Cerise van Vliet Nieuws 1 mrt 2019, 15:50

Leestijd: 4 minuten

Elektrische fiets megahip, maar wel zonder helm

De tijd dat e-bikes voor je opa en oma waren, is voorbij. De elektrische fiets heeft qua verkoopcijfers officieel de stadsfiets verslagen in populariteit. In 2018 gaven we met z’n allen in totaal 1,2 miljard euro uit aan nieuwe fietsen en wat blijkt? We kochten vooral elektrische fietsen.

De RAI Vereniging (Rijwiel- en Automobiel Industrie), de BOVAG en onderzoeksbureau GfK hebben de cijfers hierover het hele jaar keurig bijgehouden. Zij zeggen dat de gunstige economie, de lange zomerse periode en toegenomen interesse in e-bikes fietsenwinkels blij hebben gemaakt. Gemiddeld gaven we rond de 1200 euro uit aan een nieuwe fiets, acht jaar geleden was dat nog 734 euro. De omzet uit de verkoop steeg afgelopen jaar met 25 procent en was voor het eerst meer dan één miljard euro.

Daarnaast werden voor het eerst in vier jaar weer meer dan één miljoen fietsen verkocht, vooral elektrische. De fietsen zijn ideaal voor mensen die langere afstanden fietsen, want je trapt zomaar 25 tot 45 kilometer per uur. Steeds meer jongeren die lang naar school moeten fietsen, hebben dat ook door. „We hebben de cijfers niet uitgesplitst per leeftijdscategorie, maar uit de fietsenwinkels horen we wel dat steeds meer jongeren die lange afstanden moeten fietsen een elektrische fiets kopen”, vertelt Floris Liebrand van de RAI Vereniging.

Helm op?

Wettelijk gezien mag een fiets niet meer ondersteunen als je harder gaat dan 25 kilometer per uur. De uitzondering daarop is de zogenaamde ‘pedelec’, een elektrische fiets die ondersteunt tot 45 kilometer per uur. Over wetgeving rondom elektrische fietsen is het een en ander te doen.

Aangezien snorfietsers (naast bromfietsers) verplicht een helm moeten gaan dragen, rijst de vraag of de bestuurders van elektrische fietsen ook niet zo’n beschermend hoofddeksel op moeten. De snorfietsen gaan immers zo’n 25 kilometer per uur en elektrische fietsen ook. Die helmplicht zou invloed kunnen hebben op de populariteit van de fiets, zeggen zowel de RAI Vereniging als Veilig Verkeer Nederland (VVN).

Blijven fietsen

„Als we mensen verplichten een helm te dragen, zullen heel veel mensen zeggen ‘dan fiets ik niet meer’”, zegt een woordvoerder van VVN. „Ze vinden een helm gewoon niet prettig.” En dat mensen niet willen fietsen,dat moeten we voorkomen, vindt ook de RAI. „Door de elektrische fiets blijven mensen mobiel en dat vinden we belangrijk, we moeten de fiets juist veel meer gebruiken.”

Beiden geven aan dat het dragen van een helm op de e-bike altijd een eigen keuze moet zijn. Doe hem op als je dat veiliger vindt en doe het niet als je daardoor de fiets niet meer pakt.

Op dit moment onderzoekt de minister van Infrastructuur en Waterstaat wat de gevolgen zouden zijn van het invoeren van de helmplicht voor snorfietsers. Een van die gevolgen zou kunnen zijn dat e-bikers ook hun hoofd moeten beschermen.

Bestuurders van de speed-bike pedelec moeten al sinds 2017 een helm dragen, omdat deze snelle elektrische fiets voor de wet als bromfiets wordt gezien. Voor deze fiets heb je ook een kenteken en brommerrijbewijs nodig.

Dodelijk

Een verplichte helm voor mensen op gewone elektrische fietsen zou wel verstandig zijn als gekeken wordt naar het aantal ongelukken. Er zijn genoeg verhalen bekend van bestuurders die de elektrische fiets bij hogere snelheden niet onder controle kunnen houden en uit de bocht vliegen of op andere manieren op de grond belanden. Uit politiecijfers uit 2017 blijkt dat de elektrische fiets dodelijker is dan de bromfiets.

Sinds 2014 zijn meer dan honderd e-bikers omgekomen in ons land, blijkt uit de cijfers. Het zijn vooral vrouwelijke 60-plussers die het slachtoffer worden van dodelijke verkeersongelukken met de fiets. De politie en ANWB waarschuwen al veel langer voor de gevaren van de e-bike. De fietsen geven soms ook ondersteuning op momenten dat je het niet verwacht. Hierdoor kan je gaan wankelen, slingeren en vallen. De politie adviseert bestuurders dan ook dringend om een helm te dragen, ook al is het (nog) niet verplicht.

Wel of geen helm, de RAI Vereniging verwacht hoe dan ook dat we over een paar jaar niet eens meer spreken van ‘de elektrische fiets’. „Straks is die techniek gewoon normaal, dan rijdt iedereen op een elektrische fiets en is dat gewoon een fiets. Er zullen altijd een paar mensen zijn die een ouderwetse fiets willen, maar dat is een niche.”