Deze vier vrouwen kozen voor een mannenberoep
Brandweer, IT-professional, boswachter, schipper, piloot of metaalbewerker: het zijn stuk voor stuk beroepen waarbij je in eerste instantie niet snel zult verwachten dat ze ook door een vrouw kunnen worden vervuld. Maar waarom eigenlijk niet? Metro sprak met vier vrouwen die hebben gekozen voor een ‘mannenberoep’.
Weinig vrouwelijke automonteurs, piloten en ingenieurs
Anno 2019 zijn er nog steeds beroepen die bijna volledig aan mannen of vrouwen voorbehouden zijn. Als we de cijfers van de totale werkzame beroepsbevolking in 2018 (CBS) er op natrekken dan valt het op dat er nog altijd typische mannen en vrouwenberoepen zijn. Kijk je in Nederland naar de beroepen van mannen dan staan banen als software- en applicatieontwikkelaars, laders, lossers, transportplanners, vrachtwagenchauffeurs en ingenieurs bovenaan. Vrouwen zijn vooral werkzaam als verzorgenden, leerkracht, leidster kinderopvang, gespecialiseerd verpleegkundige of receptioniste. Beroepen als verkoopmedewerker en administratief medewerker scoren zowel bij man en vrouw hoog. Zo zijn er 57.000 mannelijke automonteurs tegenover 1000 vrouwelijke.
Bewuste en onbewuste vooroordelen
,,Bewuste en onbewuste vooroordelen over vrouwen en mannen leiden tot stereotypen. Stereotypen zijn niet zozeer onwaar, maar ze zijn wel onvolledig. Ze beschrijven niet alleen hoe vrouwen en mannen zijn, hoe ze zich gedragen en waar ze goed in zijn, ze schrijven ook voor hoe ze zich horen te gedragen en waar ze goed in zouden moeten zijn. Zo maken ze één verhaal tot het enige verhaal, met als gevolg dat we deze stereotypen als de enige waarheid zien. Dit komt ook voor bij beroepen. Zo is het moeilijk is om bij een piloot aan een vrouw te denken en denken we bij iemand met een zorgend beroep automatisch aan een vrouw in plaats van aan een man. Stereotypen beïnvloeden de keuzes die meisjes en jongens en vrouwen en mannen maken. Daarom is het belangrijk dat mensen zich bewust worden van hun vooroordelen en dat er ook andere voorbeelden te zien zijn,” zegt Suzan Steeman, expert arbeidsmarkt bij WOMEN Inc.
Amanda van Kuijk, 48 jaar – Brandweer bij Bosland Rotterdam
Al 16 jaar lang staat Amanda van Kuijk haar mannetje als brandweer. ,,Brandweer word je niet door een pakje aan te trekken. Brandweer ben je vanuit je hart. Ik heb altijd al mensen willen helpen en bij de brandweer is elke dag avontuurlijk en anders.” De stoere Rotterdamse werkt bij de kazerne Bosland Rotterdam waar 350 beroeps brandweermannen en 14 vrouwen werken. Waarom werken er zo weinig vrouwen bij de brandweer? ,,De toelatingseisen zijn best pittig en zwaarder dan bij de politie. We worden elk jaar lichamelijk gekeurd en als die testen niet goed gaan, dan mag je niet op de wagen. Vrouwen durven zich misschien niet op te geven omdat ze bang zijn dat ze niet fit genoeg zijn, maar alles kun je trainen.” De werktijden van een brandweer zijn vaak onregelmatig en je verblijft langere tijd op de kazerne. ,,Je kunt bij ons niet in deeltijd werken. Wij werken 24 uur en zijn dan 48 uur vrij. Dat kan soms moeilijk te combineren zijn met een gezin. Mijn kinderen zijn al wat ouder en dat maakte het voor mij makkelijker.” Amanda slaapt in een aparte slaapkamer op de kazerne en heeft een andere badkamer, maar verder zijn er weinig verschillen met haar mannelijke collega’s. ,,Mannen zullen soms fysiek wat sterker zijn, maar vrouwen kunnen daarentegen weer weer zorgzamer zijn. Vrouwelijke brandweer zijn vaak wat moederlijker en juist in crisissituaties is dat fijn.”
Martine Koch, 28 jaar – professioneel hacker
Martine studeerde criminologie en is na haar studie aan de slag gegaan als professioneel hacker. ,,Ik ben een zoals dat officieel heet pentester en hack binnen de grenzen van de wet. Voor bedrijven test ik in hoeverre ze beveiligd zijn om kwaadwillige hackers buiten te deur te houden.” Martine was altijd de enige vrouw in haar team van vijftien man. ,,Sinds een week heb ik een vrouwelijke collega erbij. Motiv, het bedrijf waar ik werk heeft een academy opgericht en 25% van de klas is vrouw.” Als Martine vertelt over haar werk reageren mensen vaak verbaasd. ,,Op de een of andere manier heerst er een beeld dat techniek eng is en dat het moeilijk is om te leren, maar dat is niet zo. Voor zowel mannen en vrouwen is digital security hacker een interessant beroep. Vrouwen kunnen er misschien nog wel meer voordeel uithalen omdat vrouwen vaak iets verder kijken dan alleen het technische aspect. Zij kijken ook naar de menselijke factoren en kijken vaak beter vaak beter naar mogelijke risico’s in plaats van enkel technische aspecten. Voor Martine is haar werk elke dag weer een nieuwe uitdaging en ondanks dat ze fantastische mannelijke collega’s heeft hoopt ze dat meer vrouwen de IT zullen omarmen. ,,Digitale criminaliteit wordt een steeds groter probleem en ik vind het interessant dat ik mee kan helpen om de digitale omgeving voor mensen en bedrijven veiliger te maken. Vrouwen hoeven niet bang te zijn dat ze niet technisch zijn, want ze kunnen alles leren.”
Liana Engibarjan, 28 jaar – zelfstandig schipper
Op haar 18e stond Liana Engibarjan voor het eerst achter het roer van een schip. Na het voltooien van haar kapiteinsopleiding ging ze aan de slag als matroos en werkte ze op de Waterbus. Sinds een aantal jaar is Liana zelfstandig aflosschipper. ,,Ik word door bedrijven ingehuurd om op tankschepen te varen. Deze tankschepen vervoeren gasolie, benzine en andere vloeibare bulk. Meestal varen we een vaste route binnen de Nederlandse, Belgische en Duitse vaarwateren.” Daarnaast is Liana veel bezig met bloggen en volgen om het werk op de binnenvaart te promoten. Haar liefde voor de binnenvaart heeft ze trouwens niet vanuit huis meegekregen. ,,Ik ben in Armenië geboren en op mijn vijfde ben ik met mijn familie naar Nederland verhuisd. Ik ging bij de scouting en maakte zo kennis met de scheepvaart. We lagen een keer met een sloep langs een groot schip van de Rotterdamse binnenvaart, ik was verkocht en wilde dat ook.”
,,Bij een schipper denken mensen vaak dat het een zwaar en vies beroep is dat voornamelijk door mannen wordt uitgevoerd, dat beeld wordt gestimuleerd door films als Pirates of the Carribean bijvoorbeeld. Dat beeld is nog erg gedateerd. Tegenwoordig is er zoveel technische apparatuur aanwezig op een schip, je hoeft geen kraan meer op te hijsen met touwen. Alles is tegenwoordig hydraulisch. Ook vrouwen kunnen dit werk doen.” Liana is vaak de enige vrouw op een schip. ,,Er zijn wel andere vrouwen, maar die zijn dan vaak getrouwd met een mannelijke schipper. Voor mijn werk ben ik vaak twee weken of langer van huis, misschien dat vrouwen daarom niet zo snel voor een baan in de binnenvaart kiezen? Maar ik vind dat vele reizen juist leuk, het verbreed mijn wereld.” Omdat Liana als zelfstandig ondernemer werkt is ze telkens op andere schepen aan het werk. ,,Als ik voor het eerst nieuwe mannelijke collega’s ontmoet vinden ze mij vaak een vreemde eend in de bijt, maar dat komt misschien ook omdat ik gerust met een haarmasker in mijn haar aan boord zit. Ik hou nou eenmaal van make-up en mooie kleding. Naarmate mijn mannelijke collega’s mij beter leren kennen hebben ze allemaal respect voor me.”
Sabine Kesseler, 39 jaar – Media distributeur in de sport (MMA en vechtsport)
Sabine heeft haar eigen sport media distributie bedrijf en verkoopt live sport events zoals kickbokswedstrijden aan internationale tv-zenders. ,,Eigenlijk werk ik op twee manieren in een echte mannenwereld. De kant van vechtsport kan heel macho zijn en ook de mediawereld is er een die grotendeels geheerst wordt door mannen. Ik moet twee keer zo hard vechten om een plekje te veroveren. Het is een hele competitieve business, maar dat is voor mij juist de uitdaging.”
Die vechtersmentaliteit heeft Sabine altijd al gehad, want ze heeft zelf jarenlang gekickbokst. Dankzij haar carrière als kickbokser rolde ze per toeval in het vak. ,,Door mijn sport had ik een wereldwijd netwerk in de vechtsport opgebouwd. Op een gegeven moment werd ik gevraagd of ik kon helpen om een Russisch event waarbij Badr Hari moest boksen op tv te kunnen verkopen. Ik zag het als een avontuur en ben me er steeds meer in gaan verdiepen in mediarechten en distributie van sportevents.. Als het gaat om de distributie van sportwedstrijden dan kom je al snel terecht in een traditionele werkveld dat grotendeels wordt overheerst door mannen.” Binnen de voetbalwereld is er qua distributie van voetbalwedstrijden op televisie al best veel uitgevonden, maar binnen de vechtsport moet je zelf echt nog veel uitzoeken. Sabine heeft geen 9 tot 5 baan en maakt lange dagen omdat ze deals sluit met bedrijven in Amerika, Rusland en Brazilië. ,,Ik ben veel van huis en op beurzen en congressen ben ik vaak de verdwaalde vrouw. Vooral Russen vinden het nogal eens lastig om zaken te doen met een vrouw. Het komt wel eens voor dat ze dingen niet van mij aannemen, maar als mijn mannelijke compagnon dan met exact dezelfde woorden iets probeert te verkopen, dat ze dan ineens wel willen samenwerken. Ja dat is best bizar.” Sabine hoopt op meer vrouwelijke collega’s. ,,Omdat er nu zoveel mannen binnen de sportdistributie werken, blijft de manier van zakendoen hetzelfde. Het is nu vooral mannen onder elkaar die telkens voor dezelfde dingen kiezen. De mediawereld is aan het veranderen, de manier waarop mensen televisie kijken is anders en er is een opkomst van nieuwe media. Ik denk dat een vrouwelijke blik juist verfrissend kan zijn.”