Klassiek en techno: twee werelden, één groot feest
Klassieke muziek lijkt heter dan ooit en gaat ook erg lekker samen met techno, getuige de samenwerking tussen technoproducer Henrik Schwarz en het Alma Quartet, vrijdagavond live in Het Concertgebouw. Metro sprak drie jonge liefhebbers in Het Concertgebouwcafé en ontdekte onder meer de lekkere paralel met hardstyle én kreeg nog een hoesttip-voor-tijdens-concerten mee naar huis.
Ik hout van jou, viool
Het zou het eerste zijn wat hij zou redden als zijn huis in de fik zou staan. Zijn grote houten liefde a.k.a. zijn viool, gekregen van zijn vader, die er tijdens zijn leven ontelbare mooie klanken uit toverde. Marc Daniel van Biemen (32) wist van jongs af aan al wat hij worden wilde. Violist, net als zijn vader, en dat is hij geworden. „Vroeger was het weleens op school: oh no, daar heb je hem weer, met zijn viooltje.” Tijden veranderen. Nu is het: yes! daar heb je hem weer, met zijn vióól!
Want de musicus is een BV’er. Hij is de eerste violist in het Koninklijk Concertgebouworkest én hij speelt in het Alma Quartet, waarmee hij ook zijn andere grote muziekliefde kan stillen: techno. Hoe mooi dus als je niet alleen met een van ’s werelds bekendste dj’s slash producers Henrik Schwarz optreedt, maar ook een album maakt: CCMYK, dat vandaag uitkomt.
Klassiek meets rebels
Klassiek en techno, dat overigens niet als ‘klasno’ of ‘techniek’ wordt samengetrokken, zijn twee werelden die goed samengaan. Een understatement als je naar ze luistert. ,,Het stoffige imago dat klassiek zo’n tien jaar geleden nog had, is nu echt wel verdwenen. Daar draagt zo’n samenwerking zeker aan bij.” Zijn stilo is ‘klassiek meets rebels’ en hij draagt on stage rustig een shirt met daarop ‘Fuck you fucking fuck’, dat hij ook zou dragen in een club. Daar wordt-ie soms herkend als ‘hé, ben jij niet die gast met die viool?’ en daarna ‘maar wat doe je hier dan?’ Hij moet nu lachen, „ik houd ook gewoon van partyen.”
Klassieke muziek voor hem? „Iets zingevends, een popnummer of zelfs technoset geeft een snelle fix, een fijn gevoel op korte termijn. Klassiek gaat dieper. Je beleeft het veel meer.”
Dat het Alma Quartet ook wel ‘de boyband van de klassieke muziek’ wordt genoemd, vindt hij alleen maar mooi. Een imago dat ze met hippe kleding en dito kapsels bewust hebben ingezet: „juist een strijkkwartet heeft vaak een ietwat lullig imago, dat moet ook anders kunnen, dachten wij.” En zo geschiedde.
Er zijn ook vele concerten in het buitenland en hij neemt zijn instrument, waar hij overigens geen koosnaampje voor heeft, altijd mee in zijn hand. ,,Ze zeggen dat je bij een ramp je handbagage moet laten liggen…” In zijn ogen, vanachter zijn karakteristieke bril die past bij zijn hoofd, een glinstering waarin zowel jongensachtige bravoure als professionele ambitie verscholen ligt. „Dat zou ik dus echt niet kunnen, dat ding gaat altijd mee!”
Van álles
In Het Concertgebouwcafé zitten zowel ouderen te wachten op hun lunch(concert) als jonge Amsterdammers te lurken aan een Macchiatto. Voor Micha Windgassen (29) en Marlies de Boer (32), de eerste werkzaam bij Entrée, de jongerenclub van Het Concertgebouw en Concertgebouworkest, de tweede als Entrée-voorzitter, voelt het bijna als hun tweede huiskamer en ze weten dan ook precies wat te bestellen: citroen merengue taart, „góddelijk lekker.” Vraag je hen naar klassieke muziek en wat het voor hen betekent, ontstaat als vanzelf een concert van woorden dat niet onderdoet voor een cantate van Bach of een etude van Beethoven, maar kort gezegd: klassiek is gewoon (van) álles.
Ook steeds meer jongeren raken er hooked aan en dat begrijpen ze wel. Het past in de tijdsgeest waarin ook slow-food en slow-tv geliefd zijn. Windgassen: ,,De wereld wordt steeds hectischer en voor mij persoonlijk is er geen plek waar ik zo tot rust kom als tijdens een concert.” Oké, tot de pauze kijkt ze héél af en toe nog even op haar telefoon, of maakt ze nog wat notities, ,,Maar daarna dommel ik lekker even weg. Totále ontspanning.” Ja, ze zien ook beiden regelmatig mensen in slaap vallen -„het is ook altijd warm binnen..”, die bij een krachtig gong-geluid opschrikken en meteen weer klaarwakker zijn. Ze halen lachend de schouders op, ,,moet ook gewoon kunnen.”
De Boer begon op haar zevende met cello ‘waar ze geen liefdesrelatie mee voelde.’ En toen was daar de piano, waarmee ze het wél voelde. Na een stop -,,de vleugel paste niet in mijn studentenkamer”- heeft ze onlangs weer een piano gekocht die wel past en waarop ze elke dag oefent. „Best wel ploeteren, hoor, ik ben het niet meer gewend, maar ik geloof wel dat het goed is voor je hersenontwikkeling.” Ze houdt van ‘heel kleine nootjes die in elkaar overgaan’, „als kabbelende beekjes, vol emotie en passie, zoiets als Franse impressionistische schilderijen.”
Voor de dag
Windgassen ontdekte pas later haar liefde voor klassiek. Afgezien dan van Peter en de Wolf van vroeger, „volgens mij heeft bijna iedereen daar wel een herinnering aan!” De ‘schade’ is meer dan ingehaald en tot vorige week -ze heeft nu even een sabbatical- presenteerde ze op NPO4 ‘Voor de dag’, waar ze in de eerste uren van de dag de luisteraars meenam in haar klassieke muziekwereld, waarin Russische grootmeesters tot hedendaagse klassieke lieveling Philip Glass voorbij kwamen. „Ik houd van romantiek, maar ook van het bombastische, het moet me raken.”
Ze begrijpt heel goed dat mensen, zoals ondergetekende, zowel van hardstyle als klassiek kunnen houden. ,,Beide zit vol climaxen en als je er eenmaal in zit, dan zit je er ook echt ín, je kunt er helemaal in opgaan.” Net zoals haar klassieke Spotify-list ‘Voor de dag’, vol ‘klassieke minimal’ en een aanrader voor klassiek-liefhebbers-in-spe.
Hoesttip
Allebei raken ze van klassiek vaak ‘in een flow’, of zelfs in een bijna meditatieve staat, ,,Een soort trance en als dan iemand hoest tijdens een concert, kan dat best irritant zijn. Je hoort daarom vaak heel veel mensen kuchen tussen de delen door, meestal ook preventief.” Wat ook weer té veel van het goede kan zijn, dus hun tip: hoesten tijdens het zware slagwerk, „of gewoon in de pauze.”
Er is vaak de misvatting dat je altijd heel netjes gekleed moet en het allemaal heel chic is, vervolgt de Entrée-voorzitter. ,,Maar dat valt hartstikke mee! Tuurlijk vinden veel mensen het leuk om zich mooi op te doffen, maar ik ga rustig in mijn jeans en op sneakers.” Of dat het duur zou zijn. Vanaf twintig euro heb je vaak al een plek, zeker als Entrée-lid, „voor een festivalkaartje betaal je veel meer.”
Dat klassieke muziek vaak als ‘ingewikkeld’ als vooroordeel heeft, snappen ze ergens wel, maar hopen ze juist door hun laagdrempelige events weg te nemen. Ongeschreven regels als ‘alleen maar applaudisseren aan het einde van het stuk’, leer je vanzelf als je een keer naar een concert gaat, „je zult merken dat het echt iets heeft om met zijn allen naar deze muziek te luisteren.” Na afloop wordt vaak nog na geborreld met ‘wie is eigenlijk jouw favoriete componist’ als goed werkende openingszin. Ze beginnen te lachen, „Of je zegt gewoon: wat vond jij er eigenlijk van?” Een klassieker, „daarmee zit je altijd goed.”
Over Entrée
Entrée is kort gezegd de jongerenclub van Het Concertgebouw en Concertgebouworkest en de grootste culturele jongerenvereniging van Nederland, met ruim 8000 leden die met korting naar concerten en andere klassieke events kunnen, waarbij vaak geldt: hoe jonger, hoe goedkoper (de tickets).
Ze blazen dit jaar 25 kaarsjes uit en dat wordt onder meer gevierd met Entrée Presents, vrijdagavond 24 mei in Het Concertgebouw. Technoproducer Henrik Schwarz en het Alma Quartet lanceren hun nieuwe album CCMYK, waarbij een genre-blending plaatsvindt tussen klassieke en elektronische muziek. De stoelen gaan uit de zaal, dus alle ruimte om los te gaan op hun muziek en die van Amsterdamse producer Sjamsoedin en de band KAUW.