Ruim helft van de volwassenen heeft overgewicht
Meer de helft van de volwassenen is te zwaar, terwijl het aantal kinderen met overgewicht gelijk is gebleven. Hoe dit kan? „Afvallen is meer dan gezond eten en bewegen”, aldus professor Liesbeth van Rossum van het Erasmus MC.
Van Rossum behandelt als internist mensen met obesitas, en doet onderzoek naar de oorzaken en behandeling ervan. Aan RTL Nieuws legt Van Rossum uit dat overgewicht uit een aantal factoren bestaat. „Naast ongezonde voeding en te weinig beweging spelen nog andere zaken een grote rol. Bijvoorbeeld stress, maar ook slaapgebrek en een omgeving die uitnodigt om ongezond te eten. Je moet sterk in je schoenen staan om de saucijzenbroodjes op het station te negeren als aan het einde van de dag je bloedsuikerspiegel laag is.”
Ontspanning en regelmaat
Het is algemeen bekend dat gezond eten en bewegen goed is voor je. Wat wellicht niet iedereen weet, is dat ontspanning en regelmaat net zo belangrijk is. „Mensen met obesitas hebben vaak last van chronische stress. Van het stresshormoon cortisol krijgt het lichaam een fysieke reactie in de vorm van buikvet. Stress zorgt er ook voor dat je zin krijgt om te snacken.”
In de huidige maatschappij waarin iedereen almaar drukker is, is er daarom ook meer overgewicht onder de bevolking. Ook te weinig slaap draagt hieraan bij. „Ook daarvan maak je meer hongerhormonen aan en krijg je meer trek. Je stofwisseling raakt van slag.”
Daarnaast spelen ook medicijnen een rol. „Veel mensen met obesitas gebruiken medicijnen voor depressie, diabetes en hoge bloeddruk. Sommigen daarvan hebben als bijwerking gewichtstoename.” Het is daarom volgens Van Rossum belangrijk dat er eerst goed wordt gekeken naar de levensstijl van de patiënt, in plaats van meteen medicijnen voor te schrijven.
Alleen dieet heeft weinig zin
Van Rossum geeft tevens aan dat er meer naar het individu moet worden gekeken, in plaats van slechts voor te schrijven dat hij of zij wat beter op zijn eten moet letten. „Waarom is deze persoon te dik? Heeft iemand een prednisonkuur terwijl diegene volstrekt gezond leeft? Dan zal iemand niet zomaar afvallen door meer wortels te eten.”
Het kan per persoon verschillen waardoor hij of zij aankomt. Het kan liggen aan slaaptekort, te weinig beweging, of ongezond eten. „Wel is bekend dat alleen maar een dieet volgen zonder aanpak van andere dikmakende factoren op de lange termijn weinig zin heeft. Als iemand ineens minder calorieën binnenkrijgt, gaat het lichaam compenseren. Na verloop van tijd gaat je hongerhormoon omhoog en schroeft je verbranding terug.” Met als gevolg dat je niet afvalt.
Kou helpt
Van Rossum kan een gezond eetpatroon met voldoende beweging, slaap en ontspanning aanraden. „En kou. Dan worden de bruine vetcellen in ons lichaam, ons ‘gunstige vet’, geactiveerd en die zetten calorieën om in warmte. Zonder jas of sjaal naar buiten of de verwarming een tikje lager zetten is dus goed voor je verbranding en kan je helpen je gewicht te verlagen.”