Naomi Defoer Nieuws 6 mei 2019, 16:31

Leestijd: 6 minuten

Veilig lachgasgebruik: Wij strijden voor keurmerk

Sebastiaan Broens (26) en Daan van Rees (25) van Event Ballon strijden voor veilig en verantwoord gebruik van lachgas. „Het gebruik ga je niet tegen, maar zorg er dan wel voor dat het veilig gebeurt."

„Laat een ding duidelijk zijn, wij zijn absoluut geen lachgaskoeriers", zegt van Rees. „Ons bedrijf werkt samen met een partij, festival of organisatie om op een veilige en meetbare manier met lachgas te werken. Het bedrijf geeft zelf een leverancier door. Vervolgens checken wij of het lachgas gecertificeerd is en dus veilig gebruikt kan worden. Als dit niet zo is, dan raden wij zelf een andere leverancier aan. Zuiver medisch lachgas en foodgrade lachgas is geschikt voor menselijke consumptie. Horeca-gas, zoals uit slagroombussen of technisch gas, zijn dat absoluut niet!"

Maximaal 10 ballonnen

Om het gebruik zo veilig mogelijk te houden, maken ze gebruik van een scan-systeem. „Men meldt zich via de website aan met een telefoonnummer en zijn geboortedatum, waar een persoonlijke QR-code aan verbonden wordt”, legt Broens uit. „Elke keer als diegene een ballon komt halen, dan scannen wij de code en zo kunnen wij precies zien hoeveel iemand koopt en dus gebruikt. Uit recent onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt het gebruik van 10 ballonnen risicovrij, daarom hanteren wij dit aantal. Natuurlijk kunnen wij het niet zien als iemand een 11e ballon voor een ander haalt, maar dat is helaas ook een stukje eigen verantwoordelijkheid. Ook geven wij absoluut geen ballon mee aan iemand die minderjarig, dronken of onder invloed is.”

Voorlichting en vitamine

Op het festival zetten ze hun stand niet zomaar ergens neer. „Wij kijken van tevoren wat een veilige plek is om te gaan staan", aldus Broens. „Het is belangrijk om logistiek een verantwoorde plek te vinden, daarom zou je ons nooit vinden op een drukke plek bij het hoofdpodium. Ook moeten er zitplaatsen gecreëerd zijn, zodat men veilig zit tijdens het gebruik."

Voordat ze de uiteindelijke ballon meegeven, krijgt de gebruiker eerst voorlichting. „We hebben een flyer met voorlichting, die we doornemen en meegeven", legt van Rees uit. „Daar zit ook een vitamine-B12 tablet bij, zodat de lachgas-gebruiker genoeg vitamine binnenkrijgt."

Niet alleen offline op festivals, maar ook online willen de vrienden gebruikers goed voorlichten. „Er is veel onwetendheid en bangmakerij”, vertelt Broens. „We zien het gebruik om ons heen en ook wat er fout kan gaan, daar willen wij op inspelen. Er zijn zelfs mensen die lachgas in het verkeer gebruiken! Daarom hebben wij er onderzoek naar gedaan. Onze website moet dienen als een platform waar men alles over lachgas kan lezen en er zo veilig mogelijk mee omgaat. Goede voorlichting doet wonderen.”

Het tweetal is vooruitstrevend. „Het staat nog in de kinderschoenen, maar uiteindelijk is het ons doel om een stichting te starten", vertelt van Rees. „Gefinancierd door organisaties uit deze branche. Denk bijvoorbeeld aan lachgasbedrijven en organisatoren van evenementen. Van daaruit zou er een onafhankelijk keurmerk moeten komen voor veilig lachgasgebruik."

Risico’s beperken

Judith Noijen, preventiemedewerker bij Jellinek, reageert op het initiatief. „Wij zijn geen voorstander van de verkoop van lachgas op evenementen, maar als ze verkocht worden dan zijn dit wel de maatregelen die bij kunnen dragen aan het beperken van risico’s", legt ze uit. „Zeker het creëren van een plek waar mensen rustig kunnen zitten is erg belangrijk."

Wel plaatst Noijen een aantal kanttekeningen. „Deze werkwijze vraagt wel behoorlijk wat van de mensen die de ballonnen verkopen", zegt de preventiemedewerker. „Denk aan het inschatten van leeftijd, maar ook de mate van onder invloed zijn, wat niet eenvoudig is. Maar ook het gedrag van vervelende mensen, als ze geen ballon mogen kopen of mensen die ballonnen kopen en weggeven. Allemaal belangrijke vaardigheden net zoals het geven van inhoudelijke voorlichting die vragen om specifieke deskundigheid. Verder zijn wij voor terughoudendheid bij het adviseren en in dit geval verstrekken van supplementen zo lang niet bekend is of dit daadwerkelijk effectief is in het beperken van de risico’s en wat mogelijke bijwerkingen, individuele gevoeligheden of bijvoorbeeld interacties kunnen zijn met andere middelen of medicatie die mensen op dat moment mogelijk ook gebruikt hebben."

Lachgas aan banden

Lachgas valt sinds juli 2016 onder de Warenwet en is sindsdien niet meer illegaal. Voorheen stond het middel op de geneesmiddelenlijst, waardoor verkoop en ‘oneigenlijk’ gebruik verboden was.

Waar het kabinet het eerst niet nodig vond om in te grijpen, wordt er nu druk gediscussieerd over een verkoopverbod. Minderjarigen zouden hierdoor geen lachgaspatronen meer kunnen kopen. Dit gebeurt naar aanleiding van het onwel worden van een aantal mensen tijdens Koningsdag in Amsterdam. Bol.com stopte een jaar geleden met de verkoop van lachgaspatronen die gebruikt worden voor slagroomspuiten. Andere winkels zoals de Sligro, Makro en Hanos, beperken de verkoop tot een aantal verpakkingen per klant. Evenals de Blokker.

Wat is lachgas

„Lachgas (N2O), (distikstofmonoxide) is een kleurloos zoet geurend gas, dat onder meer bij de tandarts en in ziekenhuizen wordt gebruikt als pijnstiller", legt Noijen uit. „Het gas verdooft de pijnprikkels en daarom wordt lachgas meestal gebruikt als kortdurende pijnstiller. Het lachgas dat in de medische wereld wordt gebruikt wordt altijd gemengd met zuurstof. Als drug, roesmiddel, wordt lachgas ingeademd vanuit een ballon vanwege de psychedelische effecten. Na inademing van lachgas vanuit de ballon ervaart men al na zo’n 20 seconden een korte maar sterke roes die 1 tot 5 minuten aanhoudt."

Risico’s op korte en lange termijn

De preventiemedewerker wijst op de risico’s. „Op korte termijn kunnen de longen bevriezen als het gas direct vanuit de slagroomspuit of gasfles geïnhaleerd wordt, kan er een zuurstoftekort ontstaan (als je zwanger bent, ook bij je baby), is deelname aan het verkeer levensgevaarlijk en als je verkouden bent dan kan het trommelvlies springen."

Ook op lange termijn zijn er risico’s verbonden aan het gebruik van lachgasballonnen. „Er kunnen neurologische stoornissen optreden als je langdurig lachgas gebruikt", legt Noijen uit. „Dit komt doordat lachgas de werking van vitamine B12 blokkeert. Symptomen van een tekort aan vitamine B12 zijn tintelingen in tenen en vingers. Het effect van lachgas op het jonge (puber)brein is nog onbekend.

Het inhaleren van lachgas is nooit zonder risico’s, mocht je toch een ballon gebruiken, adviseert Jellinek het volgende:

• Bij het inhaleren vanuit een ballon probeert eerst wat zuurstof in de ballon te blazen
• Elke teug lachgas afwisselt met een teug gewone lucht
• Niet zijn/haar neus dicht houden bij gebruik van lachgas
• Voor het gebruik gaan zitten of liggen
• Geen lachgas nemen bij verkoudheid
• Na en tijdens het gebruik niet deelnemen aan het verkeer
• Niet bij zwangerschap gebruiken
• Nooit rechtstreeks uit een gasfles inhaleren 
• De slagroomspuit of tanks niet tussen de benen klemmen
• Niet combineren met alcohol of andere verdovende middelen