Iris Hermans
Iris Hermans Nieuws 29 jan 2019
Leestijd: 7 minuten

Arjan houdt van kicks, hij is vogelaar

Hij houdt van de kick en het onverwachte. ,,Het is heel chill en je kunt het overal doen.” En het brengt ook nog eens rust in zijn hoofd. Arjan Dwarshuis is vogelaar. Een dag zonder vogels, is een dag niet geleefd en hij deelt zijn grote liefde met zijn andere grote liefde. Ook vogelaar.

Hij staat weer op 1 in de Nationale Tuintelling van de Vogelbescherming, de huismus /Hans Peeters Vogelbescherming Nederland

Vogelfluisteraar?

Kun jij met vogels praten? Vol bewondering kijkt het meisje naar Arjan Dwarshuis (32). Boven zijn hoofd een zwerm van twintig mezen die op zijn imitatie zijn afgekomen tijdens zijn excursie.

Hij moet er nog om lachen. ,,Dat was wel mooi, ja, maar ik praat natuurlijk niet echt met ze.” Dan wel geen vogelfluisteraar, het geluid van de merel kan hij intussen dromen en voor vogelaars in spe: hoor je een vogel, dan is de kans groot dat het een merel is. Hij krijgt er een bijna verliefde blik van in zijn ogen. ,,Het is de vogel die het warmste gevoel bij mensen teweegbrengt. Geen barbecue compleet zonder zingende merel op de nok van het dak. Het is de eerste die je hoort zingen op de fiets naar werk in de vroege ochtend. De oude vertrouwde stadsvogel met het ultieme vogelgeluid.” Hij zou de merel overigens nooit als ringtone kiezen. Je zou er nog maar afgeleid door worden ook als je op de fiets zit, ,,en veel te cliché.”

‘Weet je…?"

Een uur in het gezelschap van Arjan Dwarshuis en je bent minimaal een energieboost en drie weetjes rijker. ,,Weet je wat dat is?” vraagt hij meermaals na zijn verhaal, waarbij hij al enthousiast verder praat, zonder het antwoord af te wachten. Bij een mastjaar bijvoorbeeld, ,,een jaar waarin heel veel beukennootjes worden geproduceerd, zijn de vinkjes dol op.”

Normaal over straat kan hij niet. Zijn oren zijn altijd gespitst op het geluid van een overvliegende koolmees, zijn ogen gefocust om een glimp van een ijsvogeltje op te vangen, of een van de ruim 500 andere vogelsoorten in Nederland. Beroepsdeformatie, haalt hij zijn schouders op. Heeft de Amsterdammer een afspraak buiten de deur, dan vogelt hij van te voren precies uit welke fietsroute hij neemt. Liefst door zoveel mogelijk parken, ,,ik ben dan niet te stoppen, ik tel alle soorten die ik hoor en zie.” Zo’n 20 – 40 telt hij er zeker wel op een gemiddelde fietstocht, ,,de Nederlandse natuur is superrijk.”

Of je nu een half bos als tuin hebt of dat je drie hoog achter in hartje centrum woont, vogels kijken kan overal, al kun je zelf ook wel het een en ander stimuleren. Zelf heeft hij zeven bakken aan het balkon hangen, helemaal ingezaaid met kruiden en zaden van inheemse planten, ,,gewoon te koop bij de bloemist.” Er komen veel duiven en halsbandparkieten op af, beaamt hij, ,,maar andere vogels scharrelen er ook lekker in.” De oude vertrouwde vetbol is ook nog altijd een vogeltraktatie, weet hij. ,,Maar haal wel het plastic eraf, dat is slecht voor het milieu.”

Ja, vogelman Arjan is begaan met de wereld en hij is niet de enige. De hunkering om de natuur op te zoeken en een steentje bij te dragen, noemt hij een van de redenen waarom het vogels spotten en tellen steeds populairder wordt, ,,kun je ook terugzien in het recordaantal vogeltellers afgelopen weekend.” Zijn tips voor vogelaars in de dop: geen muziek in je oren, een verrekijkertje kopen en die altijd bij je hebben. ,,Een ontzettende meerwaarde.” Dan niet ‘zo’n Bart Smit-ding van zes euro’, maar bijvoorbeeld de ‘chille instapkijker’ die op de website van de Vogelbescherming te koop is, promoot hij even tussen neus en lippen door. En natuurlijk een vogelgids kopen of nog gemakkelijker: een vogelapp downloaden. Van de ANWB bijvoorbeeld, kun je zelf opzoeken wat je hebt gehoord of gezien.

Eureka!

He gap, welke vogel is dit? Hij krijgt dagelijks zo’n twintig appjes met foto’s van de tweepoters, ,,maar het is veel leuker om het zelf te ontdekken.” Dan beleef je een chill eureka-moment, hoor, belooft de bevlogen vogelaar waarvan je meteen zin krijgt zelf op jacht te gaan. In een parkje om de hoek bijvoorbeeld, tipt hij, of dus gewoon vanuit je tuin of balkon. ,,Eigenlijk ben ik heel erg jaloers op mensen die net zijn begonnen met vogels kijken.” Betekent overigens niet dat hij zelf nooit meer verrast wordt, ,,ik zag laatst een wilde eend een rivierkreeft eten en ik hoorde een koolmees een rare imitatie doen…” Hij zucht even, ,,de natuur is onmetelijk mooi.”

Zijn laatste zag hij een seconde geleden aan zijn vetbol pikken, zijn eerste ooit weet hij niet meer precies, maar zolang hij zich kan herinneren, spelen vogels een belangrijke rol in zijn leven. Na papa en mama sprak hij als derde en vierde woordjes zijn intussen gevleugelde woorden: pica pica. Zo heette zijn knuffel, ,,het betekent ekster in het Latijn, kan bijna geen toeval meer zijn, toch?”

Op 7 mei verschijnt zijn eerste boek (‘Een bevlogen jaar’), hij doet veel excursies en lezingen en in 2016 verbrak hij het wereldrecord vogels tellen én zamelde ruim 41.000 euro voor BirdLife International. Tijdens zijn Big Year was hij er 365 dagen non-stop en over de hele wereld mee bezig. Een onvergetelijk avontuur waar hij de 6852 aantikte. Even wat anders dan zijn collega-liefhebbers van weleer, die met een beetje geluk 1000 vogelsoorten in hun leven spotten. Andere tijden en hij weet ze beeldend te beschrijven, die vogelaars van toen. Mannen van middelbare leeftijd in een lange groene regenjas die op een stormachtige herfstdag de bossen ingingen met de kaplaarzen aan, de verrekijker om en een dikke vogelgids onder de arm. De oudere bestaan natuurlijk ook nog gewoon, maar vogelaars anno nu zijn ook stukken jonger en het wordt overal gedaan. ,,We lopen daarmee echt voor op andere landen.”

Kick

Het mooie aan vogels spotten? Geen seconde hoeft hij er over na te denken. ,,De kick van het onverwachte en de rust van de natuur.” Het werkt voor hem bijna meditatief. ,,Ik ben druk in mijn hoofd en snel afgeleid, maar als ik begin met kijken, ben ik er zo twee uur onafgebroken en heel gefocust mee bezig.” En met veel meer geduld dan met een spelletje bijvoorbeeld, ,,ik kwam er laatst pas achter dat mijn vrienden al anderhalf jaar om de week een spelletjesavond organiseren.” Zonder hem dus, maar hij snapt ook precies waarom, ,,ik ben veel te ongeduldig voor spelletjes!”

Zijn grote liefde voor vogels deelt hij met zijn andere grote liefde. Camilla Dreef is behalve ecoloog en bioloog ook fervent vogelaar en de vonk sloeg in 2014 over bij een televisieprogramma. De lovebirds gaan vaak samen op pad, waar de dubbele zintuigen resulteren in extra veel vondsten, maar een onderlinge wie-is-de-beste-vogelaar-strijd is er niet. Hoewel… Een grote grijns verschijnt op zijn gezicht. ,,Voor haar is dat totaal niet boeiend, maar ik blijf een man, hè.” Is hij dan de beste? Misschien wel met vogelherkenning, weegt hij zorgvuldig af, maar zij is weer beter met vogelgedrag. ,,We vullen elkaar gewoon heel mooi aan.”

Huismus weer op 1

Verrekijker in de aanslag, bak popcorn erbij en tellen maar! Dit weekend was het de jaarlijkse Nationale Tuintelling, waaraan ruim 77.000 mensen meededen en bijna 1, 8 miljoen vogels werden geteld, zo meldt de Vogelbescherming. De huismus staat ook dit jaar weer op 1 en de merel lijkt weer terug van weggeweest en het usutu-virus te hebben overwonnen. De huismus is een groepsdier: gemiddeld bestond een groep uit acht exemplaren. Nummer twee werd de koolmees en drie de vink. Nooit eerder eindigde de vink zo hoog. Hekkensluiter is de ’pica pica’ slash ekster.

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.