Jelmer Visser Nieuws 27 mei 2019, 14:55

Leestijd: 3 minuten

21 keer op rij: Beuningen ís het Ohio van Nederland

Tegen alle verwachtingen in won de PvdA de afgelopen verkiezingen voor het Europees Parlement. Toch was er een gemeente waar Metro extra op lette: de gemeente Beuningen. Woensdag besloten we langs te gaan voor een sfeerverslag en een gesprek met wethouders Henk Plaizier en Pim van Teffelen.

De grootste partij in deze Gelderse gemeente tussen de rook van Nijmegen en de fruittelers van de Betuwe was namelijk al 20 maal op rij dezelfde partij als op landelijk niveau. En sinds zondag is hier weer een verkiezing bijgekomen; de grootste partij in Beuningen werd de PvdA.

Nederlands Ohio

De gemeente begon op te vallen nadat de uitslagen van de afgelopen verkiezingen voor de Provinciale Staten onder de loep werden genomen. In maart klopte de voltallige top zes (FvD, VVD, CDA, GL, PvdA, D66). Deze overeenstemming maakte Metro nieuwsgierig naar verkiezingen in het verleden, via de databank van de Kiesraad werd duidelijk dat dit patroon al twintig jaar bezig was.

In de Verenigde Staten speelt de staat Ohio vaak een hoofdrol tijdens presidentsverkiezingen. Wie deze staat ‘wint’ wint doorgaans ook de verkiezingen. Nu zit het Nederlandse kiesstelsel wel iets anders in elkaar dan het Amerikaanse stelsel, maar toch kan je er inmiddels vanuit gaan dat je de landelijke winnaar van alle vier de verkiezingstypes met vrij veel zekerheid kan raden zodra de uitslagen van deze gemeente met iets minder dan 25.000 inwoners binnen zijn.

Blijkbaar is Beuningen een soort van Nederland in het klein op een gebied van 47 vierkante kilometer middenin de provincie Gelderland. „De inwoners vormen, of ze nu stemmen of thuisblijven, echt wat Nederland is. Een groot dorp dat een beetje in de luwte van een grotere stad ligt maar wel zijn lokale karakter heeft behouden. De gemeente bestaat niet alleen uit Beuningen zelf maar ook nog uit Weurt, Ewijk en Winssen met elk zo hun eigen karakter. En samen vormen deze plaatsen de dwarsdoorsnede", zo omschrijft sociaal geograaf Josse de Voogd deze gemeente die zo doorsnee is dat hij bijzonder wordt.

Fraaie reeks

Nederland betaalde nog met guldens, terwijl er lacherig werd gedaan over mobiele telefoons bij de eerste keer dat de grootste in Beuningen ook de grootste partij landelijk werd (1999). Dit waren de verkiezingen voor het Europees Parlement van toen. Ook in de gemeenteraad zit met Beuningen Nu & Morgen een lokale partij die qua formaat en ontwikkeling precies past bij de landelijke trend. En ook de uit de toon vallende overwinningen van D66 bij de Europese Parlementsverkiezingen van 2014 en de recente triomf van Baudet in maart vind je terug in de resultaten.

Moeten politici daarom nu allemaal op volle kracht campagne gaan voeren in Beuningen? Nee, zo werkt het kiesstelsel hier niet en bovendien zou dit wel eens voor een trendbreuk kunnen zorgen vanwege de externe bemoeienis. Maar als je op tijd naar bed wil op een uitslagenavond en toch wil weten welke partij de verkiezingen wint, blijf dan op tot Beuningen op de kaarten en schermen verschijnt. Gezien het aantal inwoners zijn ze meestal wel op tijd klaar.

Wanneer kan het de 22ste maal worden? Dat laat nog even op zich wachten als je er vanuit gaat dat het kabinet de rit uitzit. De volgende verkiezingen zijn op 17 maart 2021 wanneer we een nieuwe Tweede Kamer moeten kiezen.