Vijf vragen over de situatie in Venezuela
Wat is er aan de hand in Venezuela?
De situatie in Venezuela is kort gezegd verwarrend. Er zijn op dit moment twee mannen die als president erkend (willen) worden. De ene is Nicolás Maduro, de ander is Juan Guaidó. Het eens zo welvarende Venezuela gaat gebukt onder hongersnood, hyperinflatie en onderdrukking. Tijdens een massale opstand tegen president Maduro in hoofdstad Caracas benoemde oppositieleider Juan Guaidó Márquez zich tot interim-president. Zijn land zou onder het huidige regime een dictatuur zijn en heeft als voornemen om democratische verkiezingen te organiseren. De zittende president is hier absoluut niet van gediend. Hij spreekt van een coup en verklaart alles in het werk te stellen om de „eenheid en discipline" in het land te bewaren.
Waarom zijn er nu twee presidenten?
Beide presidenten worden gesteund door een aantal landen, Guaidó heeft echter de overhand. Maduro wordt echter gesteund door het leger, zij staan hem ook bij om die „eenheid en discipline" in het land te handhaven. Volgens Guaidó – en de landen die hem steunen – is de herkiezing van Maduro bij de afgelopen verkiezingen niet eerlijk geweest. Serieuze tegenkandidaten konden niet meedoen, waardoor de uitslag bij voorbaat vaststond.
Wat is het gestelde ultimatum?
De Europese Unie had Maduro een ultimatum gesteld. Op maandag moesten er nieuwe presidentsverkiezingen uitgeschreven zijn, anders.. Anders wat? Want Maduro heeft het ultimatum aan zich voorbij laten gaan, maar de EU heeft nog niets van zich laten horen. Binnen de EU kan geen overeenstemming bereikt worden of de oppositie – Guaidó – nu erkend moet worden als president.
Wat doet Nederland hiermee?
Nederland heeft wel een keuze gemaakt en laten weten Guaidó als interim-president te erkennen. Ook Denemarken, Duitsland, Estland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Luxemburg, Oostenrijk, Polen, Portugal, Spanje en Zweden hebben Guaidó inmiddels erkend als tijdelijk staatshoofd. Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) heeft laten weten dat het kabinet met de erkenning het Venezolaanse volk in staat wil stellen om eerlijke en vrije verkiezingen mogelijk te maken. Uit de erkenning vloeien geen juridische verplichtingen voort. Nederland blijft diplomatieke betrekkingen onderhouden met de vertegenwoordigers van Maduro omdat „het effectieve gezag in zijn handen is".
Wat er gaat er nu gebeuren?
Wat de volgende stap is, is helaas nog onduidelijk. Maduro heeft eerder al wel laten weten open te staan voor gesprekken met de oppositie, met deelname van internationale bemiddelaars. Maar nu zegt hij dat de relaties met de Europese landen die Guaidó als interim-president hebben erkend, te gaan herzien. De regering „verwerpt met kracht het besluit van een aantal EU-landen om zich te onderwerpen aan de illegale praktijken van de Verenigde Staten om de wettige regering van president Nicolás Maduro omver te werpen".
Maduro heeft zijn hoop op een hogere macht gevestigd: hij heeft paus Franciscus aangeschreven met de vraag of hij hulp kan bieden om de crisis is zijn land op te lossen. „Ik vraag de paus zijn best te doen om ons te helpen op de weg van de dialoog”, vertelde de linkse nationalistische politicus in een interview dat maandag op de Italiaanse zender Sky TG24 werd uitgezonden. „Wij hopen op een positief antwoord.”