Ciana Mayam Nieuws 20 dec 2018, 05:00

Leestijd: 3 minuten

Virtueel naar de ruimte met André Kuipers

Astronaut André Kuipers drukt op de verschillende knoppen van het dashboard in het ruimteschip en draait zich om. Zijn profiel doemt op in het glas van zijn helm. ,,Houd je goed vast. We gaan zo vertrekken”, zegt Kuipers. De motor begint te lopen en laat de stoel vibreren. Naast hem ligt een notitieboekje en een pen. Het voertuig schiet met een noodgang de lucht in, recht de helderblauwe hemel in. Na tien seconden houdt het vibreren van de stoel op. De blauwe hemel kleurt zwart met oneindig veel sterren. Het notitieboekje en de pen zweven aan een touwtje door de lucht. Aanraken lukt niet. Een bekende blauwe planeet doemt op vanuit zijkant van het glas. ,,Dit… Is de aarde”, vervolgt Kuipers.

Met de virtuele ruimteraket van SpaceBuzz, van ruim 15 meter lang, kunnen schoolkinderen vanaf 2019 ook de ruimte in. De bus rijdt langs verschillende scholen en is uitgerust met negen bewegende stoelen en de modernste VR-headsets om de ruimtevlucht zo realistisch mogelijk te maken. Op de vraag of de kinderen dan ook een luier om moeten, omdat astronauten dat in ’t echie ook moeten, antwoordt Kuipers lachend „nee”. Deze ruimtereis duurt geen uren, maar gaat gelukkig een stukje sneller. Toch maakt het de ervaring niet minder realistisch. ,,Het voelde echt alsof ik weer terug was”, zegt Kuipers. De glimlach op zijn gezicht verraad zijn heimwee. ,,Het is heel goed gedaan. Het gevoel van die dunne atmosphere, die kleuren, het zwarte heelal. Dit is de toekomst.”

Astronauten ervaren dankzij hun reis naar het heelal het overview effect omdat ze de aarde als geheel kunnen zien. „Ineens zie je hoe beperkt het is. Dat de aarde een kleine kwetsbare bol is in een dreigend heelal.” Dat effect heeft veel astronauten aangespoord om ambassadeur van de aarde te worden. Met deze virtuele ervaring willen ze dat kinderen dezelfde bewustwording krijgen over hun aarde. ,,Als je als astronaut in de ruimte bent, heb je soms het gevoel van: Als ik hard blaas, blaas ik zo de hele dampkring er af. Je ziet dat je onderdeel bent van iets veel groters.”

Onbewust veel leren

In dit project komen wetenschappelijk onderzoek en maatschappelijke impact samen, vertelt professor Max Louwerse van Tilburg Universiteit. Zijn gezicht straalt op dezelfde manier als eerder, toen hij sprak over zijn eigen kind. „De inhoud van het onderwijs kan zo veel dichter bij kinderen worden gebracht, en andersom. Stiekem is mijn droom dat we kunnen gaan leren zonder dat we doorhebben dat er geleerd wordt. Dit vermengt het aangename met het nuttige.”

In het raketvoertuig zal de universiteit van Tilburg de ervaring en het overview effect meten. „Zowel in de pre-missie als tijdens de ruimtereis als in de post-missie. En dan kijken we of er leerervaringen zijn.” Wat bevestigt dat dit project, net als alle andere wetenschappelijke projecten, nooit helemaal af is. In tegenstelling tot menig studenten ligt professor Louwerse totaal niet van wakker van dat vooruitzicht. Sterker nog, hij vindt dat juist leuk. „Ik hoop stiekem dat het nooit af zal komen omdat het een groot avontuur is” vertelt een enthousiaste Louwerse. „Een ruimtereis die je mogelijk ook kunt voortzetten op de aarde dankzij die immersieve virtual reality tools. Waarbij je mogelijk ook een virtuele André Kuipers kunt ontwikkelen die in gesprek is met kinderen. Een soort van spel waar de leerprestaties de boventoon voeren.”