Jongeren zijn niet lui: meer bijbaantjes dan ooit
Om zakgeld te verdienen, om zich straks op de nieuwste Vespa voort te kunnen bewegen of om te sparen voor de heuglijke uitzet. Voor steeds meer middelbare scholieren behoort een bijbaan tot de dagelijkse kost. „Mijn gekste bijbaan was tomaten op kleur sorteren. Honderd kistjes met rode, oranje en groene tomaten. Ik word soms nog steeds misselijk als ik tomaat ruik."
Het is een van de vele ervaringen die gedeeld worden op het internet als het gaat om bijbaantjes. De helft van de scholieren kiest ervoor om bij te beunen voor een schamele €2,80 per uur. In 2013 was dit aantal nog 42 procent.
Absoluut niet lui
Het welbekende vakkenvullen, tegenwoordig vulploegmedewerker, staat met stip op nummer één. Bijna 40 procent van de jongens racet na schooltijd door naar de supermarkt, tegenover 22 procent van de meisjes. Bij de jongens staat krantenbezorger op de tweede plek en bij de meisjes is dit kassamedewerker. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.
„In het algemeen kun je concluderen dat de economie aantrekt", zegt Marjolein Jaarsma, woordvoerder van het CBS. „Dus ook voor de jeugd." Behalve de groeiende economie, kan het CBS geen exacte reden aanwijzen. „Er zijn meer bijbanen vrijgekomen in de horeca, in cafés en restaurants", vertelt Jaarsma. „Maar wat nu de precieze reden van de stijging is, dat weten wij niet. Het type bijbanen dat populair is, dat is overigens hetzelfde gebleven. Wij hebben geen terugloop gezien."
De financiën staan op nummer één. „Jongeren vinden geld een belangrijke factor als het gaat om een bijbaan", vertelt Anoeschka Maaskant, woordvoerder bij het jongeren uitzendbureau Youngcapital. „Hun verdiende geld geven ze vervolgens uit aan leuke dingen doen, levensonderhoud, vakanties, uitgaan en aan hun studie." Toch gaat het jongeren niet alleen om geld. „Andere factoren die hierbij een rol spelen zijn het ontmoeten van nieuwe mensen en een goed cv opbouwen", zegt Maaskant. „De tieners van tegenwoordig zijn absoluut niet te lui om te werken. Horeca, winkels, vakkenvuller, babysitten en werken op evenementen doen het goed."
Gebruikte condooms
Om die euro’s binnen te hengelen, worden de gekste bijbaantjes uitgevoerd. Op fora vertellen mensen graag hun ervaringen.
Duchess schrijft: „Schoonmaakwerk in een kantoorpand. Op zich geen gek werk, maar het is wel gek wat je daar soms tegenkomt. Gebruikte condooms op het toilet, gebruikte maandverbandjes die tegen de toiletdeur geplakt zaten, een bananenschil op een bureau, iemand die in zijn onderbroek door de gang heen liep, of vrouw die de hele tijd op blote voeten liep."
Dimmelin: „Als student heb ik onder andere gewerkt als kappersmodel. In een auto naar een of ander hotel, gratis eten en drinken, lang wachten, boekje lezen, haar werd gratis geknipt en geverfd, rondje lopen op een podium, geld incasseren en naar huis."
Coopergirl: „Drie weken nadat ik 15 was geworden, werkte ik in de keuken van een verzorgingstehuis en dat was behoorlijk afzien. Ik moest de hele dag de vaatwasser uitpakken. Nu heb ik al geen vuurvaste handen en aan het eind vd dag waren m’n handen helemaal rood en pijnlijk, je kon het natuurlijk niet eerst af laten koelen ofzo."
jbtq: „Ooit een week gewerkt bij een bedrijf waarbij ik doppen op spuitbussen moest doen. Op het laatst was ik het zo zat dat ik mijn moeder heb gebeld en gevraagd of zij het bedrijf wilde bellen en zeggen dat ik die middag naar de dokter toe moest. Daarna ben ik ook nooit mee terug gekomen. En dan te bedenken dat sommige mensen daar al jaren werkten…"
neushaar: „Een vriend van mij had toen hij 14 was de bijbaan dat hij in een veld met koeien moest staan en dan de poep opvangen in een zak voor het de grond raakte, omdat ze het ergens voor nodig hadden. Dat was in Noorwegen. Zelf vond hij het niet zo erg, ook al spetterde het soms een beetje."
‘Druk is al hoog genoeg’
De zoon (16) van Gera Stockschen hoeft niet te werken van haar. „Mijn zoon hoeft niet te werken, omdat hij niet lanterfant", zegt Stockschen. „De druk is al hoog genoeg en ik vind het daarom belangrijk dat hij tijd voor zichzelf heeft. Kanttekening hierbij is ook dat hij de diagnose ASS (Autisme Spectrum Stoornis) met ADHD heeft. Hij is hierdoor gebaat bij ritme en duidelijkheid."
„Op zich is er natuurlijk niks mis mee om zelf je geld te verdienen", zegt de moeder. „Als kinderen het allemaal rondkrijgen, en een goede balans kunnen vinden, dan heb ik er geen problemen mee dat steeds meer scholieren werken."
Haar zoon krijgt nu kleed- en zakgeld in één. „Hij krijgt nu 50 euro kleedgeld per maand, waarvan hij de helft vrij mag besteden", vertelt de moeder. „De andere helft zet hij opzij voor kleding. Als hij zou werken, zou ik de 50 euro denk ik apart zetten op een aparte spaarrekening. Indien nodig zou hij dan van het gespaarde geld wat op kunnen nemen."
Niet zomaar overal werken
Jongeren mogen niet zomaar overal aan het werk. Per leeftijd zijn er wettelijke regels en eisen verbonden aan het hebben van een bijbaan. Zo mogen jongeren van 13 tot 14 jaar alleen klusjes doen en meehelpen bij licht werk waar geen fabriek of machines aan te pas komen.
Vanaf 15 jaar geldt dit laatste nog steeds. Op deze leeftijd is het lopen van avondkranten en reclamefolders legaal, evenals ochtendkranten maar daar geleden wel strenge eisen voor. Ook mag deze groep helpen in de horeca mits er geen drank geschonken wordt.
Het ‘echte’ werk begint wanneer zodra de Sweet Sixteen een feit is. De jongeren in deze leeftijdscategorie (16-17) mogen 40 uur per week week werken. Nachtwerk, oproepdiensten en overwerken zijn verboden.