Naomi Defoer Nieuws 12 feb 2019, 18:10

Leestijd: 5 minuten

Zoon (38) Monique pleegde euthanasie: ‘t is goed zo

Eelco de Gooijer (38) koos twee jaar geleden voor euthanasie. „Het is goed zo, het is mooi", schreef hij in zijn afscheidsbericht op 23 november 2016, de dag van de euthanasie. „Het is een mooie dag."

Zijn ouders en zus hebben nog altijd vrede met de beslissing van hun dierbare. „We missen hem iedere dag", vertelt zijn moeder Monique de Gooijer. „Maar de angst dat hij zichzelf iets aan zou doen, is er niet meer. Dat is fijn."

Psychische problemen

Eelco had PDD-NOS. „Er moet altijd een hoofdoorzaak vastgesteld worden om een behandeling te starten", zegt moeder de Gooijer. „Maar Eelco had zoveel meer. Hij leed aan een heel scala van psychische problemen, van daaruit is de euthanasie toegekend."

Het plakken ging hoewel wat moeizaam wel in een keer goed. Veel lijm deed wonderen. #broedplaatsz pic.twitter.com/SOidSYjjaP

— eelco de gooijer (@edegooijer013) May 6, 2015

Haar zoon zou 2017 nooit halen. „Als zijn verzoek tot euthanasie niet werd ingewilligd, had hij zelfmoord gepleegd", legt ze uit. „Daarom ben ik blij dat het op deze manier mocht gaan. Natuurlijk heb je wel verdriet maar je leeft er naartoe en je blijft niet achter met vragen." Wel geeft ze duidelijk aan dat het niet zijn wens was om dood te gaan. „Hij heeft elke therapie, methode, zelfs verhuizen geprobeerd om het lijden te stoppen", concludeert ze. „Uit z’n lijden verlost worden, dat kon alleen maar door de dood."

Uit het raam springen

Hij was al ongelukkig vanaf zijn jeugd. „Zelfdoding is altijd de rode draad in ons leven geweest, 37 jaar lang", aldus zijn moeder. „Toen hij nog maar 7 jaar oud was, stond hij al op het punt om uit het raam te springen. Elke avond hoopte hij dat hij de volgende ochtend niet meer wakker werd en na een ingreep in het ziekenhuis, waarbij de artsen hem bijna verloren waren, was hij boos dat hij niet dood was. Zoals een ander door een ongelukkig moment besefte hoe geluk voelt, zo besefte Eelco door een geluksmoment hoe ongelukkig hij eigenlijk was."

Twee weken voor de euthanasie heeft ze haar zoon voor het eerst minder ongelukkig gezien. „Hij wist dat zijn leven ophield, dat was zijn geluksmoment. Hij was hierdoor gelukkig en ontspannen." De dag van de euthanasie kan ze zich herinneren als een vrij rustige. „Hij zat gewoon relaxt in z’n stoel en hij was er zo rustig onder", herinnert De Gooijer zich. „Via de computer nam hij online nog afscheid van een aantal mensen en voordat de arts het medicijn toediende had hij nog één vraag: of hij z’n voicemail nog in mocht spreken. En dat heeft hij gedaan. Daarna trok de rust over hem heen en sliep hij in."

Gedaald

Dagblad Trouw weet aan de hand van een tussenprognose te vertellen dat het aantal euthanasie-aanvragen (4600) in de eerste negen maanden van 2018 is gedaald. Het is voor het eerst sinds 2003 dat er sprake is van een daling.

In 2017 telde de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie in totaal 6585 gevallen waarin levensbeëindiging is toegepast. Dit is iets meer dan vier procent van het aantal mensen dat in hetzelfde jaar is overleden. Voor 83 van deze patiënten was ondragelijk psychisch lijden de oorzaak. Om een vergelijking te geven: het aantal euthanasie-patiënten vanwege kanker was 4236 mensen.

Euthanasiewet

In Nederland is euthanasie – waarin een arts een middel toedient – en hulp bij zelfdoding – waarbij een patiënt het middel zelf inneemt en het is verstrekt door een arts – onder voorwaarden sinds 2002 toegestaan. Dit is vastgelegd in de zogeheten Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding en wordt ook wel de Euthanasiewet genoemd. Vanaf 18 jaar kan iemand zelf om euthanasie vragen. Alleen als de patiënt voldoet aan de zes vrij strikte eisen, mag het verzoek om euthanasie uitgevoerd worden.

De arts moet er ten eerste van overtuigd zijn dat het verzoek geheel vrijwillig en weloverwogen is, ten tweede moet hij informatie hebben gegeven over de situatie en het vooruitzicht. Daarnaast moet hij samen met de patiënt geconcludeerd hebben dat er geen andere oplossing is, ook dient hij een andere arts te hebben geraadpleegd voor een second opinion. Ten vijfde moet er sprake van uitzichtloos en ondraaglijk lijden zijn en tot slot moet de arts de euthanasie medisch zorgvuldig hebben uitgevoerd.

Voor minderjarige kinderen geldt een speciale regeling. Zo staat er in de wet dat een kind vanaf 12 jaar zelf een verzoek in mag dienen, maar dat hier tot zijn zestiende jaar wel instemming van ouders of een voogd voor nodig is. Jongeren van 16 en 17 mogen de beslissing zelf nemen, maar artsen moeten wel altijd de ouders bij het besluit betrekken.

Hersens gedoneerd

In tegenstelling tot Eelco de Gooijer wordt een groot aantal euthanasieverzoeken bij psychisch lijden afgewezen. Dit komt doordat het bij psychisch lijden moeilijker is vast te stellen of het verzoek geheel vrijwillig en weloverwogen is gedaan en of er sprake is van daadwerkelijk uitzichtloos lijden. Zo schrijft de Nederlandse Vereniging voor Euthanasie in haar brochure: Euthanasie in de psychiatrie.

De Gooijer is blij dat haar zoon rust gevonden heeft. „Eelco heeft trouwens zijn hersens gedoneerd. Binnenkort krijg ik daar de uitslagen van te horen. Hij wilde graag iets betekenen voor lotgenoten.” Over het leven en de lijdensweg van Eelco de Gooijer verscheen in november het boek en de bijbehorende documentaire: ‘T is goed zo. Op weg naar een waardige dood’