‘Wat ik nu meemaak, vind ik erger dan mijn ongeluk’
Hij belandde onder een trein, verloor zijn onderbeen en oor, lag bijna twee weken in coma en kwam er weer bovenop: de 23-jarige Mike Lingen. De keiharde doorzetter gaat nu, zo’n twee jaar na zijn ongeluk, fase twee in van het herstel en dat valt hem zwaar. Hij wil terug de maatschappij in, maar „dan kom je er ineens achter dat je tóch gehandicapt bent.”
Op 24 februari 2017 ging het mis. Nederland vierde carnaval en Lingen wilde meedoen aan het feestgedruis. Hij zou vanuit Gouda de trein nemen naar het feest onder de rivieren, maar is daar nooit aangekomen. Hij zag andere vrienden in een vertrekkende trein en wilde ze uitzwaaien. De toen 21-jarige rende met de trein mee en struikelde over zijn eigen voeten.
Voor zijn vrienden het goed en wel doorhadden, lag Lingen op het spoor. Overreden door een trein. Hij verloor zijn onderbeen en oor en belandde in een coma die bijna twee weken zou duren. Eenmaal uit coma herinnerde hij zich zijn eigen kamer niet eens, ook al had hij er al duizenden keren geslapen. Van het ongeluk weet hij ook niks meer. Praten en concentreren waren lastig, maar hoe groot zijn hersenletsel daadwerkelijk was, was toen niet bekend.
Wel een diploma, geen toekomst
Nu, twee jaar later, wordt duidelijker wat de schade is. De voormalig topsporter voltooide na zijn ongeluk met veel doorzettingsvermogen zijn opleiding tot leraar lichamelijke opvoeding. Maar gymdocent zijn, dat kan nu niet. „Het gaat niet met mijn been, ik maak er mijn andere knie mee kapot”, legt hij uit.
Lingen heeft inmiddels een prothese waar hij heel handig mee is, maar een beroep als gymleraar zit er voor hem met één been niet in. „Daarnaast vind ik het nu eigenlijk helemaal niet meer zo leuk. Je beseft het niet, maar hersenletsel verandert ook je karakter. Ik wil nu eigenlijk geen gymdocent zijn, ik wil iets doen waardoor ik me nuttiger voel.”
Geen uitkering
„Mensen willen zich nuttig voelen, anders worden ze niet gelukkig”, meent hij. Hij wil zich inzetten voor mensen zoals hijzelf. Mensen die dolgraag terug de maatschappij in willen na het oplopen van niet-aangeboren hersenletsel, maar daarbij tegen allerlei problemen aan lopen. „Alle aanvragen die ik bij het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen, red.) doe voor een uitkering, worden afgewezen. Ze zeggen nu eigenlijk je hebt wel een diploma, maar je hebt nooit salaris opgebouwd dus jammer joh.”
Hoe graag hij ook wil werken, hij weet momenteel niet welk beroep bij hem past en kan een volledige, ‘normale’ baan niet aan. „Ik ben sneller moe, maar dat zie je niet aan de buitenkant. De gevolgen van mijn hersenletsel zijn onzichtbaar.” Het UWV adviseerde hem de administratie van een bibliotheek te gaan doen, lekker rustig. „Als je mij in een bibliotheek zet, dan draai ik helemaal door!”, reageert Lingen lachend van verbazing.
Dat hij weer een baan krijgt, daar twijfelt de optimist niet aan. Hij heeft alleen even tijd nodig om uit te zoeken wat hij wil en hoe hij dat met zijn nieuwe situatie kan inrichten. „Het steekt me vooral dat heel veel mensen dit probleem hebben, ik kom er persoonlijk wel, maar ik wil al die andere mensen ook helpen. Wat ik nu meemaak, vind ik eigenlijk nog erger dan mijn ongeluk. Elke keer ervaren dat je niet meer normaal kan werken, dat je tóch gehandicapt bent, het is iedere keer een klap in je gezicht.”
Bekende klachten
Een medewerker van patiëntenvereniging hersenletsel.nl laat weten de klachten van Lingen volledig te herkennen. „Het UWV is een drama”, zegt zij. „Daar krijgen we zoveel klachten over binnen. Het UWV heeft artsen in dienst om mensen te keuren en het lijkt wel alsof daar niet voldoende kennis is over de gevolgen van hersenletsel.”
Het brein is sowieso een super ingewikkeld onderdeel van het menselijk lichaam, de meest briljante artsen tasten vaak nog in het duister over hoe ons brein precies werkt. Het gebrek aan kennis bevordert het proces voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel niet echt.
„Werk vinden is heel moeilijk. Deze mensen willen heel graag, maar na een paar uurtjes gaat het kaarsje uit. Vermoeidheid en concentratie zijn de grootste problemen. Hersenletsel kan je op veel verschillende manier oplopen – denk aan een hersenbloeding, ongeluk of bijvoorbeeld een infarct – maar de gevolgen zijn veelal hetzelfde. De patiënten zijn altijd en eeuwig moe, kunnen niet te veel prikkels hebben en zich slecht concentreren.”
Heftig verhaal
Een woordvoerder van het UWV laat weten dit „een heftig verhaal” te vinden, maar kan geen uitspraken doen over individuele gevallen. Ze laat ook weten dat je zonder werkgever en arbeidsverleden niet in aanmerking komt voor werknemersverzekeringen.
Over de artsen van de overheidsinstellingen zegt de woordvoerder: „Bij iedere aandoening variëren de ernst van de klachten en beperkingen per persoon: de een kan er mee doorwerken, de ander niet. De arts van UWV zal dus altijd kijken naar de mogelijkheden en beperkingen van het individu.”
Dat beoordelen gaat bij niet-aangeboren hersenletsel wel lastiger. „Het probleem bij de beoordeling van NAH is dat de klachten heel sterk uiteen lopen. Vaak ook zijn de beperkingen die iemand met NAH ondervindt niet meteen duidelijk, zoals concentratieproblemen en problemen met aandacht. Ook vermoeidheid komt veel voor. Daarom is het goed dat verzekeringsartsen beschikken over een richtlijn die hen kan ondersteunen bij de beoordeling.”
Lingen krijgt inmiddels hulp van de gemeente Gouda door middel van coaches. Ondertussen blijft hij manieren bedenken waarop hij anderen die in hetzelfde schuitje zitten, kan helpen. „Misschien moet ik bij de overheid gaan werken, dan kan ik ze helpen en ik wil ook best even met ome Mark (Rutte, red.) praten, haha!”
Over Mike Lingen is een documentaire gemaakt, hij vertelde eerder ook zijn verhaal bij Jinek en is uiteraard te volgen op Instagram.