Naomi Defoer Nieuws 1 apr 2019, 17:45

Leestijd: 3 minuten

Kalfjes lijden onder hoge werkdruk boeren

Kalfjes tot aan hun knieën in (hun eigen) poep en plas, met wonden tot aan het bot en ook nog zwaar vermagerd. Dit is geen beeld geschetst van primitieve boerderijen in het buitenland, maar de realiteit van twaalfhonderd boerderijen die zijn onderzocht door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.

Een op de vijf kalfjes van deze boerderijen is binnen twee weken dood. Dat blijkt uit de cijfers van het ministerie van Landbouw, die onlangs werden opgevraagd door RTL Nieuws. De meeste kalveren bezwijken aan diarree, anderen gaan dood aan infecties en huidschimmels.

Koeknuffelen

Bij boerderij Boekesteijn Noord Empe in het Geldere Voorst gaat het er heel anders aan toe. De koeien hebben niet alleen een heerlijk huis, maar ze worden ook nog eens flink geknuffeld. Nicolette Bouman geeft hier al zeventien jaar workshops koeknuffelen en leert mensen hoe ze het beste een koe kunnen benaderen. „Ze lopen je achterna en eisen een knuffel op", vertelt de Bouman. „Door het knuffelen wordt er endorfine aangemaakt, daardoor zitten ze beter in hun vel en maken ze iets meer melk aan."

Bouman kan zich niet voorstellen dat boeren hun kalfjes zo kunnen verwaarlozen.  „Ik vraag mij af waarop het gebaseerd is", zegt Bouman een beetje boos. „Ze tonen foto’s, maar zijn die wel echt in Nederland gemaakt en in welk jaar dan? Boeren houden van hun vee en zorgen er goed voor", zegt ze. „Denk je dat ze boer worden als ze niks om hun koeien geven? Ik word er echt een beetje verdrietig van."

Ook Miriam van Bree van brancheorganisatie Bionext begrijpt er niks van. „Alle boeren doen hun best om hun kalveren groot te brengen", legt ze uit. „De eerste paar dagen zit een kalf in een zogeheten iglo, zodat de navelstreng veilig kan dichtgroeien zonder dat andere kalfjes eraan sabbelen", vertelt ze. „Maar daar zit dan wel heel veel stro in en hierna worden de kalfjes bij elkaar gezet." Sterfte onder kalveren hoeft volgens haar niet altijd te duiden op verwaarlozing. „Een boer zal er alles aan doen om zoveel mogelijk kalfjes in leven te houden", vertelt ze. „Het kan soms gebeuren dat een kalf overlijdt en dat de boeren niet exact weten waaraan het ligt. Dat is bijvoorbeeld het geval als een koe een tweeling krijgt, dan zijn de kalfjes kleiner en kwetsbaarder."

Hoge werkdruk veehouders

Volgens Frank van Eerdenburg, hoofddocent Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht is de grote boosdoener de hoge werkdruk. „Op een aantal bedrijven is er gewoon te veel te doen voor de veehouders, om altijd alles precies goed te doen", legt hij uit. „De eisen die tegenwoordig gesteld worden zijn dus te hoog. Ze werken keihard en vele uren per dag. Een twaalfurige werkdag is heel gewoon en dat zeven dagen per week. Dan schiet het schoonmaken van de afkalfstal of het op tijd de eerste melk (biest) geven er wel eens bij in. En dan heeft het kalf een slechte start."

Ook Geert van Peet, onderzoeker Veehouderij WUR bevestigt dit. „Pasgeboren dieren zijn kwetsbaar. Voor kalveren is het bijvoorbeeld belangrijk dat ze binnen 48 uur de juiste hoeveelheid biest (moedermelk) krijgen, waardoor dat ze voldoende antistoffen binnen krijgen”, vertelt Van Peet. „Een goede hygiëne is daarbij wel belangrijk.”
Eerdenburg plaatst nog een kanttekening bij het onderzoek. „Die twaalfhonderd boerderijen zijn 8 procent van alle boerderijen in Nederland”, legt hij uit. „Bij deze 8 procent van de boerderijen gaat meer dan 1 op de vijf kalfjes dood binnen twee weken. Maar als je kijkt naar alle boerderijen (vijftienduizend), dan blijft tweederde onder het gemiddelde sterftepercentage.”

Het ministerie ziet ruimte voor verbetering en spreekt van een „gevoel van verlies" voor de boeren als het niet lukt om voor hun dieren te zorgen. Het ministerie gaat nu in gesprek met de boeren om doelen te stellen en de zorg te verbeteren.