Anne Kersten Nieuws 24 mei 2019, 15:59

Leestijd: 3 minuten

Theresa May zwaait af na moeizame ambtsperiode

De Britse premier Theresa May heeft vrijdag haar vertrek aangekondigd. Ze neemt op 7 juni ontslag als leider van de Conservatieve partij en blijft aan als premier tot haar partijgenoten een opvolger hebben gekozen. Die interne partijverkiezing begint een week later.

May zal de nieuwe EU-uittreeddatum van Groot-Brittannië niet meer meemaken als premier. Die staat namelijk op 31 oktober van dit jaar gepland. Wat het vertrek van May voor de brexit gaat betekenen, is nog onduidelijk. Het kan namelijk verschillende kanten op.

Het lijkt onwaarschijnlijk dat de omstreden brexitdeal van May stand houdt. Een scenario waarin die deal alsnog door het Lagerhuis komt is dan ook nagenoeg uitgesloten. Waarschijnlijker is dat May’s opvolger opnieuw zal moeten onderhandelen.

Deadline

Eigenlijk zou Groot-Brittannië op 29 maart uit de Europese Unie treden, die deadline is al opgeschoven naar 31 oktober. Verder uitstel is echter ook geen gek idee. Met het vertrek van May wordt de totale wanorde van het brexitproces alleen maar groter.

Het kan natuurlijk altijd zijn dat het uittreden op 31 oktober doorgaat, maar dan zonder deal. Dit is een scenario wat zowel Europa als het grootste gedeelte van Groot-Brittannië eigenlijk niet wil, op een aantal geharde brexiteers na.

Een paar maanden geleden werd door de Britse bevolking al gevraagd om een tweede referendum over de brexit, maar de petitie werd genegeerd. Met het vertrek van May gaat er opnieuw een deur open naar het niet door laten gaan van de brexit.

Carrière

May’s politieke carrière gaat meer dan twintig jaar terug naar 1997, toen ze werd gekozen als lid van het Lagerhuis. Hoe zag die carrière er eigenlijk uit?

In de periode tot 2016 bekleedt ze verschillende zetels: zo is ze minister van Binnenlandse Zaken en minister van Vrouwenzaken en Gelijkheid geweest. In die laatste functie verklaarde ze zich voorstander van de invoering van het homohuwelijk in het Verenigd Koninkrijk. Het homohuwelijk trad uiteindelijk in 2014 in werking.

Tweede vrouwelijke premier

In 2016 wordt May verkozen tot premier. Ze is de tweede vrouw in de historie van het Verenigd Koninkrijk die premier wordt, na Margaret Thatcher.

Aan de slag met de brexit

Aan May de taak om het brexit-debacle van voorganger David Cameron werkende te krijgen. Het land verkeerde op dat moment in politieke chaos, na het referendum over het verlaten van de Europese Unie in 2016. Tegen de verwachtingen in is een meerderheid van de bevolking voor het verlaten. Diezelfde maand nog zet May artikel 50 in werking. Deze procedure zou ongeveer twee jaar duren en uiteindelijk leiden tot het vertrek uit de Europese Unie. May was tot haar premierschap altijd voorstander van het in de Europese Unie blijven, maar gaat nu toch aan de slag met de brexit.

Brexitdeal

Na maanden van moeizaam brexitoverleg heeft May een deal weten te sluiten met Brussel. De situatie met Ierland was reden voor de lange onderhandelingen. Groot-Brittannië wil er namelijk alles aan doen om te voorkomen dat er een harde grens komt tussen de landen met slagbomen en paspoortcontroles. Het Lagerhuis is echter niet blij met de gemaakte afspraken, waarna verschillende ministers aftreden. Meerdere keren wordt de deal ter stemming voorgebracht aan het Lagerhuis, maar met een spectaculaire hoeveelheid stemmen ook weer afgewezen. Ook het plan B van May wordt niet gewaardeerd. Er wordt brexituitstel aangevraagd en gegeven. 31 oktober is de nieuwe deadline.

Motie van wantrouwen

May’s politieke carrière ging zonder de nodige hobbels. Zo werden er in de afgelopen maanden meerdere moties van wantrouwen tegen haar ingediend, die ze telkens overleeft. Nu houdt ze de eer aan zichzelf en stapt ze zelf op.