. Dit terwijl ze wel de capaciteiten en kwaliteiten hebben om banen te vervullen.”
Frances
Wie ben je?
„Ik ben Frances Vereijken en ik ben 25 jaar.”
Waarom moet jíj de minister van Gehandicaptenzaken worden?
„Omdat ik een broertje heb die ernstig meervoudig beperkt is, waardoor ik van jongs af aan heb gezien hoe het leven met een beperking is en wat daar allemaal bij komt kijken. Ik heb vorig jaar een masterstudie gedaan in Londen die focuste op dit onderwerp. Er is nu nog veel onwetendheid, we denken veel in hokjes. Maar als je de diagnose autisme hebt en niet helemaal in dat hokje past, dan weten mensen niet meer wat ze met je aan moeten. Ik wil de schakel zijn tussen de richtlijnen en hokjes en wat individuen echt nodig hebben.”
Wat wil je veranderen?
„Dat zijn in grote lijnen drie dingen: de beeldvorming, het maatwerk en de toegankelijkheid. Alles begint bij beeldvorming. We moeten een goed beeld neerzetten van mensen met een beperking in Nederland, want het beeld dat we nu hebben klopt niet. Dat vertaalt zich dan meteen door naar bijvoorbeeld het onderwijs en de zorg, die wordt realistischer en focust meer op mogelijkheden. Ten tweede wil ik kijken naar het individu, wat deze persoon nodig heeft. Richtlijnen zijn handig, maar niet iedereen heeft hetzelfde nodig. Ten slotte wil ik dat de wereld toegankelijk wordt voor mensen met een beperking. Niet alleen fysiek zoals in gebouwen, maar denk ook aan informatie en communicatie. Voor mensen met een lichte verstandelijke beperking betekent dat dat we dingen als overheid misschien soms eens wat makkelijker moeten opschrijven.”
Thijs
Wie ben je?
„Ik ben Thijs de Lange, ik ben 21 jaar en woon in Zaandijk. In het dagelijks leven studeer ik taal en communicatie en Frans aan de universiteit van Amsterdam. Ik heb een milde vorm van cerebrale parese. Dat houdt in dat ik bij mijn geboorte zuurstofgebrek heb gehad en het deel van mijn hersenen is beschadigd dat het motorische aanstuurt. Ik heb moeite met de fijne motoriek, een beschadigd evenwicht en alles gaat net iets trager bij mij. Maar waar het lichaam achterblijft gaat de geest verder! Studeren gaat me prima af.”
Waarom moet jíj de minister van Gehandicaptenzaken worden?
„Omdat ik het leuk vind om voor andere mensen op te komen. Dat doe ik op mijn universiteit ook al, daar zorg ik dat anderen met een beperking krijgen wat ze nodig hebben. Daarnaast ben ik jong, maar heb ik al veel ervaring, weet ik snel wat nodig is en wie ik daarvoor nodig heb en heb ik er gewoon ontzettend veel zin in!”
Wat wil je veranderen?
„Ik wil vooral inzetten op bewustwording, laten zien dat iedereen een beperking heeft. Als je linkshandig bent en je moet rechts in het contact van de auto je sleutel steken, heb je ook een handicap. We zijn dus gewoon allemaal gelijk. Een jaar is kort, maar daarin kan ik wel hele simpele dingen veranderen zoals woorden die worden gebruikt. Denk aan ‘dagbesteding’. Dat vind ik een fout woord, want dan zeg je ‘die mensen doen niet echt mee, we geven ze iets waarmee ze een dag doorkomen’ terwijl ze net zo goed iets bijdragen.”
Boaz
Wie ben je?
„Ik ben Boaz Spermon en ik ben 35 jaar. Op mijn 28e kreeg ik MS en ging ik heel hard achteruit. In Nederland was ik uitbehandeld, maar ging naar het buitenland voor een behandeling. Sindsdien is de ziekte in remissie en ben ik deels hersteld. Lichamelijk ben ik nog wel beperkt. Ik kan maar zo’n 100 tot 400 meter lopen en wandel dan met een stok. Ik moet veel rusten, maar in m’n koppie zit alles gewoon goed.”
Waarom moet jíj de minister van Gehandicaptenzaken worden?
„Ik heb 28 jaar zonder beperking geleefd, dan merk je pas dat mensen je anders behandelen als je een beperking krijgt. Ik weet hoe het is en kan me inleven in de denkbeelden van iemand met, maar ook iemand zonder beperking. Daardoor kan ik die twee werelden verbinden en een brug slaan naar de politiek. Ik wil mensen inspireren om voor zichzelf op te komen en wil een spreekbuis zijn voor mensen die dat niet kunnen.”
Wat wil je veranderen?
„Ik wil dat het normaal is dat mensen anders mogen zijn. We hebben in Nederland zo’n twee miljoen mensen met een beperking, maar eigenlijk is iedereen beperkt op zijn of haar manier. De één alleen meer dan de ander. Nu wordt veel voor je beslist als je een beperking hebt en heb je weinig inspraak. Dat wil ik veranderen.”
Dat Boaz al politiek actief is, bewijst hij door de petitie die hij startte. Hij wil dat de Kamer een handtekening zet onder het Facultatieve Protocol van het VN-verdrag Handicap. Daarin staat dat mensen met een handicap rechtstreeks een klacht kunnen indienen bij het VN-Comité als het VN-verdrag Handicap niet wordt nageleefd. Het kabinet heeft het protocol niet ondertekend en de motivering daarvoor blijft al ruim 2 jaar uit.
Een jaar
Deze zes maken kans om minister van Gehandicaptenzaken te worden, wat (nog) geen officiële functie is in Den Haag, maar wel bij de KRO-NCRV. „Ze krijgen een contract van een jaar bij ons”, vertelt een woordvoerder. „In dat jaar krijgen ze alles wat ze nodig hebben om hun speerpunten uit te dragen.” Volgens kandidaat Rick is de minister in dat jaar „een minister met een camera”.
Als het aan de omroep ligt, komt de winnaar daadwerkelijk aan het hoofd te staan van een nieuw op te richten ministerie dat in Den Haag de belangen behartigt van Nederlanders met een beperking.
Stemmen
Mocht het niet zo ver komen, dan heeft Lucile Werner het onderwerp in ieder geval weer even goed op de kaart gezet en is de nieuwgekozen minister een influencer geworden. Maandagavond om 21.15 uur is de liveshow op NPO1 te zien en kan de kijker haar of zijn stem uitbrengen. Dat kan door te bellen of te sms’en. Degene met de meeste stemmen mag zich in ieder geval een jaar (maar misschien nog wel langer) minister van Gehandicaptenzaken noemen.