Vintage Vastgoed: kerken ‘omgedoopt’ tot brouwerij
Slapen in een oude gevangenis of ziekenhuis, naar de film in een oude tramremise, wonen in een voormalig Philips-fabriek of naar een concert in een oude kerk. Steeds vaker zie je dat oude gebouwen worden getransformeerd tot een hotel, restaurant, huis of kantoorruimte. In deze serie zetten we de leukste en meest bijzondere vintage vastgoed plekken voor je op een rij. Deze week zoomen we in op oude kerken die zijn getransformeerd tot brouwerij, theater of supermarkt.
Kerk afbreken is toch een beetje heiligschennis
Het is ongelofelijk hoeveel lege kerken en religieuze gebouwen er in Nederland zijn. Je ziet dat kerken vaak een nieuwe herbestemming krijgen zoals een woning, restaurant, café, brouwerij of bibliotheek. Toch gaat het ombouwen van een kerk niet heel gemakkelijk. „Religieuze gebouwen moeten formeel gezien eerst uit het religieus vastgoed worden gehaald. Vaak zijn ze gezegend en dat moet eerst ongedaan worden gemaakt. Kerken zullen niet zo snel worden afgebroken, dat gaat ook niet zo makkelijk. In zekere vorm is het toch een beetje heiligschennis, waardoor er een soort van angst kan zijn om de kerk af te breken”, zegt Carolien Ligtenberg, van Bureau Zwirt, architect en gespecialiseerd in transformatie van gebouwen en ‘vintage-vastgoed’.
Klassieke kerken beschikken vaak over een grote open ruimte, die kun je goed gebruiken voor feesten, restaurants of bibliotheken. Een ander voordeel is dat een kerk vaak een gebouw is waar mensen veel waarde aan hechten, een bijzondere plek waar een grote groep mensen snel een binding mee zullen hebben. „Voordat je met een herbestemmingsplan komt voor een kerk is het belangrijk om goed na te denken over de onmogelijke hoekjes en raampartijen. Ook moet je nadenken over de lichtinval van een kerk, die is beperkt. Je kunt niet zomaar naar buiten kijken. En vergeet niet om rekening te houden met het klimaat in de kerk, het is er vaak koud”, legt architect Carolien uit.
Heilige Maagdkerk = Theater De Maagd, Bergen op Zoom
Kim Wilde, André Rieu, de Golden Earring en Herman Veen: ze stonden allemaal in het theater De Maagd in Bergen op Zoom. De katholieke Heilige Maagdkerk werd 180 jaar geleden gebouwd. Op 30 augustus 1990 werd De Maagd als theater geopend door Prinses Margriet. De sfeervolle stadsschouwburg heeft plek voor 650 zitplaatsen en de transformatie leverde al diverse grote architectuurprijzen op.
Vestekerk = Jopenkerk, Haarlem
In het gezellige centrum van Haarlem tref je de Jopenkerk. In deze voormalige Vestekerk (1910) worden sinds 2010 de Jopenbieren gebrouwen en is er een café- en restaurantfunctie.
„Van oudsher werd er in kloosters en sommige kerken vaak bier gebrouwen, dat zit dus wel een beetje in de cultuur van kerken en kloosters. Je ziet vaker dat een oude traditie een nieuwe betekenis krijgt. Het is nu weer helemaal hip om zelf gebrouwen biertjes te tappen”, zegt architect Carolien.
Maria Minor Kerk = Biercafé Olivier, Utrecht
Van huis naar schuilkerk Maria Minor naar biercafé Olivier. Een schuilkerk is van buiten meestal niet zodanig herkenbaar als kerkgebouw. Maar zodra je het biercafé binnenstapt zie je dat er vele elementen van de kerk uit 1860 zijn behouden, zoals de altaarnis, de gewelven en het orgel.
Dominicanenkerk – Boekhandel Dominicanen
De kerk werd in de 13e eeuw gebouwd als kloosterkerk voor de orde der predikheren of dominicanen nabij het Vrijthof in Maastricht. Tweehonderd jaar geleden verloor de kerk haar sacrale functie en deed dienst als slangenhuis, fietsenstalling en carnvalstempel. Sinds het najaar van 2006 vind je hier de bijzondere boekhandel Dominicanen (voorheen Selexyz Dominicanen en Polare Maastricht).
Bernadettekerk = supermarkt Jumbo, Helmond.
De Bernadettekerk is een voormalig rooms-katholiek kerkgebouw aan de Margrietlaan 4a te Helmond. In 1996 werd het gebouw, wegens teruglopend kerkbezoek, onttrokken aan de eredienst en in 2000 heringericht als supermarkt. En ja de supermarkt is ook op zondag open.