Eva (17) was oververmoeid door stress
Stress is een steeds meer voorkomend fenomeen bij scholieren op het voortgezet onderwijs. Huiswerk maken, goede cijfers voor toetsen willen halen, een sociaal leven willen hebben én de juiste keuze maken voor een vervolgopleiding. Dat is een druk die veel scholieren tijdens hun schoolcarrière ervaren. En voor sommige scholieren wordt het soms allemaal te veel.
Zo ook voor Eva (17). Zij was op een gegeven moment zo moe, dat ze alleen nog maar wilde slapen. Uit school of na het eten wilde ze meteen naar bed. Wat het probleem was van oververmoeidheid? Stress. Eva bleef maar piekeren als ze ’s avonds in bed lag. Uiteindelijk kwam ze met haar ouders op het idee om weer eens met de psycholoog te gaan praten.
Want de psycholoog was bij Eva al een bekende, herinnert ze zich. „Toen ik nog een kleutertje was, werd er op de basisschool vaak gezegd dat ik de opdracht ‘wel even’ kon maken. Of dat ik toch wel een goed cijfer zou halen voor de opdracht, want ik kon het allemaal wel”. Daardoor legde Eva als klein meisje onbewust een hele hoge druk op zichzelf. „Ik stelde mezelf erop in dat altijd alles lukte en verwachtte dat dan ook van mezelf”. Als ze bijvoorbeeld een slecht cijfer haalde, dan had ze meteen het gevoel dat ze het niet goed had gedaan. Ze hoorde immers altijd alles te kunnen. En dus deed ze nog meer haar best op school.
Melatonine slikken
„Ik was toen ook al best een denkertje", zegt Eva. Vooral ’s avonds in bed. Dan gingen bij haar de radartjes draaien. Zo maakte ze zich zorgen over haar ouders en familie, maar ook gedachtes over vrienden en school zorgden ervoor dat Eva niet lekker kon slapen en daarom was ze als klein meisje al eens bij de kinderpsycholoog geweest. Ook begon ze toen ze twaalf jaar oud was met het slikken van melatonine om beter in slaap te vallen.
Toch was er een tijdje dat Eva niet naar de psycholoog hoefde. Wel slikte ze nog steeds melatonine voor het slapen gaan, maar voor een lange periode ging het goed. Tot de wintersport in februari 2018. Als ze thuiskomt is ze vreselijk vermoeid. Ook als Eva weer naar school gaat, blijft ze ongelofelijk moe. Als ze om vier uur thuiskomt van school, gaat ze meteen slapen tot zes uur. En ook ’s avonds kruipt ze om negen uur alweer haar bed in.
Al gauw gingen ze bloedprikken om de oorzaak van de vermoeidheid te vinden. Ook begon ze vitamine D te slikken maar dat gaf niet het gewenste effect. De oplossing bleek geen pilletje of recept van de dokter, want het bloedprikken leverde niks op. Uiteindelijk bleken gesprekken bij een psycholoog haar recept om beter te worden. Het piekeren dat Eva als kleine meid deed, was in zo’n grote mate terug dat het haar uit haar slaap hield en uiteindelijk oververmoeide.
„Het praten met mijn psycholoog luchtte mij heel erg op. Want doordat ik eens in de twee weken met iemand praatte, piekerde ik veel minder en daardoor ben ik ook minder vermoeid”, zegt ze. „Ik dacht bijvoorbeeld veel na over mijn cijfers omdat het mij leuk lijkt om criminologie te gaan studeren. Voor die studie is een loting en hoe hoger mijn cijfers, hoe beter ik door die loting heen kan komen. Door de gesprekken met de psycholoog kan ik dat nu beter van mij af zetten en heb ik meer rust."
Toetsweek
Ondanks alles is Eva naar school blijven gaan. „Mijn school was op de hoogte van mijn situatie en de leraren gingen heel fijn met mij om. Ze zeiden tegen mij dat ik naar de lesuren moest gaan die het belangrijkst waren voor mij. Ze wisten ook dat ik altijd goede cijfers haalde voor mijn vakken. En de vakken waarvan ik dacht dat ik ze kon missen, heb ik gemist. De school heeft verder mijn absentie geregeld.” Haar klasgenoten reageerden heel nuchter op het nieuws dat Eva de komende tijd minder vaak aanwezig zou zijn in de les. Ze vonden het oké dat ze het wat rustiger aan ging doen. Haar beste vrienden, die niet bij haar op school zitten, reageerden ook begripvol en vertelden haar dat ze altijd haar zorgen of problemen bij hen kwijt kon.
„Als er een toetsweek is dan ga ik liever om tien uur slapen en de volgende ochtend vroeg op om door te leren”, zegt ze. Ook begint ze twee weken van tevoren met leren voor haar toetsen zodat haar slaapritme niet verstoord wordt door het leren. Want als ze een paar nachten korter dan zeven uur slaapt, merkt ze dat ze zich moeilijker kan concentreren, een stuk emotioneler wordt en ook chagrijniger is. „Als ik niet snel in slaap val dan ga ik daarover piekeren, waardoor ik minder goed slaap en ook pas later in slaap val. Een neerwaartse spiraal die zorgt voor nog meer stress." Verder sport ze veel want dat is voor haar een uitlaatklep. „Yoga pak ik er vooral bij als het wat minder met mij gaat. Als het beter gaat, dan heb ik dat niet zo heel erg nodig."
Examen
Op haar zeventiende is Eva gestopt met het langdurig slikken van melatonine. Ze merkt wel dat ze nu soms minder makkelijk in slaap valt. Daarom gebruikt ze het nog wel eens tijdens een drukke periode, ook al gaat het al stukken beter met haar vergeleken met een jaar geleden. „De melatonine is zo’n lage dosis, dat ik denk dat het tussen mijn oren zit", verklaart ze. Ook de sessies met de psycholoog zijn afgerond en nu is ze druk bezig met haar examens.
Om deze periode zo goed mogelijk door te komen heeft ze een mooie planning gemaakt waarin ze zichzelf op nummer een zet en school als tweede. „Gezondheid is het belangrijkst." Ze is op tijd begonnen met leren en ze plant ook zoveel mogelijk leuke dingen in deze periode, zodat ze zich kan belonen tussen alle examens door.
Een tip die ze nog mee wilt geven aan alle medescholieren: „Zoek naar iets waarbij je echt tot jezelf komt. Ga niet op Instagram of YouTube want dat weerspiegelt niet jouw leven. Maar vind iets waar jij echt van tot rust komt. En stel dat dan ook niet uit, maar plan het in. Zodat je het ook echt gaat doen."
De naam van Eva is om privacyredenen gefingeerd.