Amarins de Boer Nieuws 3 mrt 2019, 14:59

Leestijd: 4 minuten

‘Studenten kunnen zomaar een jaar wegblijven’

Universiteiten bieden te weinig ritme, discipline en sociale cohesie. Dat concludeert inmiddels afgestudeerd filosoof Toske Andreoli (Rijksuniversiteit Groningen), die met haar scriptie De mooiste tijd van je leven? vrijdag de LSVb-scriptieprijs 2019 won.

Waarom ben je onderzoek gaan doen naar universiteiten?

„Om mij heen zag ik heel veel mensen uitvallen. Ze hadden psychische klachten, last van vermoeidheid, overspannenheid, RSI. Zelf vond ik het ook niet makkelijk. Iedereen dacht dat het unieke persoonlijke problemen waren. Ik merkte dat universiteiten dat ook zo zagen – de aanpak is gericht op individuele studenten. Gaat het niet goed met je, dan kun je een cursus ‘Lekker in je vel’ volgen. Loop je studievertraging op, volg je een cursus ‘Timemanagement’. Ik wilde daarom kijken naar de omgeving van de studenten.”

Wat viel je op?

„Er zijn een heleboel verwachtingen van veel verschillende kanten, zoals de universiteit, het ministerie van onderwijs, studenten zelf, maar ook werkgevers. Ondertussen is er een leenstelsel, zijn studenten bang om te vertragen en hebben veel studenten een bijbaan. Tegelijkertijd ontstaan er veel problemen. Dat betekent dat we de verantwoordelijkheid niet alleen bij de studenten zelf kunnen leggen.”

Hoe kunnen universiteiten meer verantwoordelijkheid nemen?

„De studieomgeving biedt te weinig ritme, discipline en sociale cohesie. Gemiddeld hebben studies vijftien contacturen, maar er wordt wel verwacht dat je veertig uur per week aan je studie besteedt. Er is dus veel vrijheid om je agenda vol te proppen met commissies, extra vakken, bijbaantjes – alles om een onderscheidend cv op te bouwen.

Daarnaast zijn er veel strenge maatregelen. Die bieden wel discipline, maar niet op een behulpzame manier. En, studeren is vaak eenzaam en anoniem. Studenten kunnen makkelijk een jaar wegblijven, zonder dat het iemand opvalt. Doordat niemand je opmerkt, kunnen klachten groot worden. Het zou goed zijn als universiteiten voor deze aspecten meer aandacht hebben.”

Wat kunnen universiteiten concreet doen?

„Universiteiten moeten meer verantwoordelijkheid nemen voor hun studenten. Dat begint bij sociale cohesie: docenten en studenten die elkaar kennen, waardoor docenten aan studenten kunnen vragen waarom ze een bepaalde opdracht nog niet hebben ingeleverd. Of een student vragen waar hij was, als hij al een week niet is komen opdagen. Daarnaast zijn er ook kleinere groepen nodig en het helpt als opleidingen hun eigen, vaste gebouw hebben. Zo kunnen studenten en docenten elkaar makkelijker ontmoeten. En meer docenten aannemen, zodat er meer contacturen kunnen worden aangeboden.”

Hoe reageerde de universiteit op je scriptie?

„Van mijn scriptiebegeleider heb ik een 9 gekregen, maar ik heb verder vanuit de faculteit of universiteit niet veel reacties gehad. Misschien zullen bestuurders van universiteiten het er niet helemaal mee eens zijn. Maar minister Van Engelshoven (die de scriptieprijs uitreikte, red.) was enthousiast.”

Omdat je deze prijs hebt gewonnen, mag je ook in gesprek met Van Engelshoven. Wat ga je haar vertellen?

„Dat er meer aandacht moet komen voor het dagelijks leven van de student. Ik wil haar proberen te laten zien dat veel strenge maatregelen niet helpen. Ik heb ook in de medezeggenschap gezeten. Daar merkte ik dat er vaak gezegd werd ‘hier kunnen we niets aan doen, dit is in Den Haag besloten’. Dat vond ik te makkelijk, daarom focuste ik me voor deze scriptie op universiteiten. Maar dat wil niet zeggen dat er in Den Haag niets verbeterd kan worden.”

De titel van je scriptie is De mooiste tijd van je leven?. Was je studententijd de mooiste tijd?

„Het beeld dat je studententijd één groot feest is, klopt mijns inziens niet meer. De studententijd is voor veel studenten problematisch. Dat heeft niet zozeer met het niveau van de universiteit te maken, maar met de manier waarop het onderwijs is ingericht.”

Over de prijs

De prijs is een initiatief van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb). Inzendingen zijn originele en relevante scripties op het gebied van hoger onderwijs. Elk jaar schrijven talloze studenten een afstudeerscriptie waarin het hoger onderwijs een rol speelt. „Studenten weten zelf wat er goed gaat en hebben vaak goede ideeën over hoe het onderwijs verbeterd kan worden”, zegt LSVb-voorzitter Carline van Breugel. „Het is zonde als die scripties geen podium krijgen.”