Iris Hermans Nieuws 16 mei 2019, 06:15

Leestijd: 6 minuten

Gratis check op deze tandvleesdag (ook voor vega’s)!

Vier de Dag van het Tandvlees met een gratis check. Aanwijzing voor een ontsteking?  Bloedend tandvlees en ‘een enorme foetor…’ Oftewel: een extreem dooie mus in je mond.

ACTA

Het is elke dag weer een bedrijvig komen en gaan van studenten, patiënten en tandartsen in het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). ,,Jullie hebben toch wel echt gepoetst, hè?” vraagt een moeder nog snel even aan haar twee zoontjes die met hun vingers gekruist achter de rug braaf ja knikken, een jongen met witte gympen in zijn hand snelt door de poortjes en bij de koffiecorner wordt druk gediscussieerd, gewoon over Ajax.

View this post on Instagram

A post shared by UvA: University of Amsterdam (@uva_amsterdam)

Iets verderop hangt een roze poster van de Dag van het Tandvlees. „Een heel belangrijke dag”, omschrijft parodontoloog, opleidingsdirecteur en docent Monique Danser deze dag. Het parodontium is trouwens ‘het ophangapparaat van de tanden en kiezen’, licht ze snel haar vakgebied toe, want parodontologie, of ‘paro’ zoals ze het onder vakgenoten noemen -„het blijft een struikelwoord natuurlijk!”- is nog niet bij iedereen bekend.

„Het gaat vandaag dan ook om bewustwording en willen het laagdrempelig maken voor mensen om hun tandvlees te laten checken.” En wie jarig is, trakteert, dus de screening is gratis, „en iedereen krijgt ook tubetjes tandpasta enzo mee.” Dat de belangstelling stijgt, ziet ze terug in het aantal deelnemende praktijken, „vorig jaar waren het er zestig en nu al honderd.”

Tandartshorror

Maar goed ook, want een op de twee mensen heeft, vaak zonder het door te hebben, ontstoken tandvlees, en 10-15 procent van de bevolking heeft ernstig ontstoken tandvlees (parodontitis) dat kan leiden tot afbraak van het kaakbot en uiteindelijk uitvallende tanden. Waar bloed is, is een ontsteking -afgezien dan van het te hard poetsen en/of stokeren bloed- en dat mensen met bloedend tandvlees het vaak weg ‘gaat vanzelf over!’ wuiven in plaats van naar de tandarts of mondhygiënist gaan, begrijpt ze niet. „Als je een bloedende wond hebt, doe je er toch ook wat aan?”

Danser komt uit een echte tandartsfamilie en als klein meisje zag ze al haar vader en oma in het wit in actie en wist: dit wil ik ook! En zo geschiede. Het mooie aan haar vak? Ze krijgt er spontaan een lach van op het gezicht, „Het is het fundament! Je kunt nog zo’n mooie kroon maken, maar zonder een gezond parodontium, wordt het niets meer.”

Bij haar komen de doorverwijs-patiënten, dus het is vaak ‘raak’ in haar stoel en ze weet het beeldend als ware het een synopsis van een tandartshorror te omschrijven. Een extreem geval is: „Een bloedbad in de mond, heel veel tandsteen, je instrument dat meteen tien millimeter onder het tandvlees glijdt, tanden en kiezen die losstaan. En dan heb ik het nog niet gehad over die enorme foetor…” Dat is dus die extreem dooie mus slash vieze lucht die uit iemands mond kan walmen, ,,een van de signalen van parodontitis.” Gebeurt gelukkig lang niet altijd, ,,maar iedereen in mijn stoel heeft wel echt wat.”

Worst case scenario: álles eruit, iets wat vroeger bijna normaal was, als je een bepaalde leeftijd bereikte, ,,mensen houden tegenwoordig steeds langer hun eigen tanden.” Ze herinnert zich weer haar eerste ‘slecht nieuws gesprek’ tijdens haar studie. ,,Alles is verloren, dacht ik toen ik in de mond van het 23-jarige meisje in mijn stoel keek.” Met het lood in haar schoenen -overigens zullen dat nooit witte Crocs zijn- vertelde ze haar dat ze alles moest trekken. ,,Het meisje veerde dolgelukkig op en riep uit dat ze het gebitje als haar huwelijkscadeau kreeg!” Ze kwam uit het noorden van het land, ,,nog steeds gaat men daar eerder voor ‘alles trekken’ dan in de Randstad.”

Twee kiwi’s per dag…

Voel je je goed, voelt je tandvlees vaak ook goed en ze somt op. Zorg voor genoeg vitamines (met name C en D), voldoende beweging, rook niet en vermijd alles waar ‘te’ voor staat. Eet bijvoorbeeld twee kiwi’s per dag, zoals het vitamine-credo van hun professor Van der Velden luidt -,,daar staat hij hier bekend om”-, maar wees ook niet bang dat niets meer mag, getuige het nog halfvolle doosje Leonidas binnen handbereik. Moet gewoon kunnen om er als een echte tandarts aan toe te voegen: „zolang je maar tenminste een keer per dag goed poetst.”

Hij moet zo ‘de chirurgie’ in, maar heeft zeker nog wel even tijd om wat over zijn ‘paro’ te vertellen. Tandarts Alexander Verhelst is parodontoloog in opleiding en ook hij heeft het boren en wortelkanaalbehandelingen door het bloed stromen -,,mijn vader is nog altijd tandarts”- en ook zijn vrouw is het. Het was liefde op het eerste gebit -,,ik kijk altijd als eerste naar iemands tanden”- op de ACTA en ja, ze trouwde in het wit, ,,maar niet klinisch wit, hoor!”

Of het storm loopt wat nieuwe ‘paro-aanwas’ betreft? Tja, halen ze beide de in het wél klinisch wit gestoken schouders op. ,,Veel studenten weten niet precies wat het inhoudt en onbekend maakt onbemind”, verklaart Verhelst, ,,en het moet je ook wel liggen en er de ruimte voor hebben in je praktijk.” Niet de ‘tandartstrucjes’ van een minuut of twintig, maar lange chirurgische behandelingen, ,,en heel intensief contact met je patiënten, het succes van een behandeling valt of staat met het vertrouwen dat ze in je hebben.” Want het gaat vaak om een hele verandering in levensstijl, „je fungeert vaak ook een beetje als psycholoog als ze bij je in de stoel liggen en al hun verhalen vertellen.”

Beide ‘paro’s’ adviseren iedereen om vandaag eens die tandartsstoel in te duiken voor de gratis screening, want je hebt zelf vaak niet eens door dat je op je tandvlees loopt, met je tandvlees. „Je kunt nog zo’n mooie lach hebben, als je parodontitis hebt en er niets mee doet, vergaat het lachen je vanzelf.”

Over Dag van het Tandvlees

Zo’n 100 parodontologie-, tandarts- en mondhygiënistenpraktijken openen de deuren voor een gratis screening van het tandvlees. Ook stelt Defensie haar Mobiele Tandheelkundige Praktijk beschikbaar die de hele dag in Amsterdam-Noord staat, aan het Buikslotermeerplein. Met de speciale dag beoogt de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) in samenwerking met Oral-B meer bewustzijn te creëren onder Nederlanders voor parodontale gezondheid en ontsteking, de daarmee gepaard gaande gezondheidsrisico’s en de mogelijkheden van preventie en behandeling.