Jelmer Visser Nieuws 18 jan 2019, 13:00

Leestijd: 3 minuten

Heldere hemel voorspeld bij bloedmaan van maandag

Er is aanstaande maandag in de vroegte een bijzonder natuurfenomeen waar te nemen in Nederland. Op 21 januari vindt er een totale maansverduistering plaats die ook in Nederland te zichtbaar is.

Toch is er nog iets nodig om zo’n eclips te kunnen waarnemen: helder weer. Met een dik wolkendek kan je immers moeilijk naar de hemel kijken. En laat dit nou exact de weersvoorspelling zijn. Het winterse weertype gaat gepaard met weinig bewolking en zorgt ervoor dat we in Nederland allemaal een gratis ticket op de eerste rij hebben voor dit fraaie huzarenstukje van Moeder Natuur.

https://giphy.com/gifs/V5lky0FtzVW4o

Wekker zetten

De maansverduistering van 21 januari 2019 is zeer bijzonder, er is niet alleen sprake van een totale maansverduistering waardoor de maan rood kleurt. Er is tegenlijk ook nog een zogenaamde supermaan, waardoor het hemellichaam groter lijkt dan normaal. Het resultaat? Een supergrote volle maan die rood kleurt mét een lucht die naar alle waarschijnlijkheid onbewolkt is in de vroege ochtend van zondag op maandag. Dit is een unieke kans dus.

Waar een zonsverduistering vaak maar een paar minuten duurt, is dit bij een maansverduistering veel langer. De bloedmaan is alleen waar te nemen waar het op dat moment nacht is: dit geldt voor het Amerikaanse continent en het westelijk deel van Europa en Afrika. In de nacht van zondag op maandag zal de maan hier stapje voor stapje verder verduisterd worden.

Het wel raadzaam om hiervoor een wekker te zetten. De show begint om 03.36 als de aarde het zonlicht begint te blokkeren, in de twee uur die daarop volgen schuift de aarde volledig voor de zon. Een gedeeltelijke verduistering verandert hierdoor langzaam maar zeker in een volledige verduistering. Deze volledige verduistering duurt 63 minuten en is tussen 05.41 en 06.44 te zien. Om tien voor negen is de kosmische lichtshow voorbij; het laatste deel van de verduistering zal niet te zien zijn omdat de zon ook rond die tijd opkomt.

Superbloedmaan

Op de vroege maandagochtend zal onze planeet tussen de zon en de maan in komen te staan. Omdat de maan zelf geen licht uitstraalt en er geen direct zonlicht op het oppervlak valt, kleurt de maan rood. Dit komt door het indirecte zonlicht dat langs de aarde scheert en omdat er bij rood licht minder verstrooiing plaatsvindt dan bij andere kleuren. Rood licht blijft het langst ‘heel’ op grote afstanden en daar komt die rode kleur door.

Omdat de maan niet in een perfecte cirkel om de aarde draait, maar eerder in een soort van ovale baan, varieert de afstand tussen de planeet en de satelliet continu. Wanneer de maan het dichtste bij is, wordt dit een ‘supermaan’ genoemd. En laat dit nou aanstaande maandag net het geval zijn. Vorig jaar in de zomer op 27 juli was er ook een bloedmaan boven Nederland met bovendien helder weer. Toch was er toen geen supermaan waardoor er alleen maar een piepklein rood stipje zichtbaar was, dit tot teleurstelling van velen. Nu is dat echter volledig anders.

Op 7 september 2025 zal er opnieuw een volledige maansverduistering in Nederland te zien zijn. Of deze ook daadwerkelijk waargenomen kan worden, is nog gissen. Het KNMI heeft nog geen voorspellingen gedaan van het weer over 6 jaar en 7 maanden.