Tim van der Steen Nieuws 5 apr 2019, 08:25

Leestijd: 4 minuten

Kabinet slaat plank mis met verbod op e-collar

Het kabinet heeft besloten: het gebruik van elektronische halsbanden voor honden wordt met ingang van januari 2020 verboden. Dierenorganisaties jubelen, maar of de maatregel zin heeft is de vraag. De verkoop wordt namelijk niet gereguleerd. Voor trainers als Fabian is het desastreus: „Ik kan mijn bedrijf straks opdoeken. Al de hele dag word ik geappt door klanten die in paniek zijn.”

Met de halsbanden kunnen baasjes hun hond op afstand een elektrische schok toedienen. Over het nut van de apparaten wordt al langer discussie gevoerd. „Een zeer goed idee, die afschaffing”, verklaart Karen Hartog van de Nederlandse Vereniging van Gedragstherapie voor Honden (NVGH). „Wetenschappelijk onderzoek wees uit dat de halsbanden extra stress en soms zelfs lichamelijk letsel veroorzaken bij de dieren.”

Quick fix

Hartog doelt op het onderzoek van de faculteit diergeneeskunde van het UMC Utrecht uit 2004, inmiddels zijn we vijftien jaar verder. Vanaf 2020 moet de elektrische halsband verboden zijn, net als de prikband die vorig jaar al werd afgeschaft.

Een ‘quick fix’ noemt Hartog de elektronische halsband. Een hond kan bijvoorbeeld blaffen omdat hij eenzaam is, een natuurlijke reactie. Als hij daar vervolgens met een schok voor gestraft wordt bestrijd je een symptoom, niet de onderliggen- de motivatie. Dat is precies waar het mis gaat. Ook zijn er hondenbezitters die uit gemak naar zo’n halsband grijpen en die niet de tijd nemen het gezelschapsdier fatsoenlijk te trainen.

Martin Gaus is met zijn hondenscholen doorgaans van de zachte hand. Het voorstel van het kabinet slaat volgens hem de plank wel volledig mis: „De halsbanden mogen nog steeds verkocht worden, het is dus maar een half verbod. Als je ze koopt zegt niemand er wat van, alleen op straat kan het beboet worden.”

„Als je kind nagelbijt, moet je zo’n elektronisch halsbandje omdoen”, zegt Gaus om de boel op te schudden. „Dan staat de wereld direct te schreeuwen: doe het niet! Dat moet je bij honden dus ook niet doen. Alleen bij jagers, en alleen als iemand écht weet wat hij doet.” Soms treft Gaus extreme gevallen waar niets anders meer bij werkt. Die vertrouwt hij maar aan één man toe: ‘wondertrainer’ Fabian. „Dat is een kanjer, echt een geweldige trainer."

Extreme gevallen

In de afgelopen jaren trainde Fabian duizenden honden met gedragsproblematiek. „Beloning is echt het beste”, zegt hij ook. „Maar sommigen zijn daar niet gevoelig voor. Een hond die tijdens de jacht niet terugkeert brengt bovendien zichzelf in ge- vaar.” In extreme gevallen is de elektronische halsband volgens hem het laatste redmiddel.

„Ik hoorde het nieuws ook vanochtend en word al de hele dag geappt door klanten in paniek.” Fabian spreekt gecontroleerd maar met vuur. „Ik ben nog aan het uitzoeken hoe het verder gaat, een totaalverbod gaat mij mijn bedrijf kosten.” Hondentraining met garantie heet het bedrijf, die reputatie lijkt hij waar te maken.

Behoud centraal

Als een hond achter een hert of mountainbiker aanzit, maakt deze heel veel dopamine aan. Dit is dus zelflonend gedrag, op zo’n moment komt de hond niet meer terug voor een worstje. „Door dit gedrag te verstoren met een elektronische halsband daalt de aanmaak van dopamine”, verklaart Fabian zijn aanpak. „Op zo’n moment wordt het worstje toch weer aantrekkelijk.”

Hij vergelijkt het met een steentje in je schoen. Die maakt het wandelen minder leuk en gezellig want het prikkelt, je gedrag wordt verstoord. „Ik heb het bewust niet over schokken. In Duitsland is wetenschappelijk aangetoond dat fysiek letsel niet mogelijk is bij gezonde dieren. Ik heb de band ook in alle standen op mijzelf uitgetest. De training moet worden aangepast op de belastbaarheid en het gedrag van de hond. Neem de tijd, doe het subtiel. Dit is heel belangrijk want je wil de hond niet beschadigen of pijn doen.”

Laatste redmiddel

De halsband heeft verschillende standen, als die te hard staan gaat het mis. Het verbod zoals dit er nu ligt verbiedt gedegen training, maar de halsband blijft beschikbaar voor mensen die niet weten hoe deze moet worden gebruikt. Bovendien zet Fabian het puur in als laatste redmiddel voor honden die anders misschien zelfs moeten worden afgemaakt.

Fabian: „In de ruitersport mag ik een paard een bit in doen en sporen dragen. Ik mag dat beest dressuur laten doen in de bak. Een hond africhten met een e-collar zodat deze weer los rond kan lopen en met plezier door het leven kan zou dan vervolgens niet mogen.”