Jelmer Visser
Jelmer Visser Nieuws 13 feb 2019, 
Leestijd: 4 minuten

Mars-rover Opportunity ‘overleden’ na 15 jaar dienst

RIP Opportunity 2003 - 2019 ©NASA

Een zwarte dag voor de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. Woensdag is bekend geworden dat het verkenningsvoertuig Opportunity niet meer te redden is. De ruimtewagen landde in juli 2004 op de rode en onstuimige planeet, sinds afgelopen zomer is het contact verbroken.

Sinds die tijd probeerden technici met man en macht om het voortuig weer aan de praat te krijgen. Na 800 pogingen tevergeefs, zo blijkt nu. NASA neemt woensdag officieel afscheid van misschien wel de meest succesvolle verkenner ooit. Dit lieten ze weten tijdens een persconferentie.

Een panorama die de Opportunity maakte ©Getty Images

Onverwoestbare ‘Oppy’

De Opportunity heeft vele grillen van het zeer ruige klimaat van Mars doorstaan met temperaturen van meer dan honderd graden onder het vriespunt, een oppervlak bezaaid met piepkleine stofdeeltjes en zeer ruig terrein met pieken van kilometers hoog. Een immense stofstorm heeft uiteindelijk de genadeklap gegeven.

Hoewel het niet de eerste storm die ‘Oppy‘ heeft moeten doorstaan, kregen de technici de zonnepanelen waarmee het voertuig zijn stroom kreeg, niet meer aan de praat. Hij kon niet meer worden opgeladen en aangezien er niemand op de planeet is om zich over hem te ontfermen, is het einde verhaal zo meldt Popular Mechanics.

Opportunity heeft zijn missie meer dan volbracht, 15 jaar lang hield hij vol. Vanuit de Verenigde Staten wordt woensdag op een eervolle wijze afscheid genomen van het voertuig dat van onschatbare waarde is geweest voor buitenaards bodemonderzoek. In totaal legde hij iets meer dan 45 kilometer af, dit klinkt als een lange tocht, maar is toch een record. Hij was er ook niet om lange afstanden af te leggen maar om grondig onderzoek te doen.

De buitenaardse panorama’s die hij heeft mogen bewonderen spreken tot grote verbeelding; imposante kraters en vooral heel veel droge leegte. Een veel minder felle zon en blauw kleurende hemel tijdens de zonsopkomst en ondergang. In de nachten waken er twee piepkleine maantjes boven de koele roestige woestenij van steen en stof.

Het definitieve bewijs van stromend water ©Getty Images

Eenzame tweeling

NASA kende tot aan het einde van de vorige eeuw weinig succesvolle missies naar Mars. De eerste rover die in 1997 landde, luisterde naar de naam Sojourner. Deze hield het slechts 83 dagen uit, op zich was dat ook niet gek aangezien deze verkenner bedoeld was voor een testmissie van een week.

In 2003 maakte NASA bekend dat er twee nieuwe voertuigen naar Mars gestuurd werden: Spirit en Opportunity. Spirit, die ook wel de tweelingbroer van Opportunity wordt genoemd, kwam aan in januari 2004. In 2010 kwam deze vast te zitten onder een steen en kon niet meer bevrijd worden uit deze benarde positie.

Nadat de ‘broertjes’ zes jaar lang samen over de rode planeet zwierven, moest Opportunity het nu alleen doen. Negen jaar lang ging hij door en met groot succes. Vlak na zijn landing stuitte de verkenner al op het bewijs dat er vloeibaar water op Mars heeft gestroomd. Hierdoor kwamen wetenschappers erachter dat het leven op de rode planeet vroeger vermoedelijk een stuk dragelijker was met hogere temperaturen, vloeibaar water en een dikkere atmosfeer.

In de jaren die daarop volgden, kreeg Opportunity soms flink te voor de kiezen, een paar grote zandstormen maakten het werk tamelijk lastig. Toch weerhield dit hem niet om onderzoeksdata te verzamelen om naar de aarde te sturen. De gigantische storm van afgelopen zomer is hem uiteindelijk fataal geworden. Hierbij raakte de wagen meerdere onderdelen kwijt, een paar dagen later viel de communicatie weg.

De Noctyus Labirinthus vallei op de rode planeet ©Getty Images

Buitenaards leven?

Betekent dit dat de ontdekkingsreis naar Mars er definitief op zit? Nee, maar voor Opportunity wel. Op dit moment vliegen er meerdere ruimtesondes om de planeet heen zoals MAVEN, Mars Odyssey en de Mars Reconnaissance Orbiter. Op het oppervlak rijdt anno 2019 ook Curiosity rond die prehistorische rivierbeddingen onder de loep neemt.

Curiosity kreeg recentelijk gezelschap van de Mars InSight die is uitgerust met een graafmechaniek en dus ook ondergronds kan werken. Zo willen wetenschappers erachter komen of er seismische activiteit op Mars voorkomt zoals actief vulkanisme en aardschokken.

Toch blijft er nog een grote vraag over Mars onbeantwoord. Is (of was) er leven? Dit is nog steeds niet uitgesloten, het zou nog steeds kunnen dat er fossiel bewijs van uitgestorven eencelligen ligt of dat er misschien zelfs ergens diep verstopt een groep zeer taaie eencelligen de planeet Mars hun thuis noemt. Toch lijkt de vierde steen vanaf de zon niet de plek van het zonnestelsel te zijn met de meeste kans hierop.

Op de manen Europa van de planeet Jupiter en Enceladus van Saturnus lijkt dit aannemelijker omdat zich hier daadwerkelijk vloeibaar water onder het oppervlak bevindt. Bovendien zijn er op Enceladus actieve geisers waargenomen die waterdamp uitspuwen. Allemaal aanwijzingen voor leven. Dit is op onze rossige buurplaneet niet het geval.

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.