Roos Ravensbergen Nieuws 4 mrt 2019, 17:30

Leestijd: 3 minuten

De dreiging van tornado’s in Europa

In de Amerikaanse staat Alabama woedden afgelopen zondag twee tornado’s. Zeker 23 mensen zijn hierdoor omgekomen en er is een kilometerslang spoor van verwoesting achtergelaten. Hoe groot is de kans dat dit in Nederland of Europa gebeurt?

Vorige week scheen bij ons de zon volop, terrassen zaten vol en weerrecords werden verbroken. Maar wie hoopte dat dat tijdens het carnavalsweekend ook zo zou zijn, kwam bedrogen uit. Het weer sloeg namelijk razendsnel om en het KNMI gaf code geel af, vanwege de harde windstoten van negentig tot honderd kilometer per uur.

Extreem en onstuimig weer lijkt steeds vaker voor te komen. Niet alleen in Nederland – in de laatste week van februari werden er allerlei warmterecords gebroken – maar over de hele wereld. Denk maar eens aan Australië, waar de temperatuur eind januari op sommige plekken wel de vijftig graden Celsius aantikte. In het noorden van Amerika was het op bijna hetzelfde moment min vijftig. ‘Onstuimig’ is dus nog zacht uitgedrukt.

‘Tornado Alley’

In Amerika is er sprake van een zogeheten ‘Tornado Alley’. Dit slaat op het midden van Amerika, en dan met name de staten Texas, Kansas, Ohio en Nebraska. Deze staten liggen namelijk net tussen warme lucht uit de Golf van Mexico en koude lucht uit het westen, waardoor een tornado ontstaat.

Ondanks het veranderende weer is het niet waarschijnlijk dat wij in Nederland met tornado’s te maken krijgen. „Italië en België hebben op dat soort weersomstandigheden meer kans”, zo laat Jaco Wezel, woordvoerder van Weeronline, weten. „Wel zullen onweers- en regenbuien heftiger worden. Er kan meer regen vallen in kortere tijd, waardoor wij niet goed met dat soort hoeveelheden om kunnen gaan. Hierdoor kunnen overstromingen plaatsvinden.”

Europa heeft het vaker moeten ontgelden als het gaat om windhozen en tornado’s. In recente jaren is vooral Italië de klos geweest. Zo raasde er in 2009 een F3 tornado over het land, 23 mensen raakten gewond en tweehonderd werden in één klap dakloos. In 2013 was het weer raak: wederom een F3 tornado zorgde ervoor dat twintig mensen gewond raakten en honderd huizen beschadigd raakten. In 2015 was er zelfs sprake van een tornado-uitbraak. In totaal zijn er elf tornado’s gemeld, waarvan één dertig mensen verwondde.

Tornado van 1967

Wat gebeurde er ooit in ons land? In 1967 werd in Gelderland, in het dorpje Tricht, na een dag van tropische hitte, getroffen door een windhoos waarbij vijf doden en tientallen gewonden vielen. Ongeveer tweehonderd huizen en bedrijven werden helemaal of deels verwoest. 65 gezinnen moesten tijdelijk ergens anders wonen en de windhoos had meer dan zes miljoen gulden aan schade aangericht.

Zulk soort windhozen zijn in Nederland vaker voorgekomen, zoals op Ameland in 1972. Een tornado raasde destijds over een camping. Hierbij vielen vier doden en wel honderd gewonden. In 1992 werd Ameland weer getroffen, dit keer met één dode. Jaco Wezel: „Windhozen komen in Nederland eens in de zoveel jaar voor, maar de kans is niet groot dat dit vaker voor zal komen in de toekomst.”

Meer extremen

Wat wel veel vaker voor zal komen, is extreem weer. En dan met name ongebruikelijk hete dagen, waarbij hitterecord na hitterecord zal sneuvelen. Dit stelt Jaco van Wezel. „Warmterecords komen acht keer vaker voor dan kouderecords, en het zal ook steeds lastiger zijn om zo’n kouderecord te breken.” De hoogst gemeten temperatuur in Europa staat nu op 48 graden in Athene. In Nederland is dat gelukkig een stuk minder warm: 38,6 graden.

We kunnen dus vooral rekenen op veel zon en hitte, maar ook meer en hevigere regen- en onweersbuien. En of dat nou zo’n goede combinatie is?