Tim van der Steen Nieuws 4 apr 2019, 15:00

Leestijd: 5 minuten

Metro gaat de lucht in: ‘Ik voel de adrenaline’

„Kijk, daar ligt Zeewolde. Stuur hier maar wat naar links”, zegt Wil. Ik buig de stuurknuppel af en het toestel rolt over zijn as. Ik word iets dieper in mijn stoel gedrukt en terwijl we over het Dolfinarium scheren, kijk ik over de vleugel naar beneden. In het bad zie ik daar zowaar een paar dolfijnen zwemmen, zelfs van deze hoogte.

Ik heb nooit eerder zelf gevlogen, maar was er altijd benieuwd naar. De uitstapjes vroeger naar het luchtvaartmuseum staan nog op mijn netvlies gegrift. Als het even kon, klom ik direct in de cockpit van de uitgestalde toestellen in die muffe hangar. Na recent bericht van het CBS piekte mijn interesse opnieuw. Blijkbaar nam de belangstelling in vliegopleidingen vorig jaar voor het eerst sinds 2009 weer toe. Hoe zou het zijn om zo’n kist te besturen? Wat kost zoiets eigenlijk en wat is daar nou voor nodig? Het leek altijd iets totaal onbereikbaars.

Cadeau

De meeste lesvluchten vertrekken vanaf vliegveld Lelystad, ook ons vertrekpunt vandaag. Wil van Veen is vliegdocent en al 48 jaar piloot, maar niet de eigenaar van het vliegtuig. Deze Aero AT-3 is van Eveline van den Boom: „Ik kreeg eens een vliegles van iemand cadeau. Een paar jaar later keek ik terug en dacht aan welke ervaringen ik nou écht goede herinneringen had.” Daar was die vliegles er een van, dus besloot ze door te zetten en haar vliegbrevet te halen. Dat behaalde zij in 2010. Een jaar later kocht ze zelfs haar eigen vliegtuig.

In de stralende zon lopen we op het slanke toestel af. Eén voet op de vleugel en hop in de stoel. Zeldzaam goede vliegcondities vandaag, zeker na de afgelopen weken. Wegens het matige weer moesten veel vluchten worden afgezegd. „52 kilometer zicht vanochtend”, grijnst Wil. Hij start de motor en hobbelend taxiën we naar de startbaan.

Onderbuik

Na de pre-flightchecks klinkt het akkoord voor vertrek van de verkeerstoren over de headset. Wil geeft gas en we krijgen steeds meer vaart in het kleine toestel. Al snel krijgt de langsstromende lucht grip op de vleugels en worden we opgetild, ik voel het in mijn onderbuik. In een wijde bocht sturen we weg van het vliegveld.

„Handen losjes aan de stuurknuppel”, corrigeert piloot Wil mij. Tot dit punt nam hij de regie, maar nu is het mijn beurt en blijkbaar zit ik veel te gespannen aan die pook te sjorren. Wat mij onmiddellijk opvalt, is hoe direct alles reageert in het kleine vliegtuigje. Door videospelletjes weet ik best welke richting we op horen te gaan als ik de stuurknuppel naar mij toe trek (omhoog) of van mij af duw (omlaag), maar dat we vrijwel direct naar links en rechts schieten als ik op de pedalen trap die het richtingsroer aan de staart bedienen, had ik niet verwacht.

Adrenaline

Al snel vliegen we boven Harderwijk en het Dolfinarium. Er is maar een korte vlucht geboekt dus is het helaas alweer tijd om terug te keren. Aardige zijwind van rechts, dus onder een hoek van zo’n dertig graden dalen we af naar de landingsbaan. Op het laatste moment trapt Wil het pedaal van het staartroer in. „Mooier dan dat krijg je ze niet”, lacht hij door de microfoon van de headset. Ik geloof hem graag, we landden zonder stuiteren of schokken.

Het leek zo kalm daar in de lucht, maar bij het uitstappen merk ik dat de adrenaline door mijn benen giert. Zo zal die eerste vlucht van Van den Boom ook zijn geweest. In 2013 richtte zij Vliegles.nl op, een boekingsbedrijf dat vliegervaringen verkoopt, via die weg kunnen mensen elkaar bijvoorbeeld zo’n eerste vlucht cadeau doen. „Het begon als hobby, inmiddels groeit het enorm hard. Vorig jaar hebben we er 2671 van verkocht. Een hele cursus wordt daarbij ook gewoon als één geteld.”

Dagjesmensen

De meeste coupons verkoopt zij aan dagjesmensen, soms wil iemand vliegen van de bucketlist schrappen of komt er een vrijgezellenfeest langs. „Die zetten zo’n vrijgezel bijvoorbeeld geblinddoekt in een blackshape, het snelste toestel dat we hier hebben. Dan gaat de blinddoek af en hop, de lucht in.” Vaak wordt zo’n eerste vlucht dus cadeau gegeven, dat levert soms wel enthousiaste mensen op die zelf hun brevet gaan halen. Van dat laatste is zij natuurlijk zelf een mooi voorbeeld.

Kostenplaatje

Als je besluit je brevet te halen, wordt het wel direct een stuk serieuzer. Van den Boom: „Ik herinner mijn tweede vliegles nog heel goed, er kwam ineens zoveel theorie op mij af.” Er zijn verschillende soorten brevetten. De laagste is light aircraft pilot licence (LAPL), daarmee mag je in lichte vliegtuigjes (tot 2000 kg) en alleen in Europa de lucht in. Leuk voor sportvliegers, maar enigszins beperkt dus.

Private pilot licence (PPL), de opleiding voor het vliegbrevet privépiloot, is een stuk populairder. Hiervoor moet je in ieder geval een medische keuring ondergaan, examen doen in zeven theorievakken en minstens 45 vlieguren onder de riem hebben. Trek daar gerust 12 tot 16.000 euro voor uit.

Onderhoud

Heb je het brevet eenmaal binnen, dan moet je het bijhouden. Hiervoor moet je twaalf vlieguren maken in het jaar voordat hij verloopt. „Een vliegtuig huren kan al voor honderd of 150 euro per uur, een beetje afhankelijk van het model natuurlijk”, legt Van den Boom uit.

De echte kosten zitten in het vliegtuig zelf natuurlijk. Een AT-3, zoals we vandaag vlogen, heb je nieuw voor zo’n 120.000 euro. Een Cessna gaat richting de drie ton, en dit kan je natuurlijk zo gek maken als je zelf wil. Vergeet ook het onderhoud aan het toestel zelf niet. Als de motor van je auto uitvalt, stuur je hem de berm in, dat gaat niet met een vliegtuig. Daarom worden alle onderdelen vervangen, ruim voordat ze mankementen gaan vertonen. Een vliegtuig van dertig jaar oud is om die reden vrijwel volledig vernieuwd.